ایرانیان شیعه‌بودن را مدیون امام رضا(ع) هستند

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی کلباسی، استاد سطح خارج مهدویت حوزه، پنجم مهر در جمع قرآن‌پژوهان مؤسسه قرآنی تمهید که به مناسبت عزاداری سالروز شهادت امام رضا(ع) برگزار شد، گفت: نظامی که خدا در دنیا قرار داده نظام اجر و مزد و مجازات است، برخی خدا را از ترس مجازات و شوق ثواب و برخی هم چون خدا را لایق پرستش می‌دانند می‌پرستند و عبادت می‌کنند.

وی افزود: در قرآن کریم هم تعابیر مختلفی مانند «اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم ..»، «ادلکم علی تجارة تنجیکم ...» و ... به کار رفته که بحث خرید و فروش و تجارت است. بنابراین هر حرکتی در جهان انسانی صورت بگیرد در طلب اجر و مزد است. این اجرها در لسان قرآن چند صورت دارد؛ برخی اجر دنیا دارند ولی اجر آخرت ندارند؛ مال و مقام و یاد نیک مصادیق اجر دنیا هستند؛ برخی اجر اخروی دارند ولی اجر دنیایی ندارند مانند کارهایی که افراد می‌دانند هیچ مزد دنیایی ندارد.

کلباسی بیان کرد: برخی نه اجر آخرت دارند و نه دنیا یعنی خسرالدنیا والآخره هستند؛ به تعبیر قرآن کسانی هستند که تلاششان در دنیا باطل و بی‌نتیجه است و نام نیک و یادگار خوب و جایگاه و مقامی ندارند و در آخرت هم ایضا. مانند کسانی که در دنیا دنبال اعتیاد و کارهای ناشایست و زشت می‌روند.

وی افزود: برخی هم هستند که اجر دنیوی دارند و در آخرت هم اجر فراوان دارند؛ قرآن در مورد حضرت ابراهیم(ع) فرموده است که ما در دنیا اجر او را به او داده‌ایم و در آخرت جزء صالحان است یعنی هم پاداش دنیوی دارد و هم اخروی. پاداش دنیوی حضرت ابراهیم(ع) این است که همه انبیاء بعد از او از نسل و ذریه او هستند و یک شاخه ایشان بنی‌اسرائیل و شاخه دیگر بنی‌اسماعیل هستند. نبی مکرم اسلام(ص) فرمودند: انا دعوة ابی ابراهیم؛ من حاصل دعای پدرم حضرت ابراهیم خلیل الرحمان هستم.

وی ادامه داد: تا به وجود مقدس امام عصر می‌رسد که باز از ذریه ایشان است و از جمله دیگر پاداش‌ها، مقام ابراهیم در کعبه است. البته برخی افراد نادان شبهه می‌کنند که شیعیان حق دارند حج را کمرنگ کرده و اربعین و کربلا را جایگزین کنند و پاسخ هم روشن است زیرا همان‌هایی حج می‌روند که به کربلا می‌روند منتهی شما راه را باز کنید.  

ابتنای شیعه بر دو پایه قرآن و اهل بیت(ع)

کلباسی بیان کرد: مکتب شیعه دو پایه‌ای و مبتنی بر قرآن و اهل بیت(ع) است ولی وهابیت یک پایه است در صورتی که بر اساس روایت معتبر و متواتر بین فریقین پیامبر(ص) بر تمسک به ثقلین تاکید کردند و مهمترین عمل در حج هم کعبه و طواف به دور آن و در کنار آن واجب است که حاجی پشت مقام ابراهیم قرار بگیرد تا مقام بین حاجی و کعبه طواف داده شود؛ یعنی اگر قرار است انسان تقرب به خدا بیابد راهش طواف به دور کعبه و مقام ابراهیم است.

وی اضافه کرد: به همین دلیل در روایات اهل بیت(ع) داریم که شما به این احجار طواف کنید زیرا نشانه ولایت ما و پذیرش ولایت الهی است وگرنه چرخش به دور اجسام بدون نیت الهی ثمری ندارد.

کلباسی بیان کرد: در یکی از آیات قرآن کریم(سوره نحل) آمده که از جمله پاداش‌های دنیوی به انسان مؤمن، هجرت است که در بین مسلمین کم مورد توجه بوده و به آن بها داده نشده است.  اگر مسلمین به آیات هجرت به نحو شایسته عمل کرده بودند وضع دنیا طور دیگری بود. در آیه مورد بحث آمده است کسانی که در جایی تحت ستم هستند و هجرت می‌کنند، ما در دنیا به آنها حسنه می‌دهیم و در آخرت هم اجر بیشتر و بزرگتری دریافت خواهند کرد.

نتایج پربار هجرت انبیاء و اولیاء

استاد مهدویت حوزه تصریح کرد: بنابراین اگر به قرآن مراجعه شود تا جایی که بنده مطلع هستم اکثریت انبیاء اهل هجرت بودند، حضرت نوح(ع) برای هجرت کشتی ساخت در حالی که او را تمسخر می‌کردند. موسی(ع) چندبار هجرت فرمود و بخش زیادی از زندگی خود را در بیابان گذراند. حضرت عیسی(ع) هم ائما در سفر و مشغول هجرت بود، حضرت یوسف(ع) تا نبی خاتم هم مشمول قضیه هجرت هستند که هجرت پیامبر(ص) مبدا تاریخ اسلام شد.

کلباسی اظهار کرد: امیرالمؤمنین(ع) هم که از مهاجرین نخست بودند در دوره خلافت هم مرکز حکومت را به کوفه بردند و هجرت کردند و بسیاری از تحولات ناشی از چنین هجرت‌هایی بوده است. وجود مقدس سیدالشهدا(ع) هم از مدینه به سمت کوفه هجرت کردند ولی در کربلا ماجرای عاشورا رخ داد و آثار عظیمی در تاریخ جهان و اسلام ایجاد کردند.

وی اضافه کرد: وجود مقدس امام هشتم(ع) هم هجرت مبارک و اثرگذاری داشتند که هم اجر دنیوی فراوان و هم اجر بزرگ آخرت را به دنبال دارد. هجرت ایشان مواهب زیادی برای عالم اسلام داشت از جمله اینکه طریقه و مکتب اهل بیت(ع) را ممتاز و پررنگ کردند زیرا قبل از دوره امام رضا(ع) برخی تفکرات مانند زیدیه و واقفیه و ... در بین شیعیان رسوخ کرده بود. امام(ع) مسیر اهل بیت(ع) را با صراحت تبیین فرمودند و مخاطرات زیادی هم داشتند از جمله اینکه یک فردی خنجری زیر لباسش پنهان کرده بود تا به حضرت ضربه بزند ولی حضرت فهمیدند و به او اطلاع داد. آن فرد معترض شد که چرا ولایتعهدی را پذیرفتید و حضرت فرمودند مگر یوسف(ع) پذیرش وزارت را به پادشاه کافر پیشنهاد نکرد؟

ایرانیان شیعه‌ بودن را مدیون هجرت امام رضا(ع) هستند

کلباسی با بیان اینکه اگر سفر امام رضا(ع) به ایران وجود نداشت بدون شک مکتب اهل بیت(ع) در ایران ریشه و پا نمی‌گرفت، اظهار کرد: پا گرفتن مکتب اهل بیت(ع) در ایران از جمله پاداش‌های دنیوی خداوند به هجرت آن حضرت است. این هجرت سبب شد تا سادات علوی به مرو سرازیر شدند و حتی وجود پرفیض حضرت معصومه(س) از تبعات این هجرت و سفر است.

استاد سطح خارج حوزه علمیه با اشاره به برخورد امام(ع) با مامون، وقتی او نسبت به فتح مناطقی از دنیا ابراز خوشحالی می‌کرد، گفت: امام رضا(ع) به مامون فرمودند تو بلاد اسلامی و مدینه و ... را رها کرده‌ای و سراغ کشورگشایی می‌روی؟ مگر هدف اسلام کشورگشایی و فتح اینجا و آنجا بوده است؟ هدف اسلام چیز دیگری است و تو راه را اشتباه رفته‌ای.

رئیس مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه تاکید کرد: حضرت در برابر دنیاپرستی بسیار ننگینی که بنی‌عباس ایجاد کرده بودند ایستاد؛ طبق گزارشات تاریخی بنی‌عباس، ساختمانی در بغداد داشتند که هزار اتاق داشت و شبها از اتاقها، صدای ساز و موسیقی و مطرب و آوازخوانان می‌آمد. امام بر ضد منش آنها زندگی زاهدانه داشتند و به گرسنگان و مستمندان رسیدگی می‌کردند. نقل است وقتی دعبل نزد امام رضا(ع) آمد و شعر معروف به قصیده مدارس را خواند امام علاوه بر سکه به او لباسی دادند که هر شب نماز در آن خوانده بودند و سرانجام مردم قم این جبه را از دعبل گرفتند. 

کلباسی بیان کرد: امام رضا(ع) علاوه بر معارف اخلاق عملی را هم به مردم آموزش دادند و از خدمات بارز امام هشتم(ع) تبیین مسیر و طریق کربلا بود. همین توجه امام(ع) به دعبل را کوچک ندانیم او  در این دوره یک رسانه قوی بود و شعرهای نافذی داشت که حتی دزدان هم اشعار او را حفظ بودند و امام از وجود چنین افرادی برای تقویت فرهنگ و معارف اهل بیت(ع) بهره بردند.