İsrail, Filistin ile Afrika Birliği dayanışmasını baltalamak istiyor
Geçen ayın başlarında İsrail Dışişleri Bakanlığı, Afrika Birliği'ne gözlemci üye olarak katıldığını açıklamıştı. İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid yaptığı açıklamada, rejimin Afrika Birliği üyeliğini diplomatik bir başarı olarak nitelendirdi.
Bu eylem, birliği Siyonist rejimin Filistinlilere karşı işlediği suçların resmileştirilmesi olarak nitelendiren birçok Afrika ülkesi ve insan hakları örgütü tarafından eleştirildi.
Na'eem Jeenah, Afrika ve Filistin'in ortak tarihinin Siyonist rejimi Afrika Birliği'nde daha fazla nüfuz aramaya yönelttiğine ve bu şekilde birlik ve ticaret anlaşmalarına katılmaya çalıştığına inanan uzmanlardan biridir. Bu kıta ülkeleriyle bu birlik ve ticaret anlaşmalarına katılarak dünyadaki etkisini ve nihayetinde prestijini artırmaktır.
Jeenah 8 Ağustos 1965'te Güney Afrika'nın kıyı kenti Durban'da doğdu. Halen Orta Doğu-Afrika ilişkileri üzerine bir araştırma enstitüsü olan Afro-Orta Doğu Merkezi'nin İcra Direktörüdür ve daha önce Güney Afrika'nın Johannesburg kentindeki İfade Özgürlüğü Enstitüsü'nün Direktörü olarak görev yapmıştır.
Grup, Johannesburg'daki Witwatersrand Üniversitesi'nde siyasi çalışmalar öğretiyor. IQNA'ya verdiği bir röportajda, Siyonist rejimin Afrika Birliği'ne üye olmasının sebeplerinden bahsetti.
IQNA - Afrika Birliği geçtiğimiz günlerde İsrail'i gözlemci üye olarak kabul etti. Siyonist rejimin Afrika Birliği'ne girmekte ısrar etmesinin sebebi nedir?
- İsrail, kurulduğu 2002 yılından bu yana Afrika Birliği'nde güvenilirlik için kulis yapıyor. Bunun bir nedeni, İsrail'in Afrika Birliği'nin çeşitli yapılarındaki varlığının, kıtanın İsrail'e, eylemlerine ve politikalarına yönelik sürekli eleştirisini azaltmaya yardımcı olabilmesidir. Öte yandan bu, Afrika Birliği'nin Filistin halkıyla dayanışmasını zayıflatacaktır.
Afrika Birliği'nin Mayıs 2021'de İsrail'in Gazze'yi işgaline ve Kudüs'teki etnik temizliğe karşı yaptığı güçlü açıklamayı düşünün. İsrail Afrika Birliği zirvesinde konuşabilirse, bu açıklamanın etkisi –eğer onaylanırsa- ciddi şekilde nötürleştirilebilir.
Ayrıca, Afrika'nın BM Genel Kurulu'nda 54 oyu vardır ve BM Güvenlik Konseyi'nde genellikle üç seçilmiş sandalyeye sahiptir. Ve Afrika ülkeleri çeşitli çok taraflı forumlara katılıyor. Bu oylar genellikle İsrail'e karşı seferber ediliyor. İsrail bu bloğu kırmak istiyor ve Afrika Birliği toplantılarına katılmak yardımcı olabilir.
IQNA - Bazıları, özellikle askeri silahlanma ve güvenlik alanında, İsrail'in Afrika ülkelerindeki ekonomik ve yatırım sorunlarının Afrika Birliği yaklaşımını değiştirdiğini iddia ediyor. Sizin görüşünüz nedir?
- Hala hiçbir şeyin "Afrika Birliği'nin yaklaşımını değiştirdiğini" söyleyemeyiz. İsrail'i tanıma kararı, üye ülkelere danışılmadan Afrika Birliği Komisyonu başkanı tarafından tek taraflı olarak alındı.
Üye ülkeler geçmişte İsrail'i resmi olarak tanımaya şiddetle karşı idiler. Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamet'in Fransız desteğiyle Fas ve Ruanda'nın baskısına uğradığı söyleniyor.
Ancak, 12 hükümet resmen protesto etti. Sonuç olarak konu Ekim ayında Afrika Birliği Yürütme Konseyi'nde dışişleri bakanları düzeyinde gündeme gelecek. O zaman durum değerlendirilebilir.
Bununla birlikte, birkaç Afrika ülkesinin son birkaç on yılda İsrail'e çok yaklaştığı doğrudur. Bunun birkaç nedeni var.
Buna İsrail ile askeri ve güvenlik işbirliği de dahildir. İsrail ayrıca bazı Afrika ülkelerine silah ve casus yazılım satıyor. Örneğin, İsrail'in en büyük destekçilerinden biri olan Ruanda'nın Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramafosa'yı gözetlemek için kullandığı Pegasus yazılımı. Bazı ülkeler ayrıca bilgi toplama ve İsrail'den güvenlik donanımı ve yazılımı satın alma konusunda rejimle işbirliği yapıyor.
İsrail ayrıca bazı ülkelere tarım konusunda da yardım ediyor. Öte yandan, genellikle kendisini Afrika ülkelerine Amerika Birleşik Devletleri'ne açılan bir kapı olarak sunuyor. Bu nedenle, ABD ve Sudan arasında Sudan'ı ABD'nin terör sponsorları listesinden çıkarmak için yapılan anlaşmanın bir parçası, Sudan'ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesi gerektiğiydi.
IQNA - İsrail ile Afrika Birliği arasındaki ilişkilerde İsrail'deki Afrikalı göçmenlerin rolünün ne kadar etkili olduğunu düşünüyorsunuz?
- Gerçekten hiçbir etkisi yok. Genel olarak, İsrail'deki Afrikalı göçmenler ve mülteciler korkunç muameleye maruz kalıyor ve İsrail Yahudi cemaatinin yanı sıra politikacılar ve İsrail hükümeti tarafından sürekli olarak şiddetli ırkçı saldırılara maruz kalıyor.
IQNA - İsrail'in Afrika Birliği'ndeki varlığı göz önüne alındığında Filistin'deki durum hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Şimdiye kadar, Afrika Birliği her zaman Filistin yanlısı oldu ve İsrail'i çok eleştirdi. İsrail'in güvenilirliğinin Ekim ayında yapılacak bir yürütme konseyi toplantısında onaylanması halinde eleştiriler hafifleyebilir.
IQNA - Afrika-Filistin ilişkilerinin geleceğini güncel meseleler ışığında nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Ne yazık ki, Afrika ülkeleri ve toplumları düzeyinde Filistin halkı için hâlâ çok fazla empati olsa da, birçok Afrika hükümeti Filistin davasından uzaklaşmak istiyor.
Durumu daha da kötüleştiren şey, Filistin Yönetimi'nin Afrika ülkeleriyle resmi ilişkilerinin genel olarak zayıf olmasıdır. Ayrıca Afrika Birliği'ndeki diplomatik girişimler ve Filistin lobisinin kapasitesi zayıf. Filistin, Afrika Birliği'nin gözünde geçerli olsa bile.
En çok konuşulan başlıklar 