به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج علی اکبری در جلسه دیگری از شرح صحیفه مبارکه سجادیه، به بیان مضامین دو عبارت «وَ اسْتِصْغَارِ الْمَعْصِیَةِ، وَ اسْتِکْبَارِ الطَّاعَةِ» پرداخت.
در ادامه گزیدهای از سخنان حجت الاسلام والمسلمین حاج علی اکبری را مرور میکنیم: استکبار قبل و بعد از طاعت وجود دارد، اما استکبار قبل از طاعت به عجب تعبیر میشود که از آن به خدای متعال پناه می بریم. در این مورد شیطان در کمین انسان هایی قرار گرفته که در جریان صراط مستقیم و بندگی حضرت حق قرار گرفتهاند.
طبق سنت الهی خداوند مسیر طاعت را در مجموعهای به نام دین و شریعت برای ما طراحی و ارائه کرده است. طبع دین و سنت الهی هماهنگ با طاقت انسان است، در واقع خداوند دین را باری سنگین و غیرقابل تحمل برای انسان قرار نداده است. بلکه مجموعهای تحمل پذیر و هماهنگ با طاقت بشر است. همان طور که میفرماید: «لایکلف الله نفسا الا وسعها» دین تکلیفی بالاتر از طاقت عمومی انسان ها بر آنها تحمیل نمیکند.
فطرت انسان شیفته عبادت است
طبع انسان، عجول و مسئولیت گریز است. چنین طبعی با دشواریهایی آمیخته و در عین حال هر نوع فتح قلهای طبیعتا دشوار است. اما عموما میل رسیدن به قله و دستیابی به مکارم، فضائل و هدفهای بزرگ آمیخته با دشواریهایی است، اما اینها مافوق طاقت ما نیست. از جمله اینکه همه معاصی پوششی از شهوت دارد و شیطان از همان مسیر در نفس انسان نفوذ میکند. از طرف دیگر طاعت الهی در شرایط دشواری و کمی آمیخته با سختی قرار گرفته ، اما این دشواری اولیه و قابل تحمل است.
اسلام از تمام ادیان آسانتر است، از جمله این که نماز در اسلام آسانتر از نمازی است که بر حضرت موسی(ع) واجب شد. و این، عنایت خداوند متعال بر امت اسلام است. اما طبع انسان از سختی هراس دارد، هرچند که فطرت انسانی شیفته عبادت است و سختی آن را میپذیرد. و به این ترتیب در منطقه برزخی قرار داریم.
استکبار طاعت، ابتلای اکثریت انسان هاست و هرکسی در محوری از تدین خود در این خصوص گرفتاری دارد. اما افراد در این مورد با یکدیگر تفاوت دارند، بسته به اینکه طبع آنها در چه موضوعاتی قویتر و فعالتر باشد. برای عدهای خواب صبحگاهی شیرین است و طاعتی که این خواب را از آنها بگیرد، سخت است. اما برخی افراد به مادیات وابسته هستند و انجام اعمالی مانند خمس و زکات و حج برایشان دشوار است، چون باید از دارایی خود هزینه کنند. در این مورد شرایط سنی، جنسی و ویژگیهای شخصیتی هم موثر است.
ذرهای خیر در محاسبه الهی قرار میگیرد و خداوند بصیر خبیر تمام طاعات و تکلیف را بدون کم و کاست محاسبه میکند.
هر طاعتی دو حکمت و نعمت دارد
در هر طاعتی، دو حکمت و دو نعمت همزمان موجود است. اول، فرمانبری از حضرت حق، ادب بندگی در محیط لطف، عنایت و رضایت حضرت حق است، به این مفهوم که با انجام طاعت از لطف و رضای الهی بهرهمند میشویم. دوم، در هر طاعتی تامین بخشی از نیازهای فکری، روانی، جسمانی، دنیایی، آخرتی، فردی، اجتماعی و عمومی پاسخ گفته میشود. در واقع هر طاعتی تامین کننده بخشی از نیازهای ماست.
نیاز به کرامت و عزت یکی از نیازهای اساسی انسان است، اما چه مرحلهای است که انسان به درجهای از عزت میرسد که نقطه بالاتر از آن وجود ندارد؟ آن مرحله، زمانی است که این قطره به دریای الهی وصل شده و با خدای خود راز و نیاز می کند. بنابراین شبیه و بدیلی برای نماز خواندن وجود ندارد.
اهمیت نماز تا حدی است که امام حسین (ع) در شب عاشورا از ابن سعد مهلت خواست تا یک شب دیگر را به نماز و راز و نیاز با خدای تعالی بپردازد.
باید توجه داشت هر چه که در شریعت به خصوص در واجبات قرار داده شده، طبق قاعده حکمت الهی حتما طبق طاقت انسان است. جالب است که دختران نه ساله، روزه هیجده ساعته میگیرد و دچار مشکل نمیشود.
طاعتی که بر ما قرار گرفته، بهانه پاداشهای بیکران و طلوع نام مقدس الکریم بر ماست. اگر میخواهیم حضرت کریم بر ما تجلی کند، باید طاعت او را بهجا آوریم.