موازی‌کاری؛ آفت قرآنی است / پیشنهاداتی برای هم افزایی
گروه فعالیت‌های قرآنی ــ هرچند که در کشور ما جای خالی یک وزارت‌خانه و یا سازمان ویژه قرآنی خالی است اما وجود متولیان فراوان برای فعالیت‌های قرآنی ظرفیتی است که متاسفانه به‌درستی از آن استفاده نشده است.
به گزارش ایکنا از لرستان، در حال حاضر فعالیت‌های قرآنی توسط دستگاه‌هایی ازجمله اوقاف و امور خیریه، سازمان تبلیغات اسلامی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها، شهرداری‌ها، مؤسسات و خانه‌های قرآنی انجام میگیرد که اگرچه پرداختن این همه نهاد و دستگاه و سازمان به فعالیت‌های قرآنی خود یک نکته مثبت است اما مشکلاتی را نیز ایجاد کرده است و آن این است که برخی‌از فعالیتها مثل محافل قرآنی، مسابقات قرآن و آموزش قرآن بسیار مورد توجه است و در مقابل برخی دیگر از فعالیتها مغفول مانده و یا هر دستگاهی انتظار دارد دستگاه دیگر آن را به سرانجام برساند.
با وجودی‌که در عرصه توسعه و ترویج فرهنگ قرآنی فعالیت‌های خوبی در کشور صورت گرفته است اما موازی‌کاری و تکراری بودن برخی‌از فعالیتها خود به‌عنوان آفتی مهم در فعالیت‌های قرآنی مطرح است این در حالیاست که متولیان، كارشناسان و فعالان قرآنی معتقدند موازی‌كاری به آفت فعالیت‌های قرآنی در جامعه تبدیل شده و نهادهای مسئول در این حوزه هدایت‌گر و اثرگذار باید تحت یک مجموعه واحد منسجم شوند تا ضمن جلوگیری از هدررفت انرژی و سرمایه، به سمت همگرایی در برنامه‌ریزی و اقدام سوق یابند.
مشارکت متولیان قرآنی؛ گامی در راستای جلوگیری از هدررفت هزینه‌ها
محمد لروند، رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی لرستان در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به نقاط مثبت و منفی وجود متولیان فراوان قرآنی، گفت: البته در پاره‌ای موارد وجود چندین متولی برای فعالیت‌های قرآنی یک نکته مثبت است اگرچه در دید مردم موازی‌کاری در فعالیت‌های قرآنی نتیجه و ماحصل زیاد بودن متولیان امور قرآنی است.
وی افزود: نزدیک به شش سال است که در لرستان بسیاری از فعالیتها و برنامه‌های قرآنی با همکاری و مشارکت پنج اداره و نهاد ازجمله اوقاف، تبلیغات، ارشاد، سپاه، آموزش و پرورش و بخش مردمی و همچنین فرمانداریها و بخشداریها اجرا می‌شود و شاهد اجرای موفقیت‌آمیز این فعالیتها و برنامه‌ها بوده‌ایم.
لروند اضافه کرد: البته هر کدام از دستگاه‌های ذکر شده متولی بخشی از فعالیت‌های قرآنی هستند. به‌عنوان مثال فعالیت تبلیغات اسلامی بیشتر در زمینه برگزاری دوره‌های آموزش تخصصی قرآن است و فعالیت اوقاف بیشتر در بخش مسابقات قرآن است و ارشاد نیز متولی بخشی از فعالیت‌های قرآنی است که تا حدودی مانع از موازی‌کاری می‌شود اما ضرورت دارد این ادارات و نهادها هماهنگی لازم را با هم داشته باشند تا موازی‌کاری ایجاد نشود و اگر قرار است هر یک از این ادارات و سازمان‌ها و نهادها یک محفل قرآنی اجرا کنند بهتر است با مشارکت همدیگر باشد تا محفل از کیفیت بالاتری برخوردار باشد و علاوه‌بر این از هدررفتن هزینه‌ها و اعتبارات نیز جلوگیری شود.
رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی لرستان اضافه کرد: البته نمیتوان منکر نقایص زیاد بودن وجود متولیان قرآنی و همچنین موازی‌کاری در فعالیت‌های قرآنی شد و در این زمینه نیز باید راهکارهای مناسبی اندیشیده شود و با ابلاغ آن به دستگاه‌های مذکور در راستای رفع این معضلات و مشکلات اقدام کرد که البته این بستگی به ادارت بالادستی و ایجاد هماهنگی بین وزارت ارشاد و سازمان‌های اوقاف و امور خیریه و سازمان تبلیغات و حتی اتحادیه مدغم قرآنی دارد.
پیشنهاد حذف مرحله شهرستانی مسابقات قرآن اوقاف
تقی دریکوندی، رئیس اداره قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه لرستان نیز در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان این‌که وجود متولیان زیاد در حوزه قرآن نیازمند ساماندهی است و باید به‌دنبال راهکارهایی برای جلوگیری از موازی‌کاری در حوزه فعالیت‌های قرآنی باشیم، گفت: در بخش مسابقات قرآن یک موازی‌کاری منفی وجود دارد و این باعث شده در بسیاری از مسابقاتی که در سطح استان برگزار می‌شود همیشه جوایز و رتبه‌های اول به برخی افراد اختصاص یابد و دیگر فرصتی برای بقیه افراد فراهم نشود.
وی افزود: در حال حاضر ما شاهد هستیم هر سال مسابقاتی در استان توسط ارشاد، اوقاف، تبلیغات، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها، بسیج، ارتش، جهاد کشاورزی، قوه قضائیه، بهزیستی، کانون‌های مساجد، تعاون و ... برگزار می‌شود و هر کدام برگزیدگانی را در مرحله مقدماتی، شهرستانی و استانی دارند در صورتیکه میتوان با سطح‌بندی این مسابقات مانع از موازی‌کاری و هدرفت هزینه‌ها شد.
دریکوند ادامه داد: با توجه به این‌که سازمان اوقاف و امور خیریه متولی یکی از بزرگ‌ترین مسابقات قرآن در رشته‌های مختلف، حفظ، مفاهیم، قرائت ترتیل و تحقیق، تواشیح و ... است، ضرورت دارد مرحله شهرستانی این مسابقات حذف شود و اوقاف منتخبان مرحله استانی این مسابقات را از طریق مسابقاتی که سایر دستگاه‌ها و ارگان‌ها برگزار می‌شود، تامین کند.
وی با بیان این‌که موفقیت در این بخش بستگی به هماهنگی و مشارکت تمامی ارگان‌های فرهنگی و قرآنی به‌عنوان متولیان فعالیت‌های قرآنی دارد، اظهار کرد: وقتی منتخبان مرحله استانی مسابقات قرآن اوقاف از بین منتخبان مرحله استانی مسابقات قرآنی سایر دستگاه‌ها و ارگان‌ها تامین شود میتوان گفت مسابقات مرحله استانی اوقاف تبدیل به یک فینال و رقابت بین فعالان و نخبگان قرآنی استان از قشرهای مختلف خواهد شد و این‌چنین میتوان انگیزه مردم نسبت به شرکت در مسابقات قرآنی را فراهم آورد.
رئیس اداره قرآنی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه لرستان افزود: متاسفانه ما شاهد هستیم در مسابقات قرآن اوقاف و امور خیریه فقط عده خاصی شرکت و هر ساله جوایز این مسابقات به آن‌ها تعلق میگیرد و همین باعث شده استعدادهای جدید قرآنی شناسایی نشوند و علاوه‌بر این فعالان قرآنی نیز رغبتی به شرکت در این مسابقات نداشته باشند که میطلبد توسط شورای عالی قرآن راهکاری برای چگونگی سطح‌بندی مسابقات قرآنی انجام بگیرد تا دیگر شاهد موازی‌کاری در حیطه مسابقات قرآن نباشیم.
ضرورت تهیه پیوست فرهنگی و قرآنی برای فعالیت‌های دستگاه‌های اجرایی
منصور احمدی، رئیس گروه قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان نیز در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان این‌که موازی‌کاری در حوزه فرهنگ و هنر به‌ویژه در حوزه فرهنگ و هنر قرآنی نهتنها بد نیست بلکه پسندیده است، اظهاردکرد: بهطورکلی موازی‌کاری در حوزه‌های اجرایی ناپسند است اما در حوزه‌های فرهنگ و هنر به‌ویژه فرهنگ و هنر قرآنی پسندیده است، چراکه رابطه مستقیم با سطح کیفی زندگی اسلامی مردم دارد، به‌عنوان مثال در حادثه سیل خوب است تمام دستگاه‌ها با بسیج امکانات خود در رفع بحران کمک کرده و همه در کنار هم باشند یا فقط دستگاه هلال احمر به تنهایی کار کند.
وی با اشاره به این‌که ما در زندگی اجتماعی خود بحرانهای فرهنگی و سبک زندگی داریم، عنوان کرد: خیلی خوب است که تمام دستگاه‌ها در حوزه فرهنگ قرآنی فعالیت داشته و این موضوع را فقط به یک ارگان مانند تبلیغات و ارشاد اختصاص ندهند که فقط این دستگاه‌ها در این زمینه کار کنند.
رئیس گروه قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان با بیان این‌که در اوایل انقلاب تمام دستگاه‌های اجرایی حتی دستگاه‌های غیرفرهنگی واحد قرآنی داشتند که متاسفانه تمام این واحدها به آرامی جمع‌آوری شده و باعث شد توانمندیهای دستگاه‌های اجرایی در اجرای برنامه‌های قرآنی کم و به چند دستگاه فرهنگی اختصاص داده شود که الان شاهد نتیجه این تصمیم هستیم، عنوان کرد: در حال حاضر به‌جای این‌که دستگاه‌ها در برنامهریزیهای کاری و اجرایی خود برنامه‌های قرآنی را مدنظر داشته باشند، فقط چند دستگاه فرهنگی این‌کار را انجام میدهند که متأسفانه سطح نشر آثار فرهنگی قرآنی در سراسر کشور کم شده است.
وی با بیان این‌که پیوست فرهنگی قرآنی برای تمام فعالیت‌های دستگاه‌های اجرایی لازم است، تأکید کرد: به نظر من تمام دستگاه‌ها در بحرانهای فرهنگی و اجتماعی باید کار قرآنی انجام دهند و بهتر است واحد قرآن و عترت دوباره در همه دستگاه‌ها و ارگان‌ها راه‌اندازی شود.
احمدی با اشاره به این‌که خوب است در دهه مبارک فجر ادارات مختلف مانند فرهنگ و ارشاد اسلامی، تبلیغات اسلامی، اوقاف و امور خیریه، شهرداری، صدا و سیما و ... برنامه قرآنی داشته باشند، عنوان کرد: ما در خرم‌آباد روستاها و بخشهای دور افتاده زیادی داریم که نیازمند و تشنه معارف قرآنی هستند، این‌که برنامه‌ها در مرکز شهر متمرکز شود خوب نیست، خیلی خوب است دستگاه‌ها هماهنگی کرده و جلسات قرآنی را بین خودشان توزیع و برگزار کنند، که در این راستا یک شورای هماهنگی برنامه‌های قرآنی در استان تشکیل شده و برنامه‌های قرآنی دهه فجر ذیل کمیته قرآنی تقسیم شده است.
وحدت رویه برای فعالیت‌های قرآنی وجود ندارد
روح‌الدین بلواسی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات فرهنگی ـ مردمی قرآن و عترت استان لرستان نیز در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: یکی‌از مشکلاتی که در حوزه قرآن در استان لرستان وجود دارد این است که دستگاه‌های قرآنی هر کدام به‌صورت جداگانه کار می‌کنند و وحدت رویه برای فعالیت‌های قرآنی وجود ندارد.
وی با تاکید بر لزوم ایجاد وحدت‌رویه در کار قرآنی، خاطرنشان کرد: دستگاه‌های متولی قرآن باید برای کیفیت بخشی به فعالیتها در قالب یک شورای قرآن، منسجم شوند تا وحدت رویه در فعالیت‌های قرآنی ایجاد شود.
مدیرعامل اتحادیه مؤسسات فرهنگی ـ مردمی قرآن و عترت استان لرستان به پیشینه و بدنه قرآنی سازمان تبلیغات اسلامی اشاره کرد و افزود: باید نگاه جدید و رویکرد جدیدی نسبت به قرآن ایجاد شود و تمام متولیان، قاریان، حافظان و نهادهای مرتبط با قرآن هم‌افزایی داشته باشد.
بلواسی با تاکید بر برون‌سپاری فعالیت‌های قرآنی نهادها و دستگاه‌هایی که برنامه قرآنی دارند، اضافه کرد: در برنامه‌ها و کلاس‌های آموزش قرآن باید از مربیان تربیت شده قرآنی مؤسسات مردمی استفاده شود.
وی با یادآوری این‌که مشکلات مؤسسات قرآنی به‌دلیل عدم هماهنگی متولیان قرآنی است، بر لزوم فرهنگ‌سازی حضور خیران و فرهنگ قرآنی توسط رسانه‌ها تاکید کرد و افزود: برای پیگیری مشکلات موسسات قرآنی مکاتبات و پیگیری‌های برای در قالب نامه نگاری با ادارات متولی انجام شده است.
با وجودی‌که در حال حاضر موازی‌کاری آفت فعالیت‌های قرآنی است، اما دستگاه‌ها و نهادهای متولی قرآن به‌ویژه اتحادیه‌های قرآنی و دستگاه‌های فرهنگی و قرآنی میتوانند با یک تقسیم کار منظم به فعالیت‌های قرآنی رونق و کیفیت بیشتری ببخشند و در این بین با توجه به کاهش چشمگیر بودجه‌های قرآنی دستگاه‌ها که به‌دنبال مشکلات اقتصادی ایجاد شده، نیاز است از خیرین قرآنی نیز دعوت به‌عمل آید و جهت جلب مشارکت آن‌ها و بسط و گسترش فرهنگ قرآن‌پژوهی تلاش خود را به‌کار گرفت و اجازه نداد که فعالیتها و برنامه‌های قرآنی با رکود مواجه شود.
هرچند که در کشور ما جای خالی یک وزارت‌خانه و یا سازمان مختص و ویژه فعالیت‌های قرآنی که برای کل جامعه از قشرها و گروه‌های مختلف سنی برنامه و فعالیت داشته باشد بسیار خالی است اما وجود متولیان فراوان برای فعالیت‌های قرآنی نیز یک نکته مثبت و ظرفیت است که متاسفانه به‌درستی از آن استفاده نشده است و میطلبد نظم و هماهنگی و تقسیم کار بین متولیان قرآن ایجاد شود تا به انواع فعالیت‌های قرآنی توجه ویژه شود، به‌عنوان مثال برگزاری مسابقات قرآن یک متولی خاص داشته باشد، برگزاری محافل قرآنی نیز یک متولی خاص داشته باشد و برای آموزش قرآن و سایر فعالیت‌های حوزه قرآن نیز هر کدام یک متولی خاص در نظر گرفته شود تا دیگر شاهد موازی‌کاری در اجرای برنامه‌های قرآن نباشیم.
انتهای پیام
