خلأ آثار نمایشی در حوزه انتظار

حمیدرضا سبحانی‌نژاد، فیلمنامه‌نویس، در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین، در خصوص مفهوم انتظار در ادبیات نمایشی اظهار کرد: در مکتب تشیع، دو بال پرواز فرهنگی هنری داریم که می‌تواند دستمایهٔ هنر قرار بگیرد، یکی قیام عاشورای حسینی و دیگری نیز حس ناب انتظار حضرت مهدی (عج) است اما متأسفانه در این حوزه کم کاری صورت گرفته است.

این نویسنده بیان کرد: مفاهیم بسیاری وجود دارند که زیرمجموعه انتظار مهدوی هستند، در ادبیات نمایشی نیز به صورت مستقیم به مسئله انتظار پرداخته نمی‌شود بلکه انتظار به معنای امید، آزادگی و موفقیت نهایی مستضعفان جهان است.

وی ادامه داد: اتفاقات و وقایع تاریخی بسیاری وجود دارد که می‌تواند سوژه انتظار در ادبیات نمایشی باشد، در ادبیات نمایشی جهان اسطوره‌ای به نام «پرومته» داریم که محکوم به حیات است و باید زندگی ابدی داشته باشد و مرگ عزیزانش را ببیند، یا در نمایشنامه در انتظار گودو اثر ساموئل بکت تمثیل جالبی از انتظار آمده است.

سبحانی‌نژاد گفت: متأسفانه در این حوزه کم کاری صورت‌گرفته است، بحث انتظار شالوده زندگی بشر است، همه ما منتظر هستیم و هرچه انتظار با آگاهی بیشتری باشد به پالایش روحی ما کمک می‌کند که به واسطه آن خودمان را بهتر پیدا کنیم.

وی افزود: انتظار از آموزه‌های شیعه است و به نظر من چالش‌هایی که در مسائل اعتقادی وجود دارد را می‌توان دستمایه ادبیات نمایشی قرار داد و برای درک بهتر موضوع آن را بازسازی و بازخوانی کرد.

این نویسنده بیان کرد: از سوی علما و فقها نیز نظر کامل و واحدی در این حوزه وجود ندارد؛ برای مثال زمانی چاه جمکران نمادی از انتظار بود اما امکان پرداخت به آن وجود ندارد، در واقع در تاریخ ایران عینیت بخشی به انتظار در مفهوم جمکران شکوفا می‌شود اما کمتر به آن پرداخته شده است و خلأ فیلم و نمایش در این حوزه وجود دارد.

وی یادآور شد: بنده به شخصه فیلمنامه‌ای برای ملامحمدتقی برغانی (شهید ثالث) نوشته‌ام که مبنای اختلاف دو عالم بزرگ را نشان می‌دهد هرچند که ریزشدن در این قضیه کار بسیار سختی است اما چون انتظار باعث امیدواری، آگاهی، یقین به نجات بشریت می‌شود، باید به آن پرداخت.

سبحانی‌نژاد در پایان تأکید کرد: فعالیت در این حوزه لازم است اما گاهی موانعی ایجاد شده که اجتهاد فقهی باید به آن بپردازد و گرهگشا باشد تا امکان فعالیت فاخر هنری فراهم شود، مفهوم انتظار و آرزومندی می‌تواند هزاران قصه داشته باشد لذا باید در صدا و سیما امکان فعالیت در این حوزه را تقویت کنیم.