موقوفه ۳۷۲ ساله قزوین با بیش از ۳۰۰۰ مستأجر

وقف سنتی کهن است که مردم ایران پس از ورود اسلام با آن آشنا شدند و در حقیقت صدقه جاریه محسوب می‌شود که در روایات بر آن تأکید شده است. با توجه به اینکه اسلام دینی پویا و در هم تنیده با فعالیت‌های اجتماعی است، ایرانیان نیز همیشه وقف‌های خود را متناسب با نیاز روز جامعه انجام می‌دادند که می‌توان به وقف‌های دوره قاجار اشاره کرد.

در طول تاریخ به دلیل اینکه ایران کشوری کم‌آب بوده است، احداث آب‌انبار یکی از راه‌های مقابله با کم‌آبی در شهر بود و بسیاری از واقفان نیات خود را به این سمت هدایت و آب‌انبار وقف می‌کردند.

در استان قزوین بسیاری از مسجد، مدرسه و آب‌انبارها برای استفاده مردم و عام‌المنفعه وقف شده که نمونه‌ای از کمک وقف به دولت‌ها بوده و این امر نشان‌دهنده هوشمندی واقفان است.

2610 موقوفه در استان قزوین وجود دارد که از این تعداد 756 موقوفه دارای درآمد و نیت در وقف‌نامه هستند؛ یکی از برنامه‌هایی که می‌تواند در این عرصه کمک کند به بهره‌وری رساندن موقوفاتی است که بدون استفاده رها شده‌اند.

محمود مولاوردیخانی، متولی موقوفات ملاوردیخانی، در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین، گفت: مجموعه مسجد، مدرسه علمیه و آب‌انبار متعلق به زمان شاه‌عباس دوم است که از سوی شخصی به نام حاجی ساروخانی در سال 1069 قمری بنیان‌گذاری شد و با پل رودخانه دزج (دیزج) واقع در خیابان مولوی کنونی در یک‌ زمان ساخته‌ شده است. بعد از آن مرحوم مولاوردیخانی اول در سال 1177 قمری مدرسه و آب‌انبار مولاوردیخانی را ساخت که کتیبه آب‌انبار با حجاری بر روی سنگ مرمر و به خط نستعلیق با قلم زیبای ملک‌محمد قزوینی در ورودی آن نصب شد. مرحوم مولاوردیخان دوم نیز در سال 1250 تعمیرات و بازسازی را انجام داد.

متولی موقوفات مولاوردیخانی گفت: واقف موقوفات مولاوردیخانی املاک خود را آگاهانه وقف کرده است. هیچ موقوفه‌ای را نمی‌بینید که همه موارد وقفی را داشته باشد. مولاوردیخانی برای نمازگزاران مسجد، برای آب شرب مردم آب‌انبار، برای پیشرفت علم و تدریس علوم دینی مدرسه علمیه، برای بهداشت مردم حمام و برای هدایت آب رودخانه پل می‌سازد تا اراضی کشاورزی حاصلخیز شود؛ همچنین در 300 سال پیش غسالخانه احداث کرد تا مردم اموات خود را در خانه غسل ندهند و این نشان از توجه وی به بهداشت جامعه دارد.

مولاوردیخانی بیان کرد: عواید موقوفه برای روضه‌خوانی، اطعام در دهه اول محرم، تعزیه‌داری امام حسین(ع)، تلاوت قرآن کریم، شهریه طلاب علوم دینی محصل در مدرسه مولاوردیخانی و هزینه نگهداری و تعمیر مسجد - مدرسه صرف می‌شود.

وی افزود: ملاوردیخانی 14 حجره در این مدرسه دایر و بیان می‌کند که هفت حجره برای طلابی که در قزوین ساکن هستند و هفت حجره دیگر نیز باید برای افرادی که از روستا می‌آیند اختصاص داده شود تا شب در آن سکنی گزینند.

متولی موقوفات مولاوردیخانی گفت: تا به امروز این موقوفه بیش از 3000 رقبه مستأجر دارد و می‌توان گفت 60 درصد ادارات دولتی مستأجر این موقوفه هستند، از دانشگاه آزاد گرفته تا دانشگاه پیام نور، علوم پزشکی، ادارات تعاون، دیوان محاسبات، دارالقرآن و اداره کل بازرسی؛ در حقیقت مجتمع ادارات نواب موقوفه مولاوردیخانی است.

مولاوردیخانی در پایان با اشاره به اینکه اماکن مسکونی در بلوار شهد باهنر نیز جزء موقوفه مولاوردیخانی است، بیان کرد: در حال حاضر این موقوفه 3200 مستأجر تجاری، مسکونی، پزشکی، خدماتی، درمانی و مزروعی دارد؛ همچنین شش پارچه آبادی شامل روستاهای ناصرآباد، اُرس‌آباد، نجم‌آباد، کوگیر، حمیدآباد زهرا و همت‌آباد نیز جزء موقوفات ملاوردیخانی است که 82 درصد مستأجران تمکین و اجاره‌نامه تنظیم کردند.