رضا رسولی، نویسنده و عضو انجمن قلم ایران در گفتوگو با ایکنا درباره مسائل حوزه فرهنگ و ادبیات گفت: در حال حاضر مهمترین و جدیترین موضوعی که اهالی فرهنگ و ادبیات مانند عامه مردم و سایر صنوف و عرصههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با آن مواجه هستند، بحث کروناست. در واقع مسئله جدی اهالی فرهنگ اثرات حاصل از این بیماری عالمگیر است. کرونا نه به معنای بیماری و مرگ و میر و ... که تعداد قابل توجهی از اصحاب فرهنگ را از جامعه فرهنگی گرفت، بلکه بیشتر تبعات اقتصادی داشته و در تولید، عرضه و معرفی آثار اثرگذار بوده است.
وی افزود: کرونا باعث شده نمایشگاههای کتاب که رونقی مثالزدنی ایجاد میکردند، دیگر به صورت حضوری برگزار نشود. همایشها و جشنوارههای فرهنگی و هنری که از سوی نهادهای فرهنگی برگزار میشد، اکنون یا اصلاً برگزار نمیشود و یا به صورت مجازی برگزار میشود که دیگر جذابیت حضوری را ندارد و یا اگر حضوری است با تعداد بسیار محدودی اجرا میشود. این وضعیت، در نهایت در تولید اثر و رواج فرهنگ و ادبیات طی این دو سال به قدری جدی بوده که تا سالها بعد اثرش باقی خواهد ماند. به همین دلیل هر دولتی غیر از این دولت هم بر سر کار میآمد، باید موضوع کرونا و پساکرونا را برای فرهنگ و هنر و ادبیات به صورت جدی مورد توجه قرار میداد و امیدوارم وزارت ارشاد برنامه مشخص، جدی و اقدام سریعی در این زمینه داشته باشد.
رسولی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه ما پیش از کرونا هم اوضاع به سامانی در حوزه فرهنگ، نشر، مطالعه و ... نداشتیم، چه برنامه و راهکاری میتواند این وضعیت را بهتر کند، بیان کرد: همه این مسائل در اقتصاد فرهنگ میگنجد. اقتصاد فرهنگ صنوف مختلف فرهنگی به ویژه کتابخوانها، ناشران، نویسندگان و کتابفروشان را به عنوان مربع طلایی عرصه کتاب تحت تأثیر قرار میدهد. موج فزاینده افزایش قیمتها و تورم باورنکردنی که در سالهای اخیر اتفاق افتاد، آسیبها و ضربههای بزرگ و جدی بر جان کتاب و کتابخوانی زد. از طرفی کتابخوانی سنتی به معنای کاغذی نیز رقبای جدی نظیر کتابهای صوتی، مجازی و دیجیتالی و ... در بازار پیدا کرد که با قیمت پایینتر و دسترسی آسانتر قابل عرضه هستند.
بیشتر بخوانیم
وی با بیان اینکه موج فزاینده و افزایش تصاعدی تورم، تولید و عرضه کتاب کاغذی و همچنین رقبای جدید کتاب و کتابخوانی را تحت تأثیر قرار داد، تصریح کرد: وزارت ارشاد با همکاری اتحادیه ناشران استانها باید برنامه مدونی برای این مسئله داشته باشد تا هم بر قیمتها نظارت داشته و هم عرضه کتاب تسهیل شود. این برنامه هم الزاماً نباید مبتنی بر اقتصاد صدقهای باشد. یعنی یارانه آنچنانی اختصاص داده شود و دولت کمک بلاعوض کند تا رانت، فساد و سوءاستفاده پیش بیاید. بلکه برنامهای برای توانمندسازی ناشران و افزایش قدرت خرید مردم به ویژه گروههایی که نیاز مستمر به کتاب دارند، اعم از دانشآموزان و دانشجویان و پژوهشگران و اساتید با اولویت تأمین شود و سپس گروههای بعدی اجتماعی بتوانند از نعمت خرید و مطالعه کتاب بهرهمند شوند.
نویسنده کتاب «هنر برای حقیقت» در ادامه درباره میزان مطالعه و کتابخوانی در کشورمان گفت: ما با سیر افزایشی مطالعه مواجه هستیم زیرا بسترهای مطالعه تغییر یافته است و اتفاقاً خلاف برخی که بیان میکنند ایرانیها کم مطالعه میکنند، من معتقدم ایرانیها بسیار پرمطالعه هستند. شبکههای اجتماعی را ببینید یک فرد با کمترین سواد در گروههای مختلفی عضو است و در آنها میخواند و مینویسد و پیام میدهد و پیام میگیرد، که همه اینها را میتوان مطالعه محسوب کرد. بنابراین مطالعه کاغذی کاهش پیدا کرده است، چون دنیا از دنیای کاغذی و برگ درختی فاصله گرفته و به دنیای دیجیتال روی آورده است. زیرا آموزش، تجارت، ازدواج و ... نیز دیجیتالی شدهاند پس چه انتظاری داریم که همچنان کتاب کاغذی خوانده شود؟!
رسولی با اشاره به انتظاراتش از دولت سیزدهم گفت: دولت خدمتگزار مردم است و ما اهالی فرهنگ و قلم از دولت تقاضایی نداریم، بلکه انتظار داریم حالا که دولت جدید و تازهنفس مستقر شده است، انتظارات ما را تأمین کند؛ بنابراین من به عنوان یک چهره فرهنگی و عضو انجمن قلم مهمترین انتظاری که از شخص رئیس جمهوری دارم ساماندهی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. متأسفانه شورای عالی انقلاب فرهنگی طی سالیان متمادی از جمله سال اخیر، اساساً نتوانسته در قامت جایگاه ویژهای که دارد، قرار بگیرد.
وی ادامه داد: عملکرد ضعیف این شورا و مصوبات آن هیچیک پاسخگوی کامل نیازهای اهالی و جریان فرهنگ و هنر این کشور نبوده است و چون جریان فرهنگی کشور تابعی از سیاستگذاری کلان این شوراست و اثرات آن سیاستگذاری کلان را در اجزاء میتوان دید، بنابراین مثلاً اثرگذاری این سیاستها تا خانه فرهنگ یک شهرستان دورافتاده و یا مراسم شب شعر در یک روستای دور از پایتخت نیز خود را به صورت مستقیم و غیرمستقیم نشان میدهد. بنابراین تصور میکنم رئیس جمهوری به عنوان جایگاه قانونی خود و با اتکا به سازمانهای فرهنگی که در زیرمجموعه آن قرار دارد، از جمله وزارت ارشاد، جهاد دانشگاهی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ... جایگاه این شورا را ارتقا داده و اثرات آن را برای افزایش اثرگذاری افزایش دهند.
انتهای پیام