ضرورت آسیب‌شناسی جلسات مذهبی بانوان/ نبض این جلسات به اهل فن سپرده شود
گروه اجتماعی: امروزه شاهد برگزاری برخی جلسات مذهبی‌ای توسط خانم‌ها هستیم که به‌جای معرفت‌افزایی به پرداخت سطحی درباره مباحث دینی پرداخته می‌شود. حال باید پرسید ساماندهی این جلسات برعهده کیست و چه تدابیری باید برای آن اندیشیده شود؟.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، یکی از مهمترین راه‌های افزایش سطح معرفت دینی شرکت در جلسات مذهبی است که یک شخص آگاه به مسائل اسلامی با توجه به نیازهای جامعه مباحثی را مطرح کرده و به سؤالات در اذهان به‌ویژه نسل جوان پاسخ دهد و از طرف دیگر با ذکر مصائب اهل بیت(ع) جامعه را به سمت الگوگیری از ائمه اطهار(ع) سوق دهد.
در این بین برخی از این جلسات ویژه خانم‌ها و در منازل برگزار می‌شود که اگر در مسیر صحیح خود برگزار شود می‌توان در ارتقای سواد دینی مادران نسل دیروز و امروز و در نهایت کل جامعه تأثیرگذار باشد. اما متأسفانه گاهی مشاهده می‌شود که این جلسات را آسیب‌هایی تهدید می‌کند.
حجت‌الاسلام علیرضا حسینی، امام جمعه خوسف در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا گفت: یکی از آسیب‌های برخی از جلسات مذهبی زنانه به‌ویژه در شهرهای بزرگ این است که محفلی برای ترویج عرفان‌های کاذب و معنویت‌های ساختگی شده است.
وی بیان کرد: متأسفانه برخی از این‌گونه جلسات تبدیل به عرصه‌ای برای مانور تشریفات تبدیل شده و همین مسئله که هدف اصلی از برگزاری جلسات مذهبی که ترویج فرهنگ اصیل دینی و بالا بردن سطح سواد فرهنگی جامعه است، به فراموشی سپرده است.
امام جمعه خوسف اظهار کرد: در بعضی از جلسات مذهبی زنانه بار عاطفی محتوای ارائه شده بر معرفت‌افزایی غلبه دارد در حالی که نباید تکیه بر روی روضه صرف باشد بلکه در کنار آن باید تلاش شود که آگاهی‌های دینی مردم افزایش یابد که این آسیب به علت استفاده از افرادی که سواد دینی بالایی ندارد برای روضه‌خوانی به وجود می‌آید.
حسینی با اشاره به اینکه افراط در برگزاری این قبیل جلسات آسیب‌زا است، عنوان کرد: روضه و گریه بر مصائب اهل بیت(ع) ریشه دینی دارد اما افراط و زیاده‌روی در برگزاری این‌گونه جلسات که خلاف سیره اهل بیت(ع) نیز هست موجب می‌شود که جوان احساس کند که اسلام فقط دین گریه است.
بسیاری از رفتارها در جلسات مذهبی مصداق بدعت است
وی عنوان کرد: متأسفانه برخی از جلساتی که بعضی از خانم‌ها به نام مذهب و ائمه(ع) برگزار می‌کنند ریشه دینی ندارد، چه کسی گفته است که سفره‌ای که برای حضرت ابوالفضل عباس(ع) و حضرت رقیه(س) پهن می‌شود، حتماً خوراکی‌های خاصی باید در آن گذاشته شود و در حقیقت باید گفت برخی از این موارد بدعت است.
امام جمعه خوسف اظهار کرد: در حوزه فعالیت‌های دین کارهای بر زمین مانده زیادی وجود دارد که غیر از برگزاری جلسات مذهبی باید به آنان نیز بپردازیم که شست‌وشوی فرش مسجد، رفع گرفتاری‌های مردم و ... از جمله این امور است.
حسینی ادامه داد: اگر تلاش کنیم جلسات مذهبی به‌ویژه جلسات مذهبی زنانه را در مسجد و حسینه محل برگزار شود بسیاری از این آسیب‌ها کاهش یافته و از طرف دیگر نهادی پیگیر ثبت و شناسایی این جلسات و آموزش و تعلیم مرثیه‌خوانان سنتی باشد.
وی با اشاره به اینکه جلسات عزاداری باید در زمان مناسب خود برگزار شود، گفت: اگر جلسات عزاداری و روضه خوانی در غیر از روزهای عزا ادامه یابد باعث می‌شود که عطش روضه و گریه بر مصائب اهل بیت(ع) در ایام عزا کاهش یابد.
حجت‌الاسلام مهدی اسدالهی، مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان خراسان جنوبی گفت: متأسفانه ما با بسیاری از نمادهای مذهبی احساسی برخورد می‌کنیم که این مسئله در جلسات مذهبی که خانم‌ها در منازل برگزار می‌کنند بیشتر مشاهده می‌شود.
وی افزود: متأسفانه استفاده از افرادی که سواد حوزوی کافی ندارند در این‌گونه جلسات، باعث می‌شود بسیاری از تعالیم دینی از جمله در بخش احکام غلط به مردم آموزش داده شود که اگر محور جلسات مذهبی را مسجد قرار دهیم این آسیب کاهش می‌یابد.
مسجد، محور جلسات مذهبی باشد
مدیر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان خراسان جنوبی عنوان کرد: اگر مساجد به جلسات مذهبی خانگی خط‌‌دهی ندارد و مُبلّغ آموزش دیده معرفی نکند آسیب‌های این‌گونه جلسات قابل کنترل نخواهد بود.
اسدالهی یادآور شد: البته نباید این نکته را فراموش کنیم که علما و بزرگان در خانه و منازل خود جلسات مذهبی برگزار می‌کردند که برکات زیادی برای اهل خانه دارد اما نباید بگذاریم هیچ چیز اصل و هدف این جلسات را تحت‌الشعاع قرار دهد.
حجت‌الاسلام علیرضا نخعی‌پور، مسئول مرکز مشاوره حوزه علمیه خراسان جنوبی نیز در این‌باره گفت: یکی از مهمترین اقداماتی که باید پیگیری شود نظارت بر جلسات خانگی به ویژه جلسات خانگی زنانه است اما استفاده از افرادی که تحصیل کرده حوزه نیستند موجب می‌شود که صرفاً در این جلسات به صدا و بیان خوب اکتفاء شود.
کسانی که سواد دینی کافی ندارد نباید نبض جلسات مذهبی را برعهده داشته باشند
وی بیان کرد: متأسفانه برخی از افرادی که بدون داشتن سواد کافی نبض این جلسات را در دست دارد پا را از گلیم فراتر نهاده و خود را مبلّغ دانسته و سخنرانی می‌کنند و در نهایت خود را در جایگاه یک عالم و روحانی برجسته ببینند که این امر بسیار آسیب‌زا است.
مسئول مرکز مشاوره حوزه علمیه خراسان جنوبی اظهار کرد: از آنجایی که مخاطبان این جلسات نیز عامه مردم هستند که ممکن است سواد دینی کافی نداشته باشند به‌راحتی برخی از سخنان این افراد را که منشأ دینی ندارد را بپذیرند و بدعت‌ها ترویج شود.
نخعی‌پور با اشاره به اینکه زنان نقش مهمی در فرهنگ جامعه دارند، گفت: از این جهت بسیار مهم است که خانم‌ها در جلسه ای که حاضر می‌شوند چه مطالب و مفاهیمی به آنان منتقل می‌شود و باید تلاش کنیم نوع نگاه زنان جامعه ارتقاء یابد.
وی ادامه داد: یک مبلّغ باید هم حرف خوب زدن و هم خوب حرف زدن را یاد بگیرد تا بتواند مفاهیم دینی را درست و صحیح به دیگران منتقل کند و از همه مهمتر اینکه بانیان جلسات نیز باید از افرادی که توان علمی بالایی دارند، برای جلسات خود بهره گیرند.
برگزاری جلسات مذهبی درست؛ مصداق زنده‌کردن امر اهل بیت(ع)
مسئول مرکز مشاوره حوزه علمیه خراسان جنوبی عنوان کرد: در روایت آمده است که خداوند رحمت کند کسی که امر ما را زنده می‌کند که یکی از راه‌های زنده کردن امر اهل بیت(ع) برگزاری جلسات عزاداری است اما باید شیوه درست و صحیح برگزاری این جلسات در جامعه پیاده شود.
حجت‌الاسلام علیرضا اسداللهی، کارشناس مذهبی که در زمینه آسیب‌شناسی جلسات مذهبی خانگی پژوهش‌هایی انجام داده است در این زمینه گفت: یکی از عواملی که باعث می‌شود آسیب‌های جلسات مذهبی خانگی کاهش یابد این است که افراد مبلغ مشخصه داشته باشند.
وی بیان کرد: متأسفانه از آنجایی که برخی از افرادی که در این‌گونه جلسات نبض مجلس را در دست دارند افراد تأیید شده‌ای نیستند موجب می‌شود که مباحث دینی به صورت سطحی ارائه شده و گذرا از معارف رد شوند.
این کارشناس مذهبی اظهار کرد: در حالی‌که هدف از برگزاری این‌گونه جلسات باید احیا شعائر دینی باشد، عدم تخصص کافی و اکتفا کردن به حدأقل‌ها این‌گونه جلسات را از هدف اصلی آن دور کرده است.
اسداللهی عنوان کرد: بهتر است توسط نهادهای متولی فراخوان داده شده و برای افرادی که در جلسات خانگی فعالیت می‌کنند، دوره‌های آموزشی برگزار شود چراکه در غیر این صورت مباحث محکم و عقلانی دین سست شده و خرافات وارد دین می‌شود.
هر شهر نیازمند یک شناسنامه تبلیغی است
وی افزود: شایسته است در هر شهر یک شناسنامه تبلیغی وجود داشته باشد و در این شناسنامه تعداد جلسات خانگی، منبرهای عام و تخصصی و نیازهای مردم مشخص باشد و ان‌شاء‌الله با فرهنگ‌سازی و محور قرار دادن مساجد این جلسات به حدأقل برسد.
حجت‌الاسلام احمد رضایی، کارشناس تشکل‌های دینی و هیئت‌های مذهبی تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی گفت: اگر جلسات مذهبی خانگی به درستی مدیریت شود برکات زیادی خواهد داشت اما متأسفانه در حال حاضر مشاهده می‌کنیم که سوء‌استفاده از روحیه عاطفی خانم‌ها موجب شده در این جلسات شاهد سطحی‌نگری و بعد عاطفی مجالس دینی باشیم.
وی ادامه داد: این سطحی‌نگری از آنجا ناشی می‌شود که بسیاری از افرادی که مدیریت جلسات مذهبی را برعهده دارند از سطح سواد و معلومات دینی بالایی برخوردار نیستند که این موضوع آسیب‌های زیادی برعهده دارد.
شرکت در جلسات مذهبی نباید منجر به تضییع حقوق خانواده شود
کارشناس تشکل‌های دینی و هیئت‌های مذهبی تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی اظهار کرد: یکی دیگر از آسیب‌های جلسات مذهبی خانگی حضور طولانی در این‌گونه جلسات توسط خانم‌ها است که ممکن است منجر به تضییع حقوق همسر و فرزندان شده و آنان را نسبت به این‌گونه جلسات بدبین کند و از طرف اتلاف وقت را نیز در پی دارد.
رضایی با اشاره به فعالیت‌های تبلیغات اسلامی خراسان جنوبی در زمینه کاهش آسیب‌های جلسات مذهبی خانگی که توسط زنان برگزار می‌شود، یادآور شد: سازمان تبلیغات چند هیئت ویژه خواهران ثبت کرده است تا بتوانند جلسات خود را در مساجد و حسینه‌ها برگزار کنند تا آسیب‌ها کاهش یابد.
وی گفت: از طرفی تبلیغات اسلامی در جهت ساماندهی خانم‌های مرثیه‌خوان سنتی اقدامات متعددی انجام داده و در طول سال چند بار از آنان دعوت نموده است تا در جهت بالا رفتن سطح فکری آنان آموزش‌های لازم را بدهد.
