کارویژه بیمه فعالان قرآنی پیگیری می‌شود/ ارائه گزارش راهبردی از وضعیت موسسات تا یک ماه آینده
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ در جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی با موضوع بررسی مشکلات موسسات قرآنی، مقرر شد که آخرین وضعیت موسسات قرآنی در یک گزارش راهبری رصد و طی یک ماه آینده برای طرح در مجمع مشورتی شورای توسعه، ارائه شود.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ صد و چهارمین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی بعدازظهر امروز ۱۲ آبان‌ماه به منظور بررسی چهار دستور با حضور برخی اعضای این مجمع و نمایندگان آنها برگزار شد.
در ابتدای این جلسه، رضا سلامت‌پناه، دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی در سخنانی به طرح دستور جلسات پرداخت و با اشاره به نامه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا شاهسونی، مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) به رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مورد مشکلات موسسات قرآنی در کشور، گفت: در این نامه به مشکلاتی همچون بیمه فعالان قرآنی، مکان، کم‌توجهی شورای توسعه به موسسات و نیز عدم توجه ویژه به موسسات جریان ساز قرآنی اشاره شده بود. بر همین اساس بررسی مشکلات موسسات قرآنی در دستور کار جلسه مجمع مشورتی قرار گرفت.
خلاء سازوکار منطقی حمایت از موسسات
در ادامه این جلسه برخی از حاضران در جلسه به بیان پاره‌ای از مشکلات موسسات قرآنی پرداختند. در این بخش ابتدا علی سرابی، رییس هیئت مدیره اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور به بیان سخنانی پرداخت و گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کشور اولین مشکلی که به ذهن می‌آید، بحث پشتیبانی مالی از موسسات قرآنی است. با توجه به اینکه منابع دولت و نظام کاهش پیدا کرده و از سوی دیگر منبع اصلی گردش منابع مالی موسسات که مردم هستند نیز دچار این کاهش شده است، لذا موسسات قرآنی مشکلات عدیده‌ای در این بخش پیدا کرده‌اند.
سرابی افزود: بسیاری از موسسات قرآنی با برگزاری برنامه‌های آموزشی و ترویجی منابعی را استحصال می‌کنند و مردم با توجه به علایقی که دارند، بخشی از درآمد را به مسائل قرآنی اختصاص می‌دهند. همانگونه که گفته شد، با توجه به کاهش درآمد عموم مردم، منابع مالی که از سوی مردم برای موسسات در نظر گرفته می‌شد نیز کاهش یافته و به تبع درآمد موسسات کم شده است.
رییس هیئت مدیره اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور با تأکید بر اینکه همین فرایند باعث شده تا بسیاری از موسسات از گردونه فعالیت خارج شوند، بیان کرد: اطلاعات دقیقی داریم که بسیاری از موسسات قرآنی در چنین شرایطی یا فعالیت خود را رها کرده یا حجم بسیار زیادی از آن را کاهش داده‌اند. این کاهش فعالیت و تعطیل شدن در مناطق محروم بسیار بیشتر نیز بوده است.
وی یکی دیگر از مشکلات موسسات قرآنی کشور را مربوط به مسائل حقوقی دانست و افزود: مسئله مالیات یکی از مهم‌ترین این مسائل است. با وجود قوانینی که وجود دارد و بر اساس آنها موسسات از پرداخت مالیات نسبت به درآمد معاف شده‌اند، اما شاهد تفاسیر متعدد از این قوانین در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف هستیم و این قوانین به طور یکسان در کشور اجرا نمی‌شود و شاهد برخورد سلیقه‌ای در این زمینه هستیم.
سرابی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در این نشست، با اشاره به نبود سازوکار منطقی و دقیق برای دریافت حمایت‌ها توسط موسسات، گفت: اگرچه در سال‌های اخیر منابع حمایتی کاهش چشمگیری پیدا کرده است، اما مشکل بزرگ‌تر این است که همین منابع حمایتی اندک هم به خوبی توزیع نشده است. وقتی می‌خواهیم منابع را توزیع کنیم، به دلیل تشتت در مدیریت متمرکز، همین منابع اندک هم به فعالیت‌های اثرگذار و دارای بهره‌وری بالا تعلق نمی‌گیرد. قدرت چانه‌زنی، نفوذ و مسائلی از این دست نقش تعیین کننده‌ای در توزیع منابع ایفا می‌کنند.
وی در پایان بر نقش شورای توسعه فرهنگ قرآنی بر کاهش مشکلات موسسات تأکید و اظهار کرد: شورا می‌تواند از قدرت هماهنگی و تعامل برای برطرف کردن مشکلات موسسات استفاده کند.
پرداخت 100 میلیون تومان حق بیمه در ماه
در بخش دیگری از این جلسه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا شاهسونی، مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) نیز به بیان بخش دیگری از مشکلات موسسات قرآنی در کشور پرداخت و با تأکید بر اینکه برخی مشکلات موسسات به حالت «کمرشکن» رسیده است، گفت: اولین مشکل موسسات قرآنی بحث بیمه است که همچنان در ابهام قرار دارد. معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد زمانی در قالب بیمه هنرمندان تعدادی از فعالان قرآنی را بیمه کرد اما بعد از مدتی که با روند کاهش مواجه شد به یکباره مسکوت ماند.
شاهسونی با طرح این سوال که چرا بحث بیمه فعالان قرآنی یکبار برای همیشه برطرف نمی‌شود، گفت: بیمه‌ای که در گذشته برای فعالان قرآنی در نظر گرفته شده بود بیمه هنرمندان بود که بسیاری از مزایای بیمه اجباری و بیمه درمان را نداشت. در حال حاضر برای بیمه کردن هر کدام از فعالان قرآنی همکار در موسسه باید ماهانه 520 هزار تومان حق بیمه پرداخت کنیم که مجموعاً به مبلغی بالغ بر 100 میلیون تومان در ماه می‌رسد. موسسات دیگر نیز به همین صورت هستند، همه اینها در حالی است که به راحتی می توان آن را حل کرد.
نیاز موسسات به حعافیت مالیاتی بیشتر از حمایت‌های مادی
مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) در ادامه به مصوبه‌های اخیر دولت در مورد حذف حق بیمه کارفرما برای به کار گیری افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی و یا فعالان حوزه صنایع دستی اشاره کرد و افزود: چنین قانونی در کشور وجود دارد که بر اساس آن صاحبان برخی حِرَف از پرداخت حق بیمه کارفرما معاف هستند، اینکه چرا قرآنی‌ها در این فهرست وارد نمی‌شوند معلوم نیست، جا دارد شورای توسعه فرهنگ قرآنی نشست‌هایی با وزیر کار و امور اجتماعی و دیگر مسئولان در این زمینه داشته باشد تا همان راهی که بهزیستی رفت را برود. اگر چنین پیگیری برای موسسات صورت بگیرد و از پرداخت حق بیمه معاف شوند چندین برابر بودجه‌های حمایتی انگیزه دریافت خواهند کرد.
وی یکی دیگر از مشکلات موسسات قرآنی را مسائل مربوط به بودجه عنوان و تصریح کرد: از ابتدا بودجه شورای توسعه فرهنگ قرآنی با این دغدغه پیگیری شد که به بخش مردمی اختصاص پیدا کند، اما دیده شد که همین بودجه به ارگان‌ها و نهادهای عضو شورای توسعه که خود ردیف بودجه قرآنی مجزا دارند اختصاص یافت.
شاهسونی در پایان با اشاره به اینکه برخی فعالیت‌های موسسات نسبت به سایر فعالیت‌های قرآنی کشور بالاتر و راهبردی‌تر است، گفت: اجرای طرح‌هایی مانند «رحله» یا مدارس شبانه‌روزی قرآن که خروجی ملموس دارد، باید ردیف بودجه مستقل داشته باشد. اما شاهد هستیم که کمترین بودجه به چنین طرح‌هایی تعلق می‌گیرد. ما این دو طرح را در دو ماه تابستان امسال اجرا کردیم و برای آن مبلغی بالغ بر هشت میلیارد تومان در نظر گرفتیم، اما مجموع حمایتی که برای اجرای این دو طرح از سوی نهادهای دولتی به عمل آمد، 200 میلیون تومان بود.
نیاز جدی به رتبه‌بندی و توانمندسازی موسسات
در ادامه این جلسه، رضا سلامت‌پناه، دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به جمع‌بندی مباحث مطرح شده پرداخت و گفت: به اعتقاد من برای حل مسائل مربوط به موسسات نیازمند یک نظام رتبه‌بندی هستیم، ضمن اینکه در کنار آن باید به بحث توانمندی موسسات نیز توجه داشته باشیم، موضوعی که هنوز ارائه نشده است. فضای فعالیت در موسسات قرآنی بسیار وسیع بوده و ما هنوز در ابتدای راه هستیم. موسسات با ثمربخشی بسیار زیاد، مشکلات زیادی پیش رو دارند. این در حالی است که بعضاً یک موسسه بسیار بیشتر از یک اداره کل خروجی دارد.
تشریح مشکلات موسسات قرآنی در دو حوزه زیرساختی و اقتصادی
در ادامه این جلسه نوبت به حسن محمدی، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور رسید تا او نیز به تبیین مشکلات موسسات قرآنی بپردازد. وی در بخشی از صحبت‌های خود با تأکید بر اینکه بررسی مشکلات موسسات نیاز به چندین جلسه کارشناسی دارد، گفت: حال موسسات اصلاً خوب نیست. در گذشته رشد کمی موسسات اگر ۲۰۰ درصد بود، در حال حاضر نه تنها این رشد وجود ندارد، بلکه روند منفی پیدا کرده و ریزش‌ها بسیار بیشتر از رویش‌هاست.
وی مشکلات موسسات قرآنی را در دو حوزه زیرساختی و قانونی مالی و اقتصادی دسته‌بندی کرد و گفت: در بحث زیرساختی و قانونی با مشکلاتی از قبیل بیمه و مالیات مواجه هستیم و در بحث اقتصادی نیز با کاهش بودجه‌ها و فرایند تخصصی آن مواجه هستیم. در سال 92 با وجود فعالیت نزدیک به 1000 موسسه قرآنی بودجه‌ای بالغ بر 198 میلیارد تومان وجود داشت، در سال 1398 اما این بودجه به 17 میلیارد رسیده که از آن 700 میلیون تومان سهم موسسات بوده است. قطعاً در سیاست‌های تخصیصی دچار اشتباه فاحش هستیم و به اعتقاد من در این حوزه تخصیص باید بر اساس اولویت‌بندی و راندمان باشد.
رسیدن به برخی امتیازات نیاز به پیگیری مجدانه دارد
محمدعلی خواجه‌پیری، از اعضای حقیقی مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی نیز در بخشی از این جلسه به بیان سخنانی پرداخت. وی با اشاره به اینکه به دست آوردن امتیازات در عرصه فعالیت‌های قرآنی نیاز به پیگیری‌های بسیار زیاد دارد، گفت: این در حالی است که ما با مطرح کردن مشکلات در جلسات مقداری سبک شده و لذا حرارت لازم برای پیگیری همان مطالبات را نداریم، اگر شما می‌بینید امروزه موسسات قرآنی از پرداخت هزینه برق و آب و گاز و .. معاف شده‌اند، حاصل پیگیری‌های بسیار زیاد بوده است. من اعتقاد دارم برای بحث بیمه فعالان قرآنی نیز باید چنین اتفاقی بیفتد. اگر می‌خواهیم بحث معافیت‌های مالیاتی را مطرح کنیم، باید تمامی حد و حدود به خوبی روشن شود.
تشریح تاریخچه بیمه فعالان قرآنی
در ادامه این جلسه، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی که از اواسط جلسه به مجمع پیوست ضمن تشریح تاریخچه‌ای از بیمه فعالان قرآنی، گفت: زمانی که هنوز معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل نگرفته بود، عضو هیئت مدیره صندوق هنرمندان بودم و با استفاده از موقعیت، تلاش شد تا برای بیمه فعالان قرآنی از ظرفیت این صندوق استفاده شود. طی یک ماه حدود پنج هزار نفر از فعالان قرآنی بیمه شدند که نیمی از آن را به موسسات و نیمی دیگر هم به ارشاد اختصاص دادیم. متأسفانه در ادامه راه دچار بی اعتمادی‌هایی شدیم.
محمدی افزود: برای برطرف شدن مشکلات موسسات باید سه کار انجام دهیم، اولین کار این است که گزارش راهبردی از وضعیت توسعه موسسات قرآنی آماده کنیم، این گزارش که تا طی یک ماه باید تهیه شود، می‌تواند مجمع را به آخرین وضعیت از موسسات قرآنی در تمام وجوه برساند. کار دوم برنامه جامع حمایت‌های ویژه از موسسات قرآنی است که باید ان را نیز تدوین کنیم و نکته سوم نیز بحث بیمه است که باید به صورت یک کارویژه مستقل پیگیری شود.
در ادامه و پس از اتمام بررسی دستور اول این نشست مقرر شد تا گزارش راهبردی وضعیت موسسات قرآنی تا یک ماه آینده آماده و در جلسه مجمع ارائه شود. همچنین مقرر شد تا کارویژه‌ای برای پیگیری بحث بیمه فعالان قرآنی با مسئولیت حسن محمدی و عضویت اعضایی از وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی، دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی و اتحادیه‌های قرآنی تعریف شود.
دومین دستور صد و چهارمین جلسه مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بررسی شاخص‌های ملی توسعه فرهنگ قرآنی اختصاص یافت.
در این بخش، ابتدا رضا سلامت‌پناه، دبیر مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی به بیان جزئیاتی در مورد این شاخص‌ها پرداخت و گفت: شاخص‌های مورد اشاره مبنای سنجش توسعه فرهنگ قرآنی خواهند بود که شامل ۱۲ شاخص است. برای هر کدام از این شاخص‌ها فرمول محاسبه پیشنهاد شده است تا مشخص شود ملاک‌ها به چه نحو سنجش شود.
در این بخش هر کدام از حاضران در جلسه به بیان دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود در مورد این شاخص‌ها پرداختند و مقرر شد تا نظرات خود را به صورت مکتوب تا پایان این هفته به دبیرخانه شورای توسعه ارسال کنند.
همچنین با توجه به اتمام وقت و ناتمام ماندن دستور جلسات، مقرر شد تا جلسه فوق‌العاده مجمع مشورتی شورای توسعه فرهنگ قرآنی دو هفته آینده برگزار شود و در آن به بررسی دستور جلساتی که بررسی آنها در این جلسه ناتمام مانده است، پرداخته شود.
