پیادهروی اربعین، تجلیگاه عشقی بیکران به سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبداللهالحسین(ع) است. میلیونها زائر از سراسر جهان با پای پیاده، رنج سفر را به جان میخرند تا در حماسه اربعین حسینی سهیم باشند. این پیادهروی، نمادی از وحدت مسلمانان و یادآور ایستادگی در برابر ظلم و بیداد است. پیادهروی اربعین، تجلیگاه یک تاریخ زنده و نمادی بیبدیل از عشق به امام حسین(ع) است که هر ساله در دل میلیونها نفر شکوفا میشود. به انگیزه ایام اربعین شهادت امام سوم شیعیان و یاران وفادارش خبرنگار ایکنا از قزوین با محمدباقر طالبی، مدرس دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) در خصوص اسناد تاریخی اربعین، فضیلت این زیارت و اهداف آن و همچنین پیام همایش میلیونی این پیادهروی گفتوگویی کرده است که در ادامه میخوانیم.
این روزها فضای جهان تشیع حال و هوای اربعینی به خود گرفته است و شیعیان جهان خود را جهت استقبال از یک همایش شگفتیساز میلیونی که در تاریخ جهان بینظیر است آماده میکنند. اربعین به معنای چهلم است، اربعین در اصطلاح اسلامی یک مراسم مذهبی است که هر سال در بیستم ماه صفر یعنی 40 روز پس از واقعه عاشورا برگزار میشود، این روز مهم در تاریخ تشیع دارای ارزش آیینی ویژهای است.
اربعین ترکیبی از عشق، ایمان، عقل، عاطفه و محبت است، این یک حرکت عظیم اجتماعی و یک مستحب اخلاقی و دینی است. اربعین نمادی از وفاداری، عشق، خضوع، تواضع، گذشت، ایثار، آزادیخواهی، اتحاد، وحدت، همدلی، ظلمستیزی، آزادگی و مبارزه با بیعدالتی و بیاطلاعی مردم است، بنابراین مردم از اقصینقاط جهان، از زن، مرد، پیر، جوان، کودک و نوجوان از هر کوی و دیاری با فرهنگها، زبانها، ملیتها و قومیتهای مختلف به سمت کانون اصلی عشق حرکت میکنند.
با توجه به اسناد تاریخی و روایات، در روز اربعین اسرای کربلا از شام برای زیارت امام حسین(ع) و یاران شهیدش وارد سرزمین کربلا شده و عزاداری کردند و این نقطه آغازین و تثبیت اربعین بهعنوان سنت عزاداری و زیارت در میان شیعیان قرار گرفت.
به روایت دیگر در این روز اسرای کربلا از شام وارد مدینه شدند، همچنین در نقلی دیگر در این روز سر مبارک امام حسین(ع) به پیکر مطهرشان ملحق شد، همچنین آمده است که در این روز جابر بن عبدالله انصاری که محضر هفت امام معصوم را درک کرده است، اولین زائری بود که وارد کربلا شد و امام حسین(ع) را زیارت کرد.
در خصوص اهمیت اربعین روایات گوناگونی از ائمه معصومین(ع) داریم؛ امام صادق(ع) میفرماید: آسمان ۴۰ روز بر امام حسین(ع) خون گریه کرد، زمین ۴۰ روز در عزای آن حضرت گریست و ملائکه الهی نیز ۴۰ روز برای آن حضرت گریه کردند.
در ادوار مختلف از آغاز حادثه عاشورا تاکنون زیارت امام حسین(ع) و اربعین همراه با فراز و فرودهایی بوده است، این زیارت بنا به دلایل سیاسی و اجتماعی با سختگیریهای شدید و محدودیتهای ویژه از سوی دشمنان اهل بیت(ع) همراه بوده است، بنابراین با آزار و اذیت زائران، قتل آنان و قطع دست و پای آنان شروع شده و ادامه یافته است، تا امروز که با وجود تهدیدات تکفیریهای تروریستی حضور بیش از ۲۰ میلیون جمعیت را در همایش اربعین شاهدیم.
زیارت امام حسین(ع) در هر زمان و مکان مستحب بوده و ثواب فراوانی دارد، اما زیارت اربعین از فضیلت ویژه و خاصی برخوردار است، بنابراین در روایات آمده است هر قدمی که زائر اربعین برمیدارد، یک حسنه برایش نوشته شده و یک گناه از او محو میشود؛ بنابراین معلوم میشود هر چقدر پیادهروی طولانیتر باشد، قطعاً حسنات ما بیشتر و گناهانمان کوچکتر خواهد شد.
از دیگر فضائل اربعین از زبان معصومین(ع) میتوان به افزایش رزق و روزی، ثواب اعتکاف در مسجدالحرام، ثواب شهید، ثواب آزاد کردن بنده، ثواب روزهدار، دعای پیامبر و ائمه(ع) برای زائران، تقرب الهی، نزدیک شدن به خداوند از این مسیر، لبیک به ندای رسول مکرم اسلام(ص) و لبیک به ندای الهی اشاره کرد، خدای متعال در آیه ۲۳ سوره شوری میفرماید: «قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»، یعنی بگو به ازاى آن رسالت پاداشى از شما خواستار نيستم مگر دوستى در باره خويشاوندان.
فضیلت دیگر زیارت اربعین ابراز دوستی و محبت به آلالله است که محور مشترک همه شیعیان است، زیارت اربعین تجدید میثاق با امامان معصوم(ع) و پیمودن راهی است که آنها رفتهاند، زیارت اربعین به معنای کسب معرفت و آگاهی نسبت به امام(ع)، تنظیم قطبنمای زندگی به سمت کربلا و بهرهمندی از سبک زندگی حسینی است.
اربعین آمادهسازی جهان اسلام برای ظهور قطب عالم امکان است، همانگونه که نماز ستون دین است، اربعین هم ستون ولایت است، پیادهروی اربعین، پیمودن راه و مسیر امام حسین(ع) و لبیک به ندای «هَلْ مِنْ ناصِرٍ یَنْصُرُنی» امام(ع) است.
هدف اصلی پیادهروی اربعین فقط رسیدن به مرقد امام حسین(ع) نیست، بلکه هدف اصلی متصل شدن به دریای معرفت، بصیرت و حقیقت است که در سایهسار وجود امام(ع) برای انسانها گسترده شده است.
در قنوت نماز میخوانیم «رَبَّنَا آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَفِی الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّار»، حسنه دنیا و آخرت همین راه است، باید پیوسته خدا را شاکر باشیم که این حسنه دنیا و آخرت یعنی محبت اهل بیت(ع) را به ما ارزانی داشته است.
برای اربعین اعمال و توصیههایی ذکر شده است، از جمله اینکه امام حسن عسکری(ع) فرموده است زیارت اربعین یکی از پنج نشانه مؤمن است؛ پس مؤمن باید پیادهروی به سمت کربلا را در حد توانش هر چند قدمی که میتواند در کارنامه عمل خود ثبت کند.
پیش از حرکت در این مسیر، مطالعهای در خصوص اهداف قیام امام حسین(ع)، فلسفه عاشورا و فلسفه اربعین داشته باشیم، اگر این کار را انجام دهیم قطعاً حرکت ما معنادار و جهتدار خواهد شد، قبل از حرکت نیت خالص داشته باشیم، از گناهان توبه کنیم، غسل کرده و خود را خوشبو و معطر کنیم، زیارتنامه مخصوص اربعین را تا پیش از ظهر اربعین بخوانیم، دو رکعت نماز بخوانیم و دعا و راز و نیاز کنیم، چراکه در آن هنگام دعا مستجاب میشود، همچنین اطعام، اسکان و کمکرسانی به زائران اربعین نیز توصیه شده است.
اربعین رزمایش و همایش عظیم بیش از 20 میلیون نفری شیعیان جهت عرض ارادت به اهل بیت(ع)، اتحاد و همبستگی شیعیان، جهاد فرهنگی، پیوند دلها و جانهای شیعیان، ظلمستیزی و استکبارستیزی و افشاگری، بیان زبان منطق در مقابل زبان زور، حفظ ارزشهای والای دینی از قبیل فداکاری، ایثار، گذشت، محبت، همدلی، عشق و وفاداری و پیام برای کسانی است که تحجر و جمود فکری دارند و به فکر تخریب قبور ائمه(ع) هستند.
قطعاً اگر این همایش میلیونی قبل از سال ۱۴۴۰ هجری بود، تکفیریهای مغرض نمیتوانستند به قبور ائمه(ع) در بقیع جسارت کنند و آنها را تخریب کنند، اربعین زمینهساز تمدن اسلامی است، امید است پیام امسال این همایش اعلام برائت از استکبار جهانی و صهیونیست و تهدیدهای آنان، دفاع از مظلومان جهان بهویژه مردم و کودکان بیدفاع غزه، دفاع و پشتیبانی از نایب امام زمان(عج) و استمرار راه شهدای گرانقدر بهویژه شهدای جنگ 12 روزه باشد.
پیادهروی اربعین سختیهای خود را داشته و گرما، خستگی، بیماری، ورم پا و درد بدن را به همراه دارد، اما آنچه انسان در این خیل عظیم مردمی میبیند، همان جمله حضرت زینب(س) است که فرمودند: «ما رأیتُ الّا جمیلاً.»
گفتوگو از معصومه امینی
انتهای پیام