از رمضان تا رمضان

پرونده روزه‌داری در ماه مبارک امسال نیز همچون سال‌های آینده در زمانی معین به پایان رسید و بنا به سنت هر سال در این ماه فعالیت‌های قرآنی به اوج خود ‌رسید. هریک از دستگاه‌های دولتی یا نیمه‌دولتی در این ایام برنامه‌های قرآنی را در اولویت عملکرد خود قرار می‌دهند و اغلب به جزءخوانی و بیان نکته‌ای تفسیری به پایان می‌رسد، اما واقعیت امر این است که پرونده و چراغ پرفروغ قرآن خاموش‌ناشدنی است و نباید برنامه‌ها در همین نقطه به پایان رسد.

سال‌ها است اخبار و عملکرد دستگاه‌های مختلف در ماه مبارک رمضان را پوشش رسانه‌ای می‌دهیم و تقریباً جز مواردی اندک شاهد خلاقیت و نوآوری در عملکردها نیستیم، رمضان سال گذشته تبلیغات اسلامی با همکاری برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها برنامه‌ای تحت عنوان «شهد رمضان» را برگزار کرد که از صدا و سیمای شبکه آفتاب استان پخش شد. این برنامه با واسطه نو بودن دارای نقاط قوت و ضعفی بود که به آن پرداخته نشد و به همان یکسال خلاصه شد.

متأسفانه با استناد به فرمایش تعدادی از اساتید و صاحب‌نظران برنامه از دید صدا‌و‌سیما مورد غفلت قرار گرفت و از آنجا با پخش سریال‌های شبکه‌های مختلف سیما همزمان بود نتوانست مخاطب را جذب کند. از سوی دیگر عدم تعیین زمانی خاص برای پخش برنامه بود، برخی از فعالان قرآنی اذعان داشتند که پس از افطار ساعاتی را منتظر پخش این برنامه قرآنی پای تلویزیون سپری می‌کردند و برخی شب‌ها نیز پخش نشد.

سیدمحمد خاتمی‌نژاد، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های مردمی فرهنگی قرآن و عترت استان مرکزی، اردیبهشت سال گذشته در مصاحبه‌ای با ایکنا اینگونه بیان کرد: باید دید جایگاه قرآن در رسانه کجاست، برنامه شهد رمضان ویژه ماه مبارک رمضان تهیه و از سیمای استانی شبکه آفتاب پخش شد، متأسفانه صدا و سیما برای پخش این برنامه زمان دقیقی در نظر نگرفته بود و مردم برای تماشا بلاتکلیف بودند و حتی گاه این برنامه پخش هم نشد. این بی‌برنامگی به عدم مطالبه جدی از سوی جامعه قرآنی بازمی‌گردد.

رمضان 1401 استان مرکزی با رمضان‌های سال‌های قبل تفاوت داشت. مراسم جزءخوانی در مصلاها، امامزادگان شاخص استان، مساجد جامع در نقاط مختلف شهر و روستای استان از جمله برنامه‌های هرساله است که مردم از این فضا متنعم و صدا‌و‌سیما نیز پخش مستقیم جزءخوانی در مصلای بیت‌المقدس اراک را برعهده داشت. این محفل قرآنی در نقاط شهر و روستا توسط بهترین مرتل‌خوانان همان منطقه انجام شد.

در ادامه به تعدادی از برنامه‌های جدید قرآنی در ماه مبارک رمضان اشاره می‌شود و امید است نوآوری در خلق محافل و طرح‌های قرآنی در استان همچنان ادامه‌دار باشد و جدی گرفته شود. قاریان و مرتلان نوجوان برای ماندن در مسیر درست نیاز به انگیزه دارند، اما بیشتر نگاه‌ها از ایجاد انگیزه به سمت مباحث مالی معطوف است، در صورتیکه تشویق‌های معنوی ماندگاری بیشتری نسبت به تشویق‌های مادی دارند و حضور قاریان و مرتلان نوجوان در آیین جزءخوانی از جمله برنامه‌های موفق در این ایام است.

برگزاری کرسی‌های تلاوت در مجتمع‌های مسکونی از دیگر طرح‌های ابداعی است که از سوی اداره کل تبلیغات اسلامی استان، اداره امور قرآنی این اداره کل، شهرداری و شورای شهر اراک در مناطق حاشیه‌نشین این شهرستان تدارک دیده شد و با استقبال اهالی این مناطق رو به رو شد و این امر حاکی از آن است که اگر برنامه‌های جذاب تدبیر شود مردم استقبال کرده و حضور فعال دارند و همین محافل جرقه‌ای برای ایجاد جریان قرآنی در جامعه می‌شود؛ از این رو کرسی تلاوت بنا به فرموده مقام معظم رهبری باید از رونق و رشد چشمگیری برخوردار باشند و در طول سال تعطیل نشوند.

استفاده از ظرفیت‌های کمتر توجه شده مانند پارک‌ها و موزه از دیگر طرح‌های خلاقانه بود که امسال در اراک برگزار و مورد توجه عموم شهروندان قرار گرفت. موزه چهارفصل اراک از جمله اماکنی بود که به جشنواره قرآنی تبدیل شد و به این مکان تاریخی که روح زندگی در آن خاموش شده بود جانی دوباره بخشید. اجرای این طرح برای اهالی رسانه نیز بسیار جذاب بود تا آنجا که مدیرمسئول روزنامه وقایع اراک از این جشنواره دیدن کرد. حضور بانوانی با حجاب نه‌چندان کامل در این جشنواره نشان از عمق اثرگذاری دارد و ثابت می‌کند مردم تشنه معارف الهی هستند، به شرط آنکه خوراک متناسب با ذائقه در اختیارشان باشد.

جای خالی رسانه استانی در انعکاس جشنواره قرآنی که در موزه برگزار شد، کاملاً احساس می‌شد، اگر هریک از ما به سهم خود در مقابل فعالیت‌های قرآنی احساس مسئولیت کنیم، قطعاً خروجی و اثرگذاری بهتری را شاهد خواهیم بود. صدا‌ و سیما یکی از ابزارهای مهم برای ایجاد جذابیت است و اگر در انعکاس این اخبار اهتمام و تلاش بیشتری داشته باشد در آینده‌ای نه چندان دور تعداد زیادی از نوجوانان در مسیر الهی هدایت می‌شوند.

در سه سال گذشته خبرگزاری ایکنا به دفعات در نشست‌های خبری استاندار از وی درخواست برگزاری نشست با فعالان قرآنی را داشت، اما با وجود اینکه استاندار هر بار قول هماهنگی و برگزاری این جلسه را داد، اما هیچ‌گاه این اتفاق نیفتاد و پای جامعه قرآنی به استانداری باز نشد، حتی حضور استاندار را در محافل قرآنی به جز افتتاحیه و اختتامیه مسابقات کشوری اوقاف اراک شاهد نبودیم، امسال در اقدامی گردهمایی و تجلیل از قاریان اراک با حضور علی‌اکبر کریمی، نماینده مردم اراک در مجلس و فرزاد مخلص‌الائمه، استاندار استان برگزار شد و فعالان این حوزه به بیان نقطه نظرات و طرح مشکلات پرداختند، استاندار نیز در این گردهمایی حضور تعدادی از فعالان عرصه قرآنی در کارگروه‌ها و کمیسیون‌های استان که از مطالبات این مجموعه بود را مورد تأیید قرار داد و افزود: ساز و کار انجام این مهم باید از سوی مدیرکل تبلیغات اسلامی استان تعریف و نسبت به شرکت فعالان قرآنی متخصص در کارگروه‌ها و کمیسیون‌ها اقدام شود.

بیان چند مورد از فعالیت‌های قرآنی انجام شده در ماه مبارک رمضان می‌تواند شروعی طوفانی برای ادامه طرح‌های جذاب باشد به شرط آنکه متولیان امر قرآن پرهیز از هرگونه موازی‌کاری را در دستور کار خود قرا دهند و برای اعتلای فرهنگ قرآنی اتحاد و هم‌افزایی را سرلوحه قرار دهند. امسال طرح‌ها مورد استقبال قرار گرفت و امید است تا رمضانی دیگر شاهد اجرای طرح‌هایی جذاب‌تر با خروجی مطلوب‌تر و مستمعان حداکثری باشیم و برای هدف‌گذاری باید از همین حالا شروع کرد.

یادداشت از مریم روشن، سردبیر ایکنا مرکزی