حاج قاسم، پیشگام روایتگری جنگ

شاید بهتر باشد که سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را فرهنگی‌ترین سردار حاضر در میدان‌های جنگ بدانیم، زیرا در هیچ برهه‌ای از فعالیت‌های فرهنگی غافل نشد. او بلافاصله پس از پایان جنگ تحمیلی هشت ساله، فردی را مأمور کرد تا به ثبت و ضبط خاطرات خانواده‌های شهدا و ایثارگران بپردازد و نتیجه آن انتشار کتاب‌هایی شد که اکنون مایه مباهات است و گنجینه‌ای ارزشمند محسوب می‌شود. همچنین، از برگزاری کنگره شهدای استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان و تأثیر فرهنگی آن نیز باید یاد کرد. درباره فعالیت‌های فرهنگی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی با گلعلی بابایی، از جمله رزمندگان دفاع مقدس، به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید. 

گلعلی بابایی با اشاره به علاقه‌مندی سردار سلیمانی به فعالیت‌های فرهنگی، اظهار کرد: از ویژگی‌های فرماندهان دوران دفاع مقدس چندوجهی بودن شخصیت آن‌هاست، یعنی ضمن داشتن اقتدار و توانمندی نظامی خارق‌العاده‌، در ابعاد فرهنگی و اجتماعی هم افراد برجسته‌ای هستند. سردار سلیمانی فرمانده لشکر ۴۱ ثارالله بود و نیرو‌های آن عمدتاً اهل کرمان بودند. البته اولین استانی بود که پس از جنگ، نخستین کنگره سرداران شهید را برگزار کرد و در کنار آن آثار خوبی منتشر شد. سردار سلیمانی، مرتضی سرهنگی را به‌ عنوان مسئول بخش انتشارات کنگره شهدای استان کرمان و سیستان و بلوچستان انتخاب کرد که با این انتصاب آثار فاخری به یادگار ماند. علاوه بر این، تأسیس موزه دفاع مقدس به ‌عنوان اولین موزه استانی کرمان یکی دیگر از اقدامات حاج قاسم است که پیشتر انجام نشده بود.

زمینه‌ساز آشنایی نسل‌های گوناگون با دفاع مقدس

این نویسنده افزود: سردار سلیمانی پیشگام روایتگری جنگ بود؛ در این باره تصاویر بسیاری وجود دارد که سردار وقایع جنگ را برای گروه‌های مختلف روایت می‌کند. در واقع این اقدام زمینه آشنایی نسل‌های گوناگون را با وقایع دفاع مقدس فراهم کرد.

بابایی اظهار کرد: البته فعالیت‌های فرهنگی او در سپاه قدس نیز ادامه یافت؛ او تلاش‌ کرد که ارتش سوریه را متقاعد کند که خط مردم را از اغتشاشگران جدا کند؛ بدین جهت استراتژی جدیدی در ارتش سوریه ترسیم شد. آن‌ها دریافتند که باید به مردم احترام بگذارند و با آن‌ها مقابله نکنند، زیرا ایستادن در مقابل مردم سرانجام خوبی ندارد. وقتی جنگ در سوریه اوج گرفت و بسیاری از شهر‌ها و روستا‌های آن به دست داعش افتاد و مردم در شرایط بسیار بدی در پناهگاه‌ها و اردوگاه‌ها زندگی می‌کردند، حاج قاسم به فکر مردم بود و از مؤسسات فرهنگی درخواست کرد که برنامه‌های گوناگون فرهنگی و هنری را برای کودکان و نوجوانان برگزار کنند تا از آلام آنان بکاهند.

خانه موزه سردار در کرمان

وی بیان کرد: فاتح جبهه‌های نبرد منزل خود را در کرمان به موزه تبدیل کرد و این موزه در اختیار کمیته حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس قرار گرفت تا خاطرات رزمندگان جمع‌آوری شود. این کمیته فرااستانی عمل می‌کرد، یعنی گروه‌هایی به استان‌های دیگر اعزام می‌شدند و خاطرات را جمع‌آوری می‌کردند. اکنون گنجینه وسیع و بسیار ارزشمندی در این موزه موجود است.

بابایی در پایان اظهار کرد: مکتب فرمانده را باید آن‌گونه که بود معرفی کرد، زیرا او شخصیت بزرگ و برجسته‌ای داشت و نیازی به زیاده‌گویی نیست. نویسندگان و پژوهشگران باید به این شخصیت تأثیرگذار بپردازند و مؤسسات و مراکز مختلف باید ابعاد گوناگون شخصیتی شهید حاج قاسم سلیمانی را به درستی برای نسل‌های آینده تبیین کنند.