روز «دحوالأرض» چه وقایعی رخ داده است

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمود فیضی، معاون پژوهش حوزه علمیه قزوین، در گفت‌وگو با ایکنا از قزوین با اشاره به وقایع روز دحوالأرض گفت: نخستین رحمت الهی در ۲۵ ذی العقده که به روز دحوالأرض معروف است بر زمین نازل شد.

وی در ادامه با اشاره به حدیثی از ائمه اطهار، اظهار کرد: امام صادق(ع) در حدیثی طولانی که از مناظره امام صادق(ع) با ابن ابی العوجاء حکایت دارد از دحوالارض یاد کردند و در تعریف کعبه فرموده‌اند «هَذَا بَیْتٌ اسْتَعْبَدَ اللَّهُ بِهِ عِبَادَهُ لِیَخْتَبِرَ طَاعَتَهُمْ فِی إِتْیَانِهِ فَحَثَّهُمْ عَلَی تَعْظِیمِهِ وَ زِیَارَتِهِ جَعَلَهُ مَحَلَّ أَنْبِیَائِهِ وَ قِبْلَةً لِلْمُصَلِّینَ لَهُ فَهُوَ شُعْبَةٌ مِنْ رِضْوَانِهِ وَ طَرِیقٌ یُؤَدِّی إِلَی غُفْرَانِهِ مَنْصُوبٌ عَلَی اسْتِوَاءِ الْکَمَالِ وَ مُجْتَمَعِ الْعَظَمَةِ وَ الْجَلَالِ خَلَقَهُ اللَّهُ قَبْلَ دَحْوِ الْأَرْضِ بِأَلْفَیْ عَامٍ فَأَحَقُّ مَنْ أُطِیعَ فِیمَا أَمَرَ وَ انْتَهَی عَمَّا نَهَی عَنْهُ وَ زَجَرَ اللَّهُ الْمُنْشِئُ لِلْأَرْوَاحِ وَ الصُّوَر؛ این خانه‌‏ای است که خدا خلق خود را توسّط آن بپرستش واداشته تا فرمانبری ایشان را بیازماید و به تعظیم و زیارت آن تشویق کند، خداوند کعبه را مرکز پیغمبران و قبله نمازگزاران ساخته، کعبه شعبه‌‏ای است از رضوان خدا و راهی است به آمرزش و غفران او، آن بر استواری کمال و بنیاد عظمت برجا است، خداوند آن را دو هزار سال پیش از دحو (کشش) زمین آفریده، بنا بر این شایسته‌‏تر فردی که باید از آن فرمان برد؛ و از آنچه ممنوع ساخته و بازداشته باز ایستاد همان کسی است که جان‌ها و کالبدها را آفریده است».

معاون پژوهش حوزه علمیه قزوین در تحلیل حدیث امام صادق(ع) خاطرنشان کرد: اول این کره خاکی آب بود که به تعبیر روایت امام صادق(ع) خشکی از زیرخانه خدا یا همان کعبه گسترش یافت تا اینکه تمام خشکی‌های کره زمین تشکیل شد.

وی در پاسخ به این سؤال که آداب روز ۲۵ ذی‌القعده چیست، تصریح کرد: روز دحوالأرض آداب خاصی دارد و بر اساس روایات اگر کسی روز دحوالأرض را روزه را بگیرد ثوابش برابر هفتاد سال عبادت است.

حجت‌الاسلام فیضی در پاسخ به این سؤال که در روز دحوالأرض چه وقایعی رخ داده، بیان کرد: اهل بیت پیامبر(ص) بر شب زنده‌داری کردن در شب دحوالأرض سفارش کردند؛ البته برخی از روایات به وقایع مهم دیگری نظیر تولد حضرت ابراهیم(ع)، ولادت حضرت عیسی(ع) و نشستن کشتی نوح بر خشکی در این روز اشاره کردند.

وی در ادامه به سایر آداب دحوالأرض اشاره و اظهار کرد: آنچه مهم است ما در این روز بتوانیم آداب و اعمالی که وارد شده است را انجام دهیم که یکی روزه گرفتن، غسل به نیت روز دحوالأرض است؛ شیخ عباس قمی در مفاتیح‌الجنان به نماز روز دحوالأرض اشاره کرده است که نمازی  دورکعتی است و نزدیک ظهر روز دحوالأرض خوانده می‌شود؛ در این نماز بعد از سوره حمد باید پنج مرتبه سوره شمس خوانده شود، بعد از اتمام نماز نیز دعا و ذکر خاصی باید خوانده شود که برای اطلاع از آن باید به مفاتیح‌الجنان مراجعه کرد.

معاون پژوهش حوزه علمیه قزوین یادآور شد: بنا به سفارش شیخ عباس قمی، یکی از آداب مستحب روز دحوالأرض، زیارت حرم امام رضا(ع) است و اگر زیارت نصیب نشد از راه دور می‌توانیم زائر قبر مطهر این امام همام باشیم.