«روایت فتح» در گرو نگاه اشراقی سازنده‌ اثر ماندگار شد / معیارهای مد نظر آوینی در سینما

حبیب بهمنی، کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌‌وگو با ایکنا درباره سینمای آرمانی شهید آوینی گفت: سینمای آرمانی از دیدگاه آوینی سینمایی بود که فرم و محتوای آن استاندارد‌های بالایی داشته باشد. فرم از دیدگاه آوینی شاخصه‌ای است که رضایت خاطر مخاطب را به همراه دارد و دستیابی به این مهم تنها با بهره‌گیری از پارامترهای تکنیکال مسیر است، اما درباره معنا نیز باید بگویم آوینی معتقد بود فیلم یا سریالی که از مضمون خوبی برخوردار باشد، می‌تواند جریان‌سازی اجتماعی کند.

وی افزود: جالب است بدانید آوینی در ارزیابی خود هیچ‌گاه یکی از دو فاکتوری که ذکر کردم را نادیده نمی‌گرفت، بلکه برای یک فیلم خوب دو شرط را با هم الزامی می‌دانست. برای مثال اگر در فیلمی معنا شایسته بود، اما ضعف ساختار در فیلم دیده می‌شد، به بهانه پیام ارزشی، اثر مطلوب را نادیده نمی‌گرفت. حال ممکن است این سوال پیش بیاید در چنین شرایطی، آوینی چگونه فیلمی چون عروس را نقد مثبت کرده بود؟

کارگردان فیلم سینمایی «سیب و سلما» ادامه داد: درباره فیلم عروس و نقد مثبت این فیلم از سوی آوینی باید به شرایط این موضوع توجه داشت. فیلم عروس سعی کرده از جذابیت‌های بصری برای ارتباط با تماشاگر سود ببرد، اما این موضوع به معنای قربانی کردن معنا نیست، برای همین وقتی از اهرم‌های جذابیت در کنار معنا به درستی در این کار استفاده می‌شود، آوینی نیز پیرامون آن نقد مثبتی را مطرح می‌کند. البته باید تأکید کنم که به هر حال آوینی، بهروز افخمی کارگردان این فیلم را جزء نیرو‌های متعهد سینما می‌دانست. به همین جهت، بخشی از حمایت وی از عروس از این امر نشئت گرفته بود.

وی در پاسخ به این سوال که اگر آوینی سینمای امروز را تجربه کرده بود، چه نقدی پیرامون آن مطرح می‌کرد، گفت: قطعاً آوینی بزرگترین نقدش به سینمای ایران، ابتذالی است که هم‌اکنون فیلم‌ها به آن گرفتار آمده‌اند، درصورتی‌که این تصور نمی‌رفت که بعد از گذشته ۴ دهه از پیروزی انقلاب، به چنین سینمایی برسیم و بسیاری از آثار سینمایی هیچ نشانی از ارزش‌های انقلابی در خود نداشته باشند. درباره سینمای امروز همین اندازه بگویم که بیراه نیست اگر بگوییم سینمای امروز به سینمای قبل از انقلاب نزدیک شده است.

بهمنی در پایان درباره ماندگاری مجموعه «روایت فتح»، ساخته شهید آوینی نیز اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های آثار شهید آوینی نگاه اشراقی وی به سینما بود. او می‌گفت فیلمساز یا هنرمند قبل از هر چیزی باید عارف باشد تا بتواند دریچه‌ای به سمت مخاطب باز کند. در کنار این امتیاز، نریشن‌های بسیار زیبای روایت فتح اهرم دیگری بود که ماندگاری این اثر را رقم زد.