سهم دانش‌آموزان از عدالت آموزشی و تربیت دینی در روزگار کرونایی مدارس
شیوع کرونا و تغییر روند آموزش در مدارس در کنار تکمیل نبودن زیرساخت‌های آموزش مجازی و آماده نبودن دانش‌آموزان، آسیب‌های آموزشی جدی را به دنبال داشت، اما مقوله عدالت آموزشی و تربیت دینی از چنان اهمیتی در پرورش فرزندان برخوردار است که حتی شیوع کرونا نیز نمی‌تواند بهانه‌ای برای کم رنگ شدن این جریان در مدارس باشد.
شیوع ویروس کرونا ناخواسته مدارس و اماکن آموزشی را به سمت تعطیلی کشاند و از آنجایی که مدرسه دومین نهاد اجتماعی آموزش کودکان محسوب می‌شود، مشکلات متعددی را برای دانش‌آموزان که آینده‌سازان کشور هستند به وجود آورد. تعطیلی طولانی مدت مدارس آسیب‌های بسیاری را اعم از افت تحصیلی شدید، ترک تحصیل گسترده، آسیب جسمی و کم‌تحرکی و در نهایت ترس از بازگشت به مدرسه برای دانش‌آموزان به همراه داشت. از طرف دیگر ضعف زیرساختی شبکه شاد، کند بودن سرعت، تعاملی نبودن آن و موارد دیگر از مهم‌ترین چالش‌هایی بود که در مدت اخیر مدارس با آن مواجه بودند. دسترسی نداشتن حدود ۳.۵ میلیون دانش‌آموز به تلفن همراه و تبلت برای بهره‌مندی از آموزش‌های مجازی چالش مهم دیگری در سال ۱۴۰۰ بود که احتمالاً در سال ۱۴۰۱ تکرار خواهد شد و همین موضوع نگرانی از ترک یا بازماندگی از تحصیل تعدادی از دانش‌آموزان را جدی‌تر می‌کند.
در همین راستا رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره برنامه‌های این وزارتخانه برای برقراری عدالت آموزشی و فراهم کردن ابزار‌های آموزش غیرحضوری برای دانش‌آموزان مناطق کم‌برخوردار بیان کرد: عدالت آموزشی صرفاً دسترسی به امکانات آموزشی نیست، بلکه کیفیت آموزش در تحقق عدالت آموزشی نقش بسزایی دارد. به هر طریق امروز دسترسی به امکانات آموزشی را مهیا کردیم و زمان آن فرارسیده که در تبیین عدالت آموزشی به برابر کردن فرصت‌های مطلوب یادگیری توجه کنیم و این امر به کیفیت معلم و تراکم کلاس برمی‌گردد؛ موضوعی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
اقداماتی برای تحقق عدالت آموزشی
حکیم‌زاده در مورد اقدامات صورت گرفته در سال ۱۴۰۰ برای تحقق عدالت آموزشی در دوره ابتدایی گفت: بعد از شیوع ویروس کرونا مشاهده کردیم که ممکن است بسیاری از دانش‌آموزان به گوشی تلفن همراه دسترسی نداشته باشند. لذا مدرسه تلویزیونی ایران را در شبکه آموزش سیما راه‌اندازی کردیم. مدرسه تلویزیونی ایران می‌تواند آموزش‌های معلمان باتجربه را در اختیار کودکان قرار دهد، چراکه بسیاری از کودکان در مناطق دورافتاده فقط پوشش صداوسیما را دارند. برخی معلمان مناطق دوردست هم که فرصت آموزش نداشتند از معلمان مدرسه تلویزیونی یاد می‌گرفتند و گزارش‌های فراوانی داشتیم که این معلمان از آموزش‌های مدرسه تلویزیونی استفاده و سپس به دانش‌آموزان خود مباحث و مطالب را منتقل می‌کردند.
بنا بر گزارش ایکنا، مدرسه تلویزیونی ایران در سومین تجربه پخش تلویزیونی در سال تحصیلی ۱۴۰۰ – ۱۴۰۱ از مهر تا اسفند ۱۴۰۰ در ۳ شبکه تلویزیونی آموزش، امید و نیز قرآن و معارف حدود ۴ هزار ساعت برای دانش‌آموزان کلاس درس برگزار کرد. مجموعه ساعات تلویزیونی در این سه شبکه از ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ تا ۲۶ اسفند سال ۱۴۰۰، ۱۴۵۴ ساعت برنامه بود. البته مدرسه تلویزیونی ایران با شیوع کرونا در اسفند ۹۸ آغاز به کار کرد و تا پیش از سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ تا مهر ۱۴۰۰، حدود ۱۹ هزار کلاس درس و از مهر امسال تا پایان اسفند ۱۴۰۰ حدود ۴ هزار کلاس را برگزار کرد. مدرسه تلویزیونی از ۲۶ اسفند تا پایان ۱۳ فروردین ۱۴۰۱ تعطیل است و از ابتدای ماه مبارک رمضان بازگشایی خواهد شد.
در شبکه آموزش سیما برنامه‌های مدرسه تلویزیونی از ۱۳:۴۵ آغاز می‌شود و تا ساعت ۱۹ ادامه دارد. آموزش در این شبکه از ساعت ۱۳:۴۵ تا ساعت ۱۶ به بخش پیش‌دبستانی و دبستانی اختصاص دارد که ۶ باکس آن برای دبستان و یک باکس آن برای پیش‌دبستانی است که از شنبه تا ۵ شنبه هر هفته به روی آنتن می‌رود. همچنین از ساعت ۱۶ تا ۱۷:۳۰ مدرسه تلویزیونی به بخش متوسطه اول اختصاص دارد که شامل ۳ باکس است. از ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۹ هم به بخش متوسطه دوم برای رشته‌های تجربی و ریاضی که دروس اختصاصی آموزش داده شده است. در شبکه امید دروس عمومی متوسطه دوم و برخی دروس غیراختصاصی متوسطه اول، برای دانش‌آموزانتدریس و نیز در ۶ باکس از شنبه تا چهارشنبه پخش شد. روز‌های ۵ شنبه هم دروس عمومی متوسطه اول و دوم در دو باکس آموزش داده شد. در شبکه قرآن و معارف هم رشته علوم و معارف اسلامی در بخش متوسطه دوم و نیز دروس اختصاصی مربوط به کتاب‌های دین وزندگی و قرآن برای دانش‌آموزانابتدایی و متوسطه اول تدریس شد.
ارزیابی ۷ شاخص عملکردی در ۴۴۹ منطقه آموزشی
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش به یکی دیگر از اقدامات انجام‌شده در سال ۱۴۰۰ اشاره کرد و گفت: راهبران آموزشی را، که در مناطق روستایی و عشایری مسئولیت نظارت بر کلاس‌ها را برعهده دارند، مأمور کردیم که درس‌نامه‌هایی به دانش‌آموزان دهند و میزان یادگیری آنان را ارزیابی کنند و به آنها بازخورد دهند. کلاس‌های درس را تا جایی که امکان داشت و نیز همکاران وزارت بهداشت مانع‌تراشی نمی‌کردند برقرار نگه داشتیم. البته در معاونت آموزش ابتدایی و در دفتر آموزش عشایر و توسعه عدالت آموزشی برای اولین بار با ۷ شاخص عملکردی مهم ۴۴۹ منطقه آموزشی کشور را به تفکیک مناطق میزان توسعه‌یافتگی آموزش ارزیابی کردیم.
حکیم‌زاده ادامه داد: در مورد درس ورزش و تربیت‌بدنی هم معاونت تربیت‌بدنی و سلامت وزارتخانه مصمم بود که بتواند آموزش‌هایی را از طریق شبکه شاد ارائه کند، ولی این کار سختی‌های خاص خود را داشت، زیرا ورزش یک درس حضوری است. این معاونت طرحی را با عنوان «کوچ» اجرا کرد که برای کاهش وزن و چاقی دانش‌آموزان بود و چاقی و اضافه‌وزن آنان بررسی و برنامه‌ای برای رفع این معضل به آنان ارائه شد. بر اساس طرح «کوچ»، برنامه‌هایی برای راهنمایی، حمایت و مشاوره کنترل تغذیه و افزایش تحرک بدنی اجرا شد.
وی تصریح کرد: تضمین دیگر کیفیت درس تربیت‌بدنی ارزیابی و ارزشیابی درست است. رسیدن به مدرسه تراز و الگو یکی از برنامه‌های وزارت آموزش‌وپرورش است. این مدارس بر اساس شاخص‌هایی تعیین می‌شوند که مهم‌ترین رکن و مؤلفه ارزیابی مردم هستند. آنها تشخیص می‌دهند چه برنامه و چه نهادی برایشان مؤثر بوده است. لذا با توجه به سیاست دولت مبنی بر مردمی بودن، طرح شهید خرازی را با عنوان «آزادسازی مجموعه‌های ورزشی با نگاه و توجه به مردم» شروع کردیم.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش در پایان گفت: متأسفانه خانواده‌ها بیشتر تمرکز خود را بر روی دروس ریاضی، علوم و فارسی گذاشتند و در دروس هدیه‌های آسمانی، قرآن و ورزش مشکل بیشتری احساس شد. دانش‌آموزان نیازمندند که از طریق دروس تربیتی پرورش یابند و مهارت‌هایی را فراگیرند که به‌عنوان یک انسان مسئولیت‌پذیر نقش خود را ایفا کنند. لذا برای رسیدن به این هدف طرح «خوانا» را اجرا کردیم. در طرح «خوانا» ما مهارت‌های زبانی را با ۳ مهارت اصلی زندگی یعنی ادب، مسئولیت‌پذیری و جرئت ورزی تلفیق کردیم.
بر اساس گزارش ایکنا، فعالیت‌های دینی و قرآنی در مدارس باید به نحوی دنبال شود که مورد استقبال همه دانش‌آموزان باشد و به گروه خاصی تعلق نداشته باشد. اینکه کدام روش‌ها در دنیای مملو از تهاجم فرهنگی کاربرد بیشتری دارد و سبب جذب کودکان و نوجوانان می‌شود از مهم‌ترین اموری است که متولیان امور دینی و قرآنی در مدارس باید بدانها توجه کنند.
راهکار‌هایی برای پرورش دینی
در همین راستا میکائیل باقری، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، در گفت‌وگو با ایکنا، به تبیین دغدغه تربیت اسلامی پرداخت و اظهار کرد: با وجود تعطیلی مدارس کشور به علت شیوع ویروس کرونا، وزارت آموزش و پرورش تعلیم و تربیت را تعطیل نکرد و از طریق شبکه‌های مجازی مختلف و رسانه ملی پیگیری لازم برای جبران این تعطیلی‌ها را ساماندهی کرد، اما وجود شبکه‌های مجازی گوناگون و پیام‌رسان‌های مختلفی که خانواده‌ها باید برای دانش‌آموزان استفاده می‌کردند سبب شد تا مسئولان آموزش‌وپرورش عزمشان را جزم کنند تا برای ساماندهی و استفاده از یک شبکه واحد آموزشی با عنوان شبکه شاد یا شبکه اجتماعی دانش‌آموزان اقدام کنند.
باقری در ادامه به تبیین راهکار‌های اداره کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش برای پرورش دینی در ایام کرونا پرداخت و گفت: در گام اول برای مربیان پرورشی و مدیرانی که با اداره کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش در ارتباط بودند و سپس معلمان، دوره‌های آموزشی ارتقای سواد رسانه‌ای را برگزار کردیم تا از نظر تئوری و نظری شرایط حضور در فضای مجازی را درک کنند و آگاه شوند که چگونه اطلاعات و مطالب مفید را به دانش‌آموزان ارائه دهند تا آنها کمتر آسیب ببینند و بهره تربیتی بیشتری را کسب کنیم. در گام دوم علاوه بر معلمان و مربیان پرورشی، برای دانش‌آموزان هم دوره‌های مختلفی را برگزار کردیم تا آگاهی بیشتری را در اختیار آنها قرار دهیم و آسیب‌هایی را که ممکن است با آنها برخورد کنند گوشزد کنیم تا بتوانیم دانش‌آموزان را در چارچوب فعلی که به اجبار وارد آن شده‌اند را حفظ کنیم و تلاش کردیم که این اتفاق رخ دهد.
مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش به بیان مزایا و آورده‌های بهره‌گیری از فضای مجازی برای ترویج مفاهیم تربیتی پرداخت و گفت: اگر در گذشته محفل انس با قرآن برگزار می‌کردیم نهایتاً ۵۰۰ نفر در آن شرکت می‌کردند، اما امروزه ممکن است یک محفل انس با قرآن ده‌ها میلیون نفر مخاطب داشته باشد. اجلاس اخیر نماز در تبریز بیش از چهار میلیون نفر بازدیدکننده داشت که حدود ۲۹۴ هزار نفر آن را آنلاین مشاهده می‌کردند. به هر حال این فرصتی است که نمی‌توان از آن غافل شد. همچنین در سوگواره سراسری «احلی من العسل»، که مجازی برگزار می‌شود، اولیای بسیاری از دانش‌آموزان به همراه آنان از منازل خود پای این محفل می‌نشینند و از فیض آن بهره‌مند می‌شوند؛ لذا تعداد مخاطبان ما در این مراسم به بیش از چند هزار نفر رسیده است.
اجرای طرح «اتقان»
وی افزود: فاز اول طرح «اتقان» به منظور ارتقای توانمندی‌های قرآنی معلمان، مدیران و عوامل مدارس در استان البرز اجرا شد. هدف این بود که در شرایط کرونایی هم موضوع درس قرآن را در کانون توجه قرار دهیم و هم با توانمندسازی معلمان به آنها کمک کنیم تا با روش‌های متناسب با اقتضائات کنونی بتوانند به شکل بهتری آموزش‌های قرآنی را به کودکان ارائه دهند. در شبکه شاد نیز همگام با سایر دروس اهتمام خاصی به درس هدیه‌های آسمانی و قرآن داشتیم و سعی کردیم تدریس‌های برتر و جذاب و به‌روز را داخل این شبکه بارگذاری کنیم تا در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد.
باقری ادامه داد: پیش از شیوع کرونا در طول سال تحصیلی ائمه جماعت با حضور در مدارس پاسخگوی سؤالات شرعی دانش‌آموزان بودند، اما بعد از تعطیلی مدارس و غیرحضوری شدن آموزش، دانش‌آموزان نمی‌توانستند به‌صورت مستقیم سؤالات شرعی خود را از ائمه جماعت بپرسند. به همین منظور کانال اقامه نماز را راه‌اندازی کردیم تا ائمه جماعت فرهنگی و روحانی پاسخگوی سؤالات شرعی دانش‌آموزان باشند. سپس هزاران سؤال به دست همکارانمان رسید که به‌تمامی آنها پاسخ داده شد. تمام تلاش ما در اداره کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش این است که فعالیت‌های دینی و قرآنی کمرنگ یا تعطیل نشود و بتوانیم از ظرفیت جدید فضای مجازی حداکثر بهره را ببریم. در مجموع از فعالیتمان در دوره شیوع کرونا راضی هستیم، گرچه تربیت تمام افرادی که به‌صورت مرتب در فضای مجازی فعالیت می‌کنند امکان‌پذیر نیست.
بر اساس گزارش ایکنا، مدرسه یکی از بستر‌های تربیتی مهم کودکان و نوجوانان به شمار می‌رود و آشنایی دانش‌آموزان با مفاهیم دینی و قرآنی می‌تواند به بهترین شکل در این فضا محقق شود. لذا زمینه‌سازی برای اجرای فعالیت راهنمایی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی با بهره‌گیری از مشاوران مدارس باید مورد توجه مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش قرار گیرد.
پایه‌ریزی طرح نماد
در همین راستا، اصغر باقرزاده، سرپرست معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش، با اشاره به اهمیت مراقبت‌های اجتماعی دانش‌آموزان و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، اظهار کرد: یکی از مسائلی که در ساحت‌های مختلف تربیتی باید به دنبال آن باشیم، سلامت جسمی، روحی و روانی دانش‌آموزان است. از این رو در حوزه معاونت پرورشی و فرهنگی بخشی با عنوان اداره امور تربیتی، مشاوره و مراقبت از آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کند. ۳۵۰ مرکز مشاوره در مناطق آموزش و پرورش کشور فعالیت می‌کنند تا دریابیم چه آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان را تهدید می‌کند و آنها را در معرض خطر قرار می‌دهد. به همین منظور طرح نماد (نظام مراقبت‌های اجتماعی از دانش‌آموزان) بر اساس شبکه‌ای رسمی و ساختارمند پایه‌ریزی شده است.
باقرزاده اظهار کرد: با استفاده از این طرح تلاش می‌شود تا ارتباط مستقیم و نظام‌مند با دانش‌آموزان و اولیا برقرار شود؛ بنابراین خط تلفن ۱۵۷۰ در نظر گرفته شده است. افراد مجرب و مشاوران معتبر آزمون‌هایی را گذرانده‌اند و در این مراکز جذب‌شده‌اند تا در دو نوبت صبح و عصر پاسخگوی تماس‌ها باشند؛ بنابراین دانش‌آموزان و اولیا آنها با تماس با شماره ١٥٧٠ می‌توانند مسائل و مشکلات خود را مطرح کنند. کارشناسان مذکور آن مسئله را رفع یا راهنمایی می‌کنند یا اگر احتیاج به راهنمایی بیشتر باشد به متخصصان ارجاع می‌دهند. نکته مهم طرح این است که علاوه بر آموزش‌وپرورش، نهاد‌های مرتبط از جمله کمیته امداد، بهزیستی، نیروی انتظامی و نهاد‌های فرهنگی و اجتماعی دیگر باید با آموزش و پرورش همکاری کنند. بر اساس نظام جامع امور مشاوره کشور، که به امضای رئیس محترم جمهور رسیده و ابلاغ شده است، باید همه نهاد‌های مرتبط بعد از مرحله پایش همکار آموزش و پرورش باشند.
پایش ۲۰ هزار مدرسه
سرپرست معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: بر این اساس در گام اول ۲۰ هزار مدرسه پایش قطعی شدند و بقیه مدارس در حال پایش‌های بعدی هستند تا اطلاعات اولیه وضعیت روحی روانی و مشاوره‌ای دانش‌آموزان احصا شود. قطعاً در این راستا برخی نیاز به مداخله و برخی نیاز به مشاوره دارند. البته برخی نیز متأسفانه نیاز به درمان و پیگیری‌های تخصصی دارند. طبیعتاً به دلیل برخی از مشکلات که همه جهان و جامعه ما را دربرگرفته است، از جمله شیوع کرونا، میزان آسیب‌ها رو به افزایش است و علت عمده آن مواجهه کمتر مربیان، معلمان و حتی خانواده‌ها با دانش‌آموزان است که سبب شده گرایش به فضای مجازی افزایش یابد و موجب سرخوردگی‌های ناشی از حضور در فضای مجازی شده است. توقع ما این است که هم‌زمان با تلاش همکاران آموزش و پرورش، سایر نهاد‌ها را در کنار خود داشته باشیم تا پیشگیری‌های اساسی سریع‌تر انجام شود.
باقرزاده درباره توسعه مراکز مشاوره در مدارس کشور گفت: در کشور حدود ۱۲۰ هزار مدرسه فعالیت می‌کنند، ولی برای مثال ۵ هزار مدرسه زیر ۵ نفر دانش‌آموز، ۱۰ هزار مدرسه زیر ۱۰ نفر و ۱۵ هزار مدرسه زیر ۱۵ نفر دانش‌آموز دارند؛ بنابراین ۶۰ تا ۷۰ هزار مدرسه به دلیل جمعیت زیاد باید تحت پوشش قرار بگیرند که تاکنون ۲۰ هزار مدرسه پایش شده‌اند، ولی مرکز مشاوره نماد ارتباطی به پایش اولیه ندارد و این در اختیار همه مدارس است؛ بنابراین این تبلیغ باید انجام شود که هر کسی در هر جای ایران می‌تواند با این شماره تماس بگیرد و به این مراکز مراجعه کند.
سرپرست معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش پرورش به راهکار رفع کمبود نیروی مشاوره در مدارس نیز اشاره کرد و افزود: اگر بخواهیم مشاوران را بر تعداد دانش‌آموزان تقسیم کنیم، به هر دانش‌آموز حدود ۳ ثانیه وقت می‌رسد که در حد یک سلام کردن است، ولی ما اعتقاد داریم که در دولت انقلابی و مردمی زمینه‌هایی به وجود بیاید تا تعداد مشاوران که در حال حاضر ۱۲ هزار نفرند به حداقل ۵۰ الی ۶۰ هزار نفر برسد. در هر حال همکاران من در سراسر ایران از تلاش خسته نمی‌شوند، چراکه می‌دانند کمک‌کارانی در گروه‌های جهادی و مشاوره مردمی و گروه‌های تخصصی پزشکان وجود دارند که در صورت استانداردسازی و پس از بررسی‌های اولیه می‌توانند کمک‌کننده باشند.
تولید بیش از ۱۴ هزار محتوای آموزشی و توان‌بخشی
بر اساس گزارش ایکنا، دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه یا استثنایی نیز همانند سایر دانش‌آموزان در سال تحصیلی ۱۴۰۰ بر اساس تدابیر و محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا به‌صورت مجازی آموزش‌های لازم را فرامی‌گیرند، اما محدودیت‌ها و مشکلات موجود آموزش آنان را با چالش‌هایی مواجه کرده است. این قشر خاص از دانش‌آموزان به طور معمول به هفت گروه آموزشی آسیب‌دیده شنوایی، آسیب‌دیده بینایی، معلول جسمی ـ حرکتی، کم‌توان ذهنی، اختلال رفتاری ـ هیجانی و اوتیسم، چندمعلولیتی و دارای مشکلات ویژه یادگیری تقسیم می‌شوند. هر یک از این گروه‌ها باید از شیوه‌ی تدریس و یادگیری متفاوتی نسبت به گروه‌های دیگر و نسبت به دانش‌آموزانعادی برخوردار شوند.
بنا بر اعلام سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور نزدیک به یک هزار و ۶۰۰ مدرسه ویژه دانش‌آموزان استثنایی در کشور وجود دارد که ۲۷ مدرسه ویژه دانش‌آموزان جسمی ـ حرکتی، ۲۲ مدرسه ویژه نابینایان، ۱۰۰ مدرسه ویژه ناشنوایان، ۶۲ مدرسه ویژه دانش‌آموزان اوتیسم و ۳۴ مدرسه نیز شبانه‌روزی هستند.
در همین راستا مجید هداوند، معاون برنامه‌ریزی آموزشی و توان‌بخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی، با بیان اینکه شبکه شاد در زیست‌بوم کرونا جایگزین آموزش‌های حضوری شد، گفت: در این مدت معلمان آموزش و پرورش استثنایی استان‌ها بیش از ۱۴ هزار محتوای آموزشی، پرورشی و توان‌بخشی را تولید کردند و پس از بررسی بیش از ۱۰ هزار محتوای آموزشی استاندارد در شبکه شاد بارگذاری شد.
مدرسه شیشه‌ای
بر اساس گزارش ایکنا، با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری، شایسته است که مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش به ایجاد و تأمین زیرساخت‌های فنی و آموزش مجازی اقدام و نیز امکان بهره‌مندی از این آموزش را برای همگان فراهم کنند و تنها در شرایط بحرانی به فکر چاره نباشند. نظارت والدین بر مدارس و در جریان قرار دادن آنها بر فرآیند آموزش مجازی نیز یکی دیگر از مطالبات بحق والدین در سال ۱۴۰۰ بود.
در همین راستا احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی و معاون وزیر آموزش‌وپرورش، خبر از راه‌اندازی مدرسه شیشه‌ای داد و بیان کرد: در خصوص نظارت با همکاران عزیزمان در سراسر کشور صحبت و نیز برنامه‌های عملیاتی را بیان کردیم و بحث نظارت را در قالب برنامه‌ریزی‌های عملیاتی جویا خواهیم شد. ۲ موضوع اساسی از بحث نظارت را مورد توجه قرار داده‌ایم که اولین آنها بحث سامانه مشارکت است که یک مدرسه شیشه‌ای را طرح کردیم که در قالب آن همه فرآیند‌های تعلیم و تربیت از صدور مجوز تا نظرخواهی اولیا در طرح وجود دارد و یک نظارت دستگاهی از طریق سامانه اتفاق خواهد افتاد. در این طرح معلمان و دانش‌آموزان نظر خواهند داد و حتی اولیا به موضوع ورود خواهند کرد و فرآیند‌های تعلیم و تربیت در آن مدرسه را به ما گزارش خواهند داد. لذا طرحی نوین در آموزش و پرورش است.
رئیس سازمان مدارس غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی افزود: یک بخش از نظارت ما به این سامانه و بخش دیگر که به بحث نظارت فیزیکی مربوط می‌شود تشکیل کارگروهی است که در کشور انجام شده و در استان‌ها نیز این اتفاق خواهد افتاد. لذا از معاونان آموزشی و پرورشی و نیز معاونت تربیت‌بدنی و کارگروهی از کارشناسان باتجربه استفاده خواهیم کرد و بر اساس شاخص‌هایی که مدنظر ماست حدود ۴۳ شاخص را برای مسائل آموزش‌وپرورشی در نظر گرفتیم که امیدواریم بتوانیم با حضور این عزیزان در مدارس شاخص‌ها را ارزیابی کنیم و از طریق آن سامانه، مجموع این دو نظارت، کیفیت‌بخشی به مدارس و مراکز غیردولتی را دربربگیرد.
معاون وزیر آموزش‌وپرورش در پایان تصریح کرد: برای بحث توسعه مدارس و مراکز رویکرد‌هایی داریم. در مدارس غیردولتی رویکرد مبنی بر این است که بتوانیم برای سال‌های آتی بحث آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش را توسعه دهیم، مخصوصاً در رشته‌هایی که جذابیت بیشتری دارند و از نظر اشتغال‌زایی در سطح خوبی قرار دارند.
وضعیت بازگشایی مدارس در دنیا
بر اساس گزارش ایکنا، در قانون موجود امکان مأموریت معلمان مدارس دولتی با وجود کمبود شدید معلم به مدارس غیردولتی وجود دارد و شفافیتی برای نهاد‌های نظارتی وجود ندارد که سالانه چه تعداد معلم به مدت چند سال به این مدارس مأمور می‌شوند. از سوی دیگر شهریه غیرمصوب برای فوق‌برنامه‌های مدارس غیردولتی است که باعث افزایش نجومی شهریه می‌شود. مجلس باید این روند را اصلاح و خلأ قانونی را تکمیل کند و میزان شهریه مصوب و غیرمصوب باید اعلام شود.
از طرف دیگر دانش‌آموزان در سومین سال تحصیلی با شرایط کرونایی روبه‌رو هستند و در سال ۱۴۰۰ سکان‌داران جدید وزارت آموزش‌وپرورش برخلاف مدیران گذشته بیش از همیشه به دنبال حضوری شدن مدارس بوده‌اند. مدیران جدید آموزش و پرورش معتقدند که در ۲ سال گذشته دانش‌آموزان در تمامی مقاطع با افت تحصیلی مواجه شده‌اند، موضوعی که در پایه‌های تحصیلی ابتدایی نمود بیشتری دارد.
البته پیش از این یونسکو و حتی سازمان جهانی بهداشت نسبت به تبعات ادامه تعطیلی مدارس به لحاظ آسیب‌های آموزشی، روانی و جسمی هشدار داده و خواستار بازگشایی مدارس و تقویت مراقبت‌های بهداشتی شده بودند. بر اساس آمار یونسکو از وضعیت بازگشایی مدارس در دنیا، مشخص شده است که از میان ۳۷ میلیون و ۷۳۷ هزار و ۸۱۵ محصل در سراسر دنیا تنها هفت کشور مدارسشان را بازگشایی نکرده‌اند؛ هرچند در نقشه‌ها و آمار‌های جهانی ایران جزو آن دسته از کشور‌هایی بوده که مدارس را باز کرده است، اما کیفیت این فرآیند چندان مشخص و رضایت‌بخش نیست. در هر حال در ایام شیوع کرونا مسئولان وزارت آموزش و پرورش تلاش فراوانی کردند، اما باید اقدامات بسیار بیشتری صورت گیرد تا به نقطه مطلوب دست یابیم.
گزارش از علیرضا اصغرزاده
انتهای پیام
مدارس چه تاریخی بازگشایی میشه؟ 
