چرایی صلح امام حسن(ع) با معاویه/ از شرایط زمانه تا مصلحت‌اندیشی
گروه معارف - حجت‌الاسلام دیرباز با اشاره به صلح امام حسن(ع) با معاویه، گفت: امام حسن مجتبی(ع) مجبور به صلح و متارکه جنگ شدند، چرا که در جنگ صفین، جمل و خوارج بسیاری از مسلمانان و یاران امام علی(ع) به شهادت رسیده بودند، معاویه نیز با دادن وعده‌های دروغین اطرافیان امام حسن(ع) را فریب داده بود و ادامه جنگ برای ایشان ممکن نبود و راهی جز صلح کردن نداشتند و اگر کوچک‌ترین راهی برای مبارزه با معاویه داشتند هیچ‌گاه صلح نمی‌کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عسگر دیرباز، رئیس دانشگاه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگو با ایکنا از قم، گفت: امام حسن مجتبی(ع) در سال سوم هجری به دنیا آمدند و دوران کودکی ایشان با اواخر عمر جد بزرگوارشان پیامبر(ص) مقارن بود که طبق روایات ۷ سال سن داشتند. پس از شهادت امام علی(ع) به خلافت رسیدند و ۶ ماه خلیفه مسلمین بودند.
وی ادامه داد: در بین شیعیان، دو قول برای روز شهادت امام حسن مجتبی(ع) نقل‌شده است که یکی هفتم صفر و دیگری ۲۸ صفر است که روایت ۲۸ صفر قوی‌تر است و می‌توان در هر دو تاریخ عزاداری کرد، چنان که در سوره حج آیه ۳۲ آمده «وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ» یعنی هر کس شعائر الهی را گرامی بدارد، پس این از تقوای دل‌هاست.
رئیس دانشگاه قم با اشاره به صلح امام حسن(ع) با معاویه، ادامه داد: امام حسن مجتبی(ع) مجبور به صلح و متارکه جنگ شدند، چرا که در جنگ صفین، جمل و خوارج بسیاری از مسلمانان و یاران امام علی(ع) به شهادت رسیده بودند، معاویه نیز با دادن وعده‌های دروغین اطرافیان امام حسن(ع) را فریب داده بود و ادامه جنگ برای ایشان ممکن نبود و راهی جز صلح کردن نداشتند و اگر کوچک‌ترین راهی برای مبارزه با معاویه داشتند هیچ‌گاه صلح نمی‌کردند، لذا عهدنامه‌ای را با معاویه امضاء کردند که معاویه ملتزم بود مواردی را رعایت کند، اما پس از مدت کوتاهی اجرا نکرد و پیمان‌شکنی خود را نشان داد.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: در عرصه تصمیم‌گیری مسائل سیاسی باید مطابق با شرایط روزگار و زمانه تصمیم‌گیری کرد و امام حسن مجتبی(ع) نیز با توجه به شرایط زمانه صلح کرد و یقین داریم در مقام فرض، اگر امام حسن(ع) در شرایط امام حسین (ع) بودند قطعاً قیام می‌کردند و امام حسین(ع) نیز اگر در شرایط زمانه امام حسن(ع) قرار داشتند تصمیم به صلح می‌گرفتند، چرا که امام حسین(ع) نیز مطابق با شرایط روزگار خویش و مصلحت اسلام تصمیم به مبارزه گرفتند.
وی با اشاره به اینکه امام حسن(ع) در جنگ جمل همراه با مالک اشتر در میدان مبارزه ایستادگی کردند، عنوان کرد: هر مسلمانی که پیرو اهل بیت(ع) است در مسائل اجتماعی و سیاسی که به عموم سرنوشت مسلمان‌ها مربوط می‌شود باید زمانه خودش را بشناسد و بداند وظیفه دینی او در جامعه چیست و چه تصمیمی باید بگیرد.
دیرباز در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه امام حسن(ع) کریم اهل‌بیت(ع) بودند، گفت: بعد از شهادت مسلمانان زیادی در جنگ‌های جمل، صفین و خوارج امام حسن(ع) به خانواده‌ها و ایتام اینان رسیدگی می‌کرد و در این زمینه بحث اتهام واهی و کذب ازدواج زیاد امام حسن(ع) مطرح است که با دقت در روایات می‌توان به بی‌اساس بودن چنین اتهامی پی برد.
رئیس مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه کریم بودن یکی از ویژگی‌های بارز حضرت بود، ادامه داد: ایشان هر چه به دست می‌آوردند در راه اسلام خرج کرده و لقب مجتبی حکایت از همین بخشندگی ایشان دارد.
وی با اشاره به اینکه امام حسن مجتبی(ع) در کمالات انسانی یادگار پدر و نمونه کامل جد بزرگوار خود بودند، اظهار کرد: در روایات آمده که یکی از اهالی شام، بر امام حسن مجتبی(ع) گذشت و ناروا و ناسزای بسیاری بر ایشان گفت. امام صبورانه سکوت کرد و وقتی مرد شامی سخنان درشت و بی‌ادبانه خود را به پایان رساند، امام بر او لبخندی زد و به شیوه‌ای آرام و ناشی از بخشندگی و بزرگواری با وی سخن گفت و فرمود: ای مرد! اگر غریبه‌ای و راه به جایی نمی‌بری به منزل ما بیا و به همین شیوه که سرشار از عطوفت و مهربانی بود، به سخن گفتن با وی ادامه داد. مرد از این رفتار کریمانه، شرمنده شد و طلب عفو و بخشش کرد و گفت: خداوند می‌داند که رسالتش را در کجا بنهد.
وی در پایان یکی از راه‌های نفوذ استکبار را منحرف کردن ما در وظیفه‌شناسی و تصمیم‌گیری درست دانست و بیان کرد: به‌عنوان مثال استکبار جهانی ما را سرگرم بحران‌های اقتصادی می‌کند تا وضعیت فرهنگی ما را نشانه بگیرد، یعنی اولویت‌های ما را عوض می‌کند؛ اما ائمه(ع) به خاطر زیرکی و هوش بالایشان این اولویت‌ها را به درستی شناخته و تصمیم مناسب با شرایط می‌گرفتند.
انتهای پیام
