راهکارهایی برای توسعه همکاری حوزه و دانشگاه/ مفاهمه ایجاد کنیم

حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمد حکیمیان، رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا با بیان اینکه برای آسیب‌شناسی گذشته در بحث وحدت حوزه و دانشگاه قدم‌های زیادی برداشته شده است، گفت: یکی از مهم‌ترین موانع پیش رو آن است که میان مکتب حوزه و دانشگاه اختلافات مبنایی زیاد و ریشه‌ای در نگاه به عالم خلقت و مقوله علم وجود دارد که ناشی از تفکر مادی‌گرایی است.

وی افزود: حوزه و دانشگاه در مواجهه با یک گزاره دو نوع برخورد دارند؛ حوزه مرجعیت را برای خدا و اهل بیت(ع) قائل است و اگر گزاره وحیانی باشد می‌پذیرد ولی دانشگاه چون بر مبانی غربی به بحث در مورد گزاره‌های مختلف می‌پردازد مرجعیتی برای وحی قائل نیست.

حکیمیان با بیان اینکه در دانشگاه به معنای عام خود به دنبال دلیل عقلی و تجربی برای اثبات مسائل هستند، گفت: در حوزه هم علما به دنبال نقل معتبر برای اثبات یک موضوع‌اند البته حوزه شیعه معتقد به حکم به العقل حکم به الشرع است. هدف حوزه علمیه این است که ما باید با رفتارمان عالم ابدی را نیکو کنیم و دانشگاه معتقد است  باید در دنیا از منابع به بهترین نحو استفاده کنیم تا دنیای مطلوبی ایجاد شود لذا نزدیک کردن این دو مکتب به همدیگر سختی‌های خود را دارد.

حکیمیان با اشاره به اینکه افرادی مانند امام خمینی(ره) چون واجد مکتب عقلی بودند دستور فرمودند که حوزه و دانشگاه باید با هم زبان مفاهمه داشته باشند اظهار کرد: ما دانشگاهیان مؤمنی داریم که سعی کرده‌اند فقط دنیا را نبینند و خود را به دیدگاه‌های مذهبی نزدیک کنند و این تعداد کم هم نیستند ولی باید این نزدیکی ساختاری باشد.

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه در ضرورت و امکان وحدت تردیدی نیست تصریح کرد: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برای دستیابی به این هدف مهم گام‌هایی برداشته که از جمله تالیف 510 اثر علمی و دینی با رویکرد مسائل عقلانی و دانشگاهی است؛ از این تعداد 350 اثر، متن درسی و مابقی هم منبع برای کتب دانشگاهی است یعنی مفاهمه علمی میان حوزه و دانشگاه تا حد زیادی رخ داده است. راه‌اندازی رشته‌های مانند روانشناسی، جامعه‌شناسی، رشته‌های مضاف، حقوق بشر و ... از نمادهای همکاری حوزه و دانشگاه و نزدیکی این دو نهاد است.

حکیمیان با تأکید بر اینکه حوزه عمدتاً بر فهم قرآن و روایات تأکید دارد و دانشگاه هم به دنبال حل مشکلات دنیوی است، ابراز کرد: افراد تعدیل‌شده‌ای در این بین وجود دارند که هم در حوزه و هم در دانشگاه‌اند که وحدت را دنبال کرده و می‌کنند؛ ما دانشگاهیان مسلمان زیادی داریم که معتقد به این کار هستند ولی باید دنبال توسعه راه‌های همکاری باشیم. خیلی از مسائل منفی موجود میان حوزه و دانشگاه که اختلافات را دامن زده با نشست و برخاست و برگزاری کرسی‌های علمی و گفت‌وگو قابل حل است.

وی با اشاره اینکه در همین سال جاری چندین نشست از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در این رابطه تشکیل شد و تداوم خواهد یافت، بیان کرد: یکی از مشکلات این است که کمتر با دانشگاهیان نشست و برخاست داریم؛ البته دفتر تهران پژوهشگاه حوزه و دانشگاه جریان‌سازی علوم انسانی در دانشگاه‌ها را کلید زده و بناست که هر هفته نشست‌هایی با حضور فرهیختگان ‌حوزه و دانشگاه در مورد موضوعات مختلف علمی برگزار کنیم.

حکیمیان با ذکر اینکه ما کمتر با زبان علمی با یکدیگر حرف زده‌ایم، تصریح کرد: باید زبان مشترک ایجاد کنیم. به همین دلیل در پژوهشگاه از 51 عضو هیئت علمی که داریم 42 نفر آنان تحصیلات دانشگاهی‌ دارند و باید این نوع مفاهمه‌ها بیشتر شود تا به وحدت برسیم.