صدای واحدی از ستاد مدیریت بحران کرونا شنیده نمی‌شود
اعضای شورای شهر تهران در جلسه علنی امروز پس از استماع سخنان رئیس ستاد مبارزه با شیوع کرونا در تهران، بر اینکه هنوز صدای غیرواحدی از ستاد مدیریت بحران بیماری کرونا به گوش می‌رسد و مردم احساس بیپناهی دارند و حس می‌کنند کسی بالای سرشان نیست تأکید و اعلام کردند که اکنون در تهران به وضعیتی رسیده‌ایم که نه قرنطینه و نه فاصله‌گذاری اجتماعی اجرا نشده است.
وی در ادامه گفت: وضع شهر تهران پیچیده‌تر و متفاوت‌تر از سایر شهرهای کشور است و راهبردها و برنامهریزیها به‌دلیل مختصات فنی خاص تهران و جمعیت قابل توجه پایتخت باید متفاوت باشد. تهران پرجمعیت‌ترین شهر کشور است و به دلیل تراکم و چگالی بالا و حضور افراد در برخی از مناطق به ویژه در مناطق جنوبی و مرکزی باید برنامه‌ریزی برای آن متفاوت باشد. جمعیت شناور تهران برابر با جمعیت دو استان است و در برخی مناطق با جمعیت آزاد روبه‌رو هستیم که به طور مثال در مناطق دانشگاهی ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر جمعیت آزاد حضور دارند. همچنین سکونتگاه‌های غیررسمی در تهران بیش از سایر شهرهای کشور است. نکته بعدی میزبانی تهران از بیماران سایر شهرهای کشور در شرایط فعلی است.
زالی با اشاره به اینکه خوشبختانه در تهران انسجام حکمرانی دستگاه‌های اجرایی در حوزه مدیریت ویروس کرونا وجود دارد، تصریح کرد: در سایر شهرها این همگرایی و وحدت رویه در راهبردها وجود ندارد و شاهد از هم‌گسیختگی حکمرانی در این حوزه هستیم.
فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران با ذکر اینکه تخت‌های بیمارستانی دانشگاهی تحت نظر نیروهای مسلح، تأمین اجتماعی و سایر نهادها ابراز کرد: ۳۱ هزار و ۲۰۰ تخت در تهران داریم که تلاش کردیم از تمام ظرفیت‌ها در این حوزه استفاده کنیم و اکنون ۸۰ درصد تخت‌هایی که به بیماران کرونا اختصاص دارد از تخت‌های بیمارستانی زیر نظر دانشگاه‌هاست.
وی با اشاره به میزان مرگ و میر در تهران گفت: براساس آمار بیماران بستری شده دو درصد از کل این بیماران فوت شده که اگر کل تخت‌های بیمارستانی در تهران را در نظر بگیریم ۱.۳ خواهد شد که نسبت به آمار کل کشور وضع مطلوبی است. ترویج خود مراقبتی و تلاش برای عدم حضور افرادی که دارای علائم جدی در فضاهای عمومی و فضاهای درمانی می‌تواند یکی از راهبردهای مطلوب برای کنترل این ویروس باشد.
فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران با بیان اینکه پرسیده می‌شود چه زمانی این ویروس ریشه‌کن می‌شود، پاسخ داد: زمانی ریشه‌کن شدن این ویروس متناسب با مداخلات سخت‌گیرانه تصمیم‌گیران خواهد بود. اینکه مداخلات کم، متوسط یا سخت‌گیرانه باشد و سرعت عمل در کنار آن می‌تواند به ریشه کن کردن سریع‌تر این بیماری در کشور کمک کند. تاکنون میزان مداخلات در کشور متوسط بوده و نتوانستیم تصمیمات سختگیرانه‌ای بگیریم. برخی دلیل آن را نگرانی‌های اقتصادی و اجتماعی عنوان کردند اما پاسخ آن روشن است، هر چه زمان این بیماری در تهران طولانی‌تر شود وضعیت فعلی که در اقتصاد تأثیر زیادی دارد نیز ادامه دار خواهد شد.
زالی تأکید کرد: هنوز به نقطه اوج این بیماری در تهران نرسیده‌ایم تا سیر نزولی طی کند. رسیدن به پیک و قله بستگی به سخت‌گیری‌های ما دارد؛ هر چقدر این روند ناقص‌تر باشد، متأسفانه بازه زمانی بیماری طولانی‌تر می‌شود. اگر دو، سه هفته با سختی و سنگینی محدودیت‌ها را اعمال می‌کردیم شاید مدت زمان این رخداد کوتاه‌تر می‌شد.
فرمانده ستاد مبارزه با کرونا در تهران با اشاره به اینکه دغدغه مشترک همه دلسوزان حل و ریشه کن کردن این بیماری است، گفت: فاصله‌گذاری اجتماعی در شرایطی اجرایی شد که شاهد افزایش مراجعه کنندگان سرپایی، افزایش بیمارانی که نیاز به بستری دارند و تقلیل ترخیص افراد بستری شده هستیم و این نشان می‌دهد هنوز این ویروس در تهران کنترل نشده و شیب ابتلا فزاینده است.
زالی با تأکید بر اینکه الگوی ابتلا به کرونا در تهران به جز تبعیت از منحنی عمومی، تکان‌های سینوسی نیز دارد، گفت: شیب ابتلا به بیماری کرونا در تهران شاهد تکان‌های سینوسی است یعنی در روزهایی که حضور نامتعارف شهروندان را شاهد هستیم مانند هفته آخر اسفندماه، بازتاب آن را در اواخر هفته اول فروردین‌ماه، مشاهده کردیم. برگشت مسافران نوروزی نیز همچنان ادامه دارد و شاهد شرایط سخت‌تر پس از طی چند روز خواهیم بود.
وی از حرکت از اجرای فاصله اجتماعی به سمت فاصله اجتماعی هوشمند خبر داد و گفت: این تغییر مسیر باید با تأمل همراه باشد و نباید تصمیم‌گیری‌های ما با عجله و شتاب اجرایی شود زیرا شتاب‌زدگی ممکن است بحران‌های جدیدی ایجاد کند.
زالی پیش‌بینی کرد هفته آینده با افزایش مبتلایان کرونا در تهران که در ایام نوروز به مسافرت رفتند مواجه خواهیم بود. همچنین طی سه روز اخیر که شهر تهران شاهد افزایش جمعیت و تراکم و ترافیک بوده نیز طی ۵ تا ۹ روز آینده بازتاب‌های خود را در میزان مبتلایان نشان خواهد داد.
فرمانده ستاد مبارزه با کرونا در تهران اضافه کرد: بیشتر ترددها به دلیل اجبار و اضطرار و توسط اقشار فرودستی است که نگران کسب و کارهای خود هستند، افرادی که نگران چک برگشتی، مشکل اجاره‌بها و… هستند که باید بسته راهبردی برای این افراد پیش‌بینی شود. در تهران نهادهای حمایتی اقدامات خوبی انجام داده‌اند اما نیاز به یک برنامه جامع راهبردی برای اقشار فرودست و آسیب‌پذیر هستیم.
زالی با اشاره به حضور معتادان متجاهر در سطح شهر گفت: این افراد ناقلان فعال هستند و می‌تواند حضورشان در سطح شهر آثار بدی در اذهان مردم تهران داشته باشد. باید مدیریت شهری فعالیت‌های قابل توجهی در این حوزه از جمله فعالیت گرم‌خانه‌ها، سامان‌سراها در این مدت داشته اما باید یک برنامه جامع راهبردی با کمک و مشورت شورای شهر برای وضعیت پیچیده فعلی تهیه و به دولت پیشنهاد شود.
وی کودکان کار و خیابان و زباله گرد، سالمندان کار را نیازمند شارژهای مداوم اعتباری دانست و گفت: شهرداری باید در این راه با ستاد ملی کرونا همراهی داشته باشد. فایل روزآمد آمار اقشار آسیب‌پذیر در اختیار نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد، بهزیستی و … وجود دارد اما باید یک بانک اطلاعاتی جامع از سوی همه سازمانهای حمایتی تهیه شود. این بانک اطلاعاتی کمک می‌کند برنامه‌های جامعه هدف حمایتی شفاف و روشن باشد.
زالی با اشاره به جمع‌آوری کودکان زباله‌گرد گفت: گاهی اوقات برخی رفتارها به دلیل اضطرار شاید خشن به نظر بیاید اما مجبور بودیم برای کنترل و مهار این بیماری برخی رفتارها را انجام دهیم. حمایت از اقشار فرودست و شناسایی آنها و تهیه یک برنامه راهبردی جامع از اولویت‌های نهادهای حاکمیتی باشد تا امکان حضور بیشتر افراد در خانه‌ها وجود داشته باشد هر چقدر ما با سرعت کمتری این تصمیمات را بگیریم زمان ابتلا و شیوع این بیماری طولانی تر خواهد شد. بسته‌های حمایتی ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی برای اقشار آسیب‌پذیر تهران چاره‌ساز نیست. تصمیمات شتاب‌زده و عجولانه آثار زیان بار اقتصادی را طولانی‌تر خواهد کرد.
وی ادامه داد: دلیل بحران این است که دو تن از مقامات ارشد کشور؛ یکی گفت از شنبه کار تمام است و به شرایط عادی باز میگردیم و دیگری هم، سردار بزرگواری است که گفت از پس فردا خلوتسازی می‌کنیم. مردم اثرات هیچ‌کدام از این دو تصمیم را ندیدند. صدای غیرواحدی از مدیریت بحران به گوش می‌رسد و مردم احساس بیپناهی داشته و حس می‌کنند کسی بالای سرشان نیست.
نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران تأکید کرد: شهرداری تهران از حیث مالی نفسهای آخر را میکشد، با توجه به کاهش شدید منابع درآمدی اگر توزیع بخشی که مدنظر آقای روحانی و وزیر بهداشت در منابع مالی ادامه داشته باشد، با کمال تأسف در روزهای آینده مجبور هستیم به دلیل خالی بودن جیب این خدمات را ادامه ندهیم. خواهش میکنم در توزیع منابع حاکمیتی و فرابخشی، به شهرداری هم توجه داشته باشید.
از ظرفیت شورا برای حل تناقض‌های بین نهادی استفاده شود
الهام فخاری، عضو شورای شهر تهران، نیز در این جلسه با سپاسگزاری از روحیه صبور و شکیبایی زالی، رئیس ستاد ملی مبارزه با شیوع کرونا در استان تهران و برخی از همکارانشان در برابر تناقض‌ها و تعارض‌هایی که در این شرایط بسیار متفاوت و خاص تحمل و مدیریت کردند، گفت: همانطور که فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا اشاره کردند، هنوز با شرایط اضطراری درگیر هستیم و به هیچ وجه از شیب افزایش کرونا عبور نکردیم. از این رو باید شورای پایتخت از ظرفیت رسانه‌ای، سیاسی و اجتماعی خود برای پشتیبانی تصمیم‌های تخصصی و فنی مدیریت ستاد بیشتر استفاده کند.
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی شورای شهر تهران افزود: ظرفیت کارشناسی ستاد مهم و ملاک است اما دیده‌ایم متأسفانه آنچه در ستاد تصویب و اعلام می‌شود در سایر بخش‌های کشور مورد تعدیل قرار می‌گیرد و اکنون به وضعیتی در تهران رسیدیم که نه قرنطینه و نه فاصله‌گذاری اجتماعی اجرایی نشده است.
عضو شورای شهر خطاب به زالی فرمانده ستاد عملیات مدیریت کرونا در کلانشهر تهران گفت: شما بیش از همه می‌دانید اساساً فاصله‌گذاری اجتماعی مطلق در تهران اتفاق نیفتاد. این موضوع تنها مطرح شد و تلاش‌هایی هم از سوی ستاد صورت گرفت اما همکاری بین سازمانی نیاز داشت و ناهماهنگی‌هایی رخ داد و کار را بسیار سخت‌تر کرد. اکنون باید به ستاد کمک کرد که با مطرح کردن فاصله‌گذاری هوشمند و بی‌توجهی به ضرورت فاصله‌گذاری قطعی، فضا بدتر نشود. برای نمونه از ظرفیت نهادی شورا استفاده کنیم و مصوبه‌ای داشته باشیم که اگر قرار است مترو براساس نظر کارشناسان متوقف شود، مصوب و انجام شود.
فخاری گفت: هر یک نفر که کشته شود همه در برابر آن مسئولیم. ضمن اینکه بازگشت به کار به معنی چرخش و حرکت افراد فقط در شهر تهران نیست. شاهد این چرخش از شهرهایی پیرامونی به سمت تهران هستیم و این مورد شرایط را بدتر می‌کند. تناقض بین نهادی مشکلی اساسی است. همانطور که گذشته طی نامه‌ای خطاب به آقای زالی نیز اعلام کردم از ظرفیت شورا استفاده شود تا این تناقض بین نهادی کمتر شود.
تأکید بر تعطیلی ادارات به جای اصناف
علی اعطا، عضو هیئت رئیسه و سخنگوی شورای شهر تهران نیز پس از استماع توضیحات علیرضا زالی، رئیس مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، با بیان اینکه به جای تأکید بر تعطیلی اصناف بهتر بود بر تعطیلی ادارات تأکید کنیم، گفت: شاید اگر برخی از ادارات دولتی تعطیل میشدند هیچ اتفاقی نمیافتاد اما وقتی اصناف تعطیل میشوند انواع و اقسام مشکلات اقتصادی به وجود میآید و دولت هم نمیتواند حمایت مؤثری انجام دهد. سؤال اینجاست که چرا در مورد اصناف تا این اندازه سختگیری می‌کنیم و پافشاری داریم تا ادارات باز بمانند.
سخنگوی شورای شهر تهران ادامه داد: موضوع دیگر بحث سلسله مراتب در حوزه تصمیم‌گیری است، قرار بر این بود که تصمیمات ستاد استانی با ضمانت اجرایی نظارت دادستانی اجرا شود و این به این معنی است که تصمیمات لازم اجرا است. اما این موضوع در ستاد ملی کرونا نادیده گرفته می‌شود و یکی از این موارد مربوط به تعطیلی حمل و نقل عمومی است. وقتی بحث فاصله‌گذاری اجتماعی مطرح شد از قرنطینه یک قدم عقب‌نشینی کردیم حالا سؤال این است که آیا فاصله‌گذاری هوشمند هم یک قدم عقب‌نشینی نسبت به فاصله‌گذاری اجتماعی است.
محافظه‌کار نباشید
محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، نیز در این جلسه ضمن تقدیر از زحمات و تلاشهای بینظیر کادر درمانی کشور و وزارت بهداشت، اظهار کرد: در شرایط بحرانی این روزها، کادر درمانی، نظام پزشکی و وزارت بهداشت بهترین عملکرد را داشته و جایگاه ویژهای را کسب کردهاند اما مسئولان وزارت بهداشت باید توجه داشته باشند که با محافظهکاری و ملاحظهکاری به این جایگاه لطمه وارد نکنند.
وی ادامه داد: متأسفانه این روزها مسئولان وزارت بهداشت دچار ملاحظهکاری شده‌اند و با مردم صریح صحبت نمی‌کنند، در شرایط فعلی مردم باید واقعیتها را بدانند حتی اگر به قیمت استعفا یا عزل شما، دکتر نمکی و یا آقای جهانپور باشد. پس دچار محافظه کاری نشوید و آنچه را لازم است، بگویید و برای مردم تبیین کنید که اگر این روند ادامه پیدا کند، کشور دچار چه بحرانی خواهد شد.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه محافظه‌کاری‌های امروز قطعا در اذهان عمومی و تاریخ ثبت خواهد شد، افزود: ستاد ملی مقابله با کرونا و ستاد‌های استانی باید کمیته‌هایی را با حضور متخصصان و صاحبنظران تشکیل دهند و پیامدهای حاکی از کرونا را در ابعاد مختلف زندگی مردم بررسی و سناریوهای نحوه مواجهه با چالش‌‌ها را احصا، ابلاغ و به مردم اطلاع‌رسانی کنند اما متأسفانه هم رئیس جمهور، هم وزیر بهداشت و هم شما چندان صریح و واضح با مردم صحبت نمی‌کنید و اکنون مجموعه‌ای از سؤالات در اذهان عمومی وجود دارد که هیچ کس به آنها پاسخ نمیدهد.
بررسی عملکرد و مشکلات کارکنان خط مقدم مبارزه با کرونا
زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر نیز در این جلسه با تقدیر از عملکرد پزشکان و پرستاران به انتقاد از عدم هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی پرداخت و ابراز کرد: ما به عنوان نماینده مردم یک مسئولیت‌هایی داریم. بنابراین دغدغه‌های شهروندان را مطرح می‌کنیم. اما متأسفانه در طول شیوع کرونا خدمات کادر درمان که برای ما قهرمانان جبهه مبارزه با کرونا هستند نادیده انگاشته شده است. این وضعیت درباره دوستان ما در شهرداری تهران، بهشت زهرا، آتش‌نشانی، سازمان میادین و... که در واقع قهرمانان شهری مشاهده می‌شود. انتظار داریم عملکرد اعضای خط مقدم مبارزه با کرونا دیده و مشکلات آنها برطرف شود.
عضو شورای شهر در ادامه سؤالاتی را از رئیس ستاد مبارزه با کرونای شهر تهران مطرح و اظهار کرد: جناب آقای زالی به هر حال شهروندان و ما به عنوان نمایندگان مردم سؤالاتی از شما در خصوص تصمیمات ستاد ملی کرونا داریم. ستاد ملی کرونا از روز اول تصمیم گرفته و اعلام کرده بود شهروندان باید در خانه بمانند و خود را قرنطینه کنند. اما از روز اول کاری سال جدید یعنی شنبه ادارات باز و عملاً بسیاری از شهروندان که کارمند بودند مجبور شدند سر کار حاضر شوند. چرا ستاد ملی کرونا تصمیم گرفت به قیمت جان ده‌ها هزار نفر، ادارات را باز و مانع قرنطینه تهران شود؟
عضو هیئت رئیسه شورای شهر گفت: باید این سؤال را پرسید که بر چه اساسی تصمیم گرفته شد که ادارات باز و فعالیت‌های اقتصادی از سرگرفته شود تا شهروندان از روز شنبه با ازدحام و ترافیک روبه‌رو شود. مگر شما فرمانده ستاد کرونا نیستید؟ ما این سؤال را از شما داریم. چرا طرح پیشنهاد ما را برای تعطیلی مترو نپذیرفتید؟ شورای شهر در جهت فاصله‌گذاری اجتماعی خواستار تعطیلی حمل و نقل عمومی و ادارات بود. اما چطور فعالیت‌ها مانند سابق به حالت عادی بازگشت؟ چه کسی چنین تصمیمی گرفت؟!
نژادبهرام افزود: ما از شما به عنوان رئیس ستاد انتظار داریم که این سؤالات را پاسخ بدهید. آقای زالی فرمودید ما از هماهنگی به‌وجود آمده در ستاد و دستگاه‌های اجرایی تشکر می‌کنیم. در واقع این ناهماهنگی به شدت در شهر تهران قابل مشاهده است. ما می‌گوییم که مترو تعطیل شود، اما ناگهان می‌بینیم که ادارات از روز شنبه شروع به کار می‌کنند. پس هماهنگی کجاست؟ ما می‌گوییم برای ایجاد فاصله‌گذاری اجتماعی که مصوبه ستاد ملی کرونا است تردد اتوبوس‌ها کم شود اما به دنبال تصمیمات یک شبه و خلق الساعه برخی مسئولان در بازگشایی بانک‌ها و برخی ادارات با جمع کثیری از شهروندان مواجه می‌شویم.
عضو شورای شهر بیان کرد: در واقع می‌توان گفت ستاد ملی کرونا به یک راهکار مشخصی نرسیده است یا ستاد ملی نتوانسته است با دستگاه‌های نظارتی و اجرایی به یک جمع‌بندی برسد. من به عنوان نماینده مردم در شورای شهر از شما سؤالات بسیار جدی از شما داریم. اگر وزیر بهداشت رئیس ستاد مبارزه با کروناست پس چرا دستگاه‌های اجرایی و نظارتی مصوبات ستاد را اجرا نمی‌کنند؟! مگر قرار نبود طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در پایتخت اجرا شود؟!
وی گفت: نکته بعدی این است که آیا وزیر بهداشت رئیس ستاد کروناست یا وزیر کشور؟ اگر استراتژی دولت و حاکمیت بر این است که وزارت بهداشت رئیس ستاد کرونا در سطح ملی و شهر تهران باشد یعنی اولویت سلامت و جان مردم است. اگر اولویت این است تمام استراتژی‌ها و تاکتیک‌ها باید برمبنای این استراتژی تعریف شود. اگر اولویت اقتصاد است که وزیر اقتصاد را به عنوان رئیس ستاد کرونا منصوب کنند و اگر اولویت رعایت مسائل امنیتی است بنابراین بهتر است وزیر کشور رئیس ستاد کرونا باشد. وقتی دولت و حاکمیت به این جمع‌بندی می‌رسد که وزیر بهداشت رئیس ستاد مقابله با کرونا باشد. پس چگونه است که طرح فاصله‌گذاری اجتماعی توسط دستگاه‌های اجرایی رعایت نمی‌شود. امیدواریم دولت و مجموعه مسئولان نظام در خصوص نحوه برخورد با این بیماری به جمع‌بندی واحد برسند تا در شهر تهران شاهد چنین آشفتگی‌هایی نباشیم.
