فرد منتظر تنها از لحاظ اعتقادی نباید منتظر باشد بلکه این تنها شرط لازم است نه کافی؛ باید در کنار انتظار اعتقادی، اعمال و رفتارهایی که باعث میشوند انتظار رو به پایان برود را انجام دهیم که از مهمترین آنان شناخت و معرفت به امام زمان(عج) است.
به لحاظ عقلی هم وقتی کسی را نشناسیم رغبت و ضرورتی برای اطاعت پیدا نمیکنیم؛ حضرت علی(ع) در خطبه ۱۵۲ نهجالبلاغه در مورد جایگاه شناخت ائمه اطهار (ع) میفرمایند: «اِنَّمَا الاْئِمَّةُ قُوّامُ اللّهِ عَلی خَلْقِهِ، وَ عُرَفاؤُهُ عَلی عِبادِهِ. لا یدْخُلُ الْجَنَّةَ اِلاّ مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ، وَ لا یدْخُلُ النّارَ اِلاّ مَنْ اَنْکرَهُمْ وَ اَنْکرُوهُ؛ امامان از اهلبیت از جانب خداوند تدبیرکننده امور مردم، و مراقبان حق بر بندگانند. به بهشت وارد نمیشود مگر کسی که آنان را بشناسد و آنان هم او را بشناسند و به جهنّم وارد نمیگردد مگر کسی که آنان را انکار نماید و آنان هم او را از خود ندانند».
احادیث بسیاری در شناخت امام جود دارد که شناخت امام را والا برمیشمارد حال برای شناخت امام خود در عصر کنونی چه باید انجام دهیم و چه راهکارهایی وجود دارد تا شناخت ما نسبت به مبحث مهدویت افزایش پیدا کند.
مطالعه کتب دینی معتبر مهمترین کار برای شناخت بیشتر امام عصر(عج) است که بسیار کمککننده بوده و باعث میشود که با هر شبهه و حرفی نلغزیم و با ایمان و اعتقادات دینی از گردباد حوادث و شبهات سربلند بیرون آییم.
دومین کار شرکت در جلسات مذهبی و سخنرانیهای علما و بزرگان است و همچنین شرکت در اعیاد و عزادریهای مذهبی است که باعث صفای قلوب میشود و زنگارهای قلب را میزداید و سبب میشود در فهم مطالب قوی شویم.
نماز اول وقت، دعا کردن و ارتباط معنوی با حضرت حجت(عج) حتی با یک سلام صبحگاهی کافی است تا بر قلبهای ما نور علم تابانده شده و کمکم ایجاد انس، الفت و ارادات سبب حرکت ما به سوی فراهم کردن زمینه برای ظهور حضرت شود.
بعد از شناخت امام(عج) پیراستگی از بدیها و آراستگی به خوبیها بسیار مهم است؛ مگر میشود منتظر امامی باشیم که جمیع خوبیهاست اما خود را به خوبیها آراسته نکنیم! فردی که خود را منتسب به فرد یا افکاری میداند باید شبیه فرد مورد نظر شود.
اگر خود را منتتظر واقعی میدانیم باید به جهانیان اثبات کنیم در حد توان مانند مولایمان هستیم و این را در عمل به اثبات برسانیم؛ باید اخلاق و رفتارهای ناپسند خود را پیدا کنیم و از آنها دوری بجوییم که این مهم با یک برنامهریزی و حسابکشی نفس در پایان هر شب به راحتی محقق خواهد شد؛ شک نکنیم که حضرت برای ادامه راه دست ما را خواهند گرفت.
در روایات جستوجو کنیم و ببینیم منتظر چه ویژگیهایی باید داشته باشد و خود را به آنها زینت کنیم و از امام صادق(ع) روایت شده است «مَنْ سَرَّهُ اَنْ یَکُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ، وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الاْخْلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ؛ کسی که مایل است جزو یاران حضرت مهدی(عج) قرار گیرد، باید منتظر باشد و اعمال و رفتارش در حال انتظار با تقوا و اخلاق نیکو توأم شود.»
تهذیب نفس و دوری گزیدن از گناهان چنان اهمیتی دارد که در توقیع شریفی که از ناحیه مقدسه حضرت صاحبالأمر(عج) خطاب به شیخ مفید صادر کردند کردار ناشایست و گناهانی که از شیعیان آن حضرت سر زده میزند یکی از اسباب یا تنها سبب طولانی شدن غیبت و دوری از شیعیان از لقای آن بدر منیر شمرده شده است. در این توقیع اینگونه آمده است «پس تنها چیزی که ما را از شیعیان پوشیده میدارد همان چیزهای ناخوشایندی است که از ایشان به ما میرسد و خوشایند ما نیست و از آنان انتظار نمیرود.»
بسیاری از این احادیث میرساند شیعه منتظر باید بلند شود و کاری کرد، خود را از بدیها بشوید و به نیکیها مزین کند اما باید بدانیم امامان از ما چه اخلاق و ویژگیهایی را خواستهاند که بدان عمل کنیم. در احادیث، زیارتها و دعاهایی که در طول غیبت به ما بهصورت توقیعی یا صورتهای دیگر از امام زمان(عج) به ما رسیده است به صراحت تمام آنچه که موجب خرسندی یا عدم خرسندی حضرت میشود را بیان کرده و چگونه عمل کردن، چگونه سخن گفتن و چگونه اندیشیدن را به ما آموختند. با مراجعه به یادگارهای آن حضرت و تأمل و تدبر در آنها به راحتی میتوان راه را پیدا کرد و یکی از یادگارهای حضرت دعای کوتاه معروف امام مهدی است که با جمله «اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِیقَ الطّاعَةِ» شروع میشود و در اوایل مفاتیحالجنان نیز آمده است.
در این دعای کوتاه و مختصر امام هر آنچه را که شایسته است خود را به آنها آراسته یا پیراسته سازیم در قالب درخواست از خدا بیان کردند و بهصورت غیرمستقیم به ما فهماندند که بهعنوان حجت خدا چه انتظاری از ما دارند و چه شیعههایی را برای خود میپسندند. «اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِیقَ الطّاعَةِ، وَبُعْدَ الْمَعْصِیةِ، وَصِدْقَ النِّیةِ، وَعِرْفانَ الْحُرْمَةِ، وَأَکرِمْنا بِالْهُدیٰ وَالاسْتِقامَةِ، وَسَدِّدْ أَلْسِنَتَنا بِالصَّوابِ وَالْحِکمَةِ، وَامْلَأْ قُلُوبَنا بِالْعِلْمِ وَالْمَعْرِفَةِ، وَطَهِّرْ بُطُونَنا مِنَ الْحَرامِ وَالشُّبْهَةِ، وَاکفُفْ أَیدِینا عَنِ الظُّلْمِ وَالسَّرِقَةِ، وَاغْضُضْ أَبْصارَنا عَنِ الْفُجُورِ وَالْخِیانَةِ، وَاسْدُدْ أَسْماعَنا عَنِ اللَّغْوِ وَالْغِیبَةِ، خدایا، توفیق فرمانبری و دوری از نافرمانی و درستی نیت و شناخت واجبات را روزی ما کن و ما را به هدایت و پایداری گرامیدار و زبانمان را به راستگویی و حکمت استوار ساز و دلهایمان را از دانش و بینش پر کن و شکمهایمان را از حرام و شبهه پاک فرما و دستانمان را از ستم و دزدی بازدار و دیدگانمان را از ناپاکی و خیانت فرو بند و گوشهایمان را از شنیدن بیهوده و غیبت ببند.»
امام مهدی(عج) در ادامه ویژگیهایی را که شایسته عالمان، دانش پژوهان، زنان، جنگجویان، حکمرانان و دیگر قشرهای اجتماعی است را برمیشمارند و از خداوند متعال میخواهند به هر گروه اجتماعی، ویژگیهایی که شایسته آن هستند عطا کند.
معصومه انصاری، کارشناس مهدویت
انتهای پیام