دقایقی با حافظان قرآن دهه هشتادی

به گزارش ایکنا از قزوین، امروز از آن عصرهای پاییزی دلگیر است که حال و هوایش بی‌اختیار خواب را به چشمانم روانه می‌کند، اما موضوع مصاحبه امروز با موضوعات دیگر فرق دارد و انجام دادنش را وظیفه خودم می‌دانم.

همان رکورد صورتی معروف را در کیفم می‌گذارم و از خانه خارج می‌شوم، روز از نیمه گذشته و حوالی غروب است و برگ‌های زرد پاییزی زیر پای رهگذران خش‌خش می‌کند چند باری خیابان شهید انصاری را بالا و پایین می‌روم تا بلکه تابلوی مؤسسه قرآنی را پیدا کنم، با آقای رهبر تماس می‌گیرم و جویای آدرس می‌شوم، بالاخره در مؤسسه را می‌بینم، دری پنهان و نامعلوم میان مغازه‌های شهید انصاری که تا قبل از این به چشمم نخورده بود.

وارد ساختمان می‌شوم، اینجا مؤسسه قرآنی «مجمع الحافظین قزوین» است، ساختمانی قدیمی با پله‌هایی باریک، اما سادگی و صمیمیت حاکم بین نوجوانان را از همین صداهای بدو ورود می‌توان حس کرد، وارد اتاق می‌شوم و سعی می‌کنم با جوانان بیشتر هم کلام شوم.

بچه شیعه باید با قرآن اُخت باشد

علیرضا آقایی یکی از جوانان مجمع‌الحافظین است که در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایکنا از قزوین می‌گوید: ۱۹ سال سن دارم و دانشجوی رشته مهندسی مکانیک هستم، از ۱۰ سالگی شروع به حفظ قرآن کردم و در ۱۳ سالگی حافظ کل قرآن شدم و هم‌اکنون حدود هفت سال است که قرآن را دوره می‌کنم و در مسابقات حضور مستمر دارم.

از ۱۰ سالگی که شروع به حفظ قرآن کردم یک تا دو صفحه قرآن می‌خواندم و پس از آن نیز روزی هفت ساعت تمرین می‌کردم و توانستم قرآن را کامل حفظ کنم پس از حفظ کامل هم روزی شش جزء دوره می‌کردم.

با پشتوانه معلم کلاس اول ابتدایی که من را به سمت قرآن سوق داد شروع به حفظ قرآن کردم و پس از آن نیز با کمک و حمایت‌های مادرم توانستم در این مسیر ثابت‌قدم بمانم، در این مسیر با استاد بهاری آشنا شدم و حفظ کردن قرآن را ادامه دادم؛ همچنین از استاد رهبر تشکر ویژ دارم چراکه ایشان در تثبیت حفظ بسیار به من کمک کردند.

قرآن همیشه حامی من در زندگی بوده و هر موقع که از زندگی خسته می‌شوم مخصوصاً در زمان کنکور که با استرس‌های بسیار دست و پنجه نرم می‌کردم به خواندن قرآن پناه می‌بردم، در سخت‌ترین لحظات زندگی تنها به قرآن تکیه می‌کنم و با بهره‌مندی از معنای آیات به سمت نور حرکت می‌کنم. قرآن برای من همانند کشتی نجاتی است که همواره در زندگی‌ دلخوش برای پناه بردن به این کشتی هستم.

من فرزند اول خانواده هستم، یک برادر ۱۶ ساله دارم که او هم حافظ کل قرآن است، مادرم آن‌قدر که با من و برادرم قرآن تمرین کرده چشم بسته هم صفحات قرآن را پیدا می‌کند و پدر زحمتکشم نیز در این مسیر همواره مشوق بوده است.

من وظیفه خود می‌دانم به هم‌سن و سالانم توصیه کنم حتی روزی نیم صفحه قرآن بخوانند، چراکه اگر بتوانیم نوجوانان را حتی به خواندن یک آیه از قرآن تشویق کنیم قطعاً گامی در راستای نزدیک شدن به سخن رهبری که فرموده‌اند ما باید ۱۰ میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم برداشته‌ایم. بچه شیعه باید با قرآن اُخت باشد و خواندن قرآن را فراموش نکند، اگر قرآن خواندن را فراموش نکنیم لذت زندگی را خواهیم چشید.

علم در قرآن است

فاطمه جنت‌آبادی که نوجوان دهه هشتادی است و در رشته انسانی تحصیل می‌کند، در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد: متولد سال ۱۳۸۷ هستم از سه سالگی مادرم من را در مهد قرآن نزدیک منزلمان ثبت‌نام کرد و از همان کودکی مقدمات ابتدایی قرآن و الفبا را یاد گرفتم و روخوانی، تجوید قرآن صوت و لحن را شروع کردم و در پنج سالگی موفق به حفظ جزء ۳۰ شدم. در هشت سالگی حفظ جزء ۲۹ را به پایان رساندم و پس از آن نیز شروع به حفظ از جزء یک کردم و در سن ۱۲ سالگی حافظ کل قرآن کریم شدم.

مشوق اصلی‌ام مادرم بود و در مهد قرآن هم معلم‌هایی خوش‌ذوق داشتیم که فضایی رقابتی بین بچه‌ها برای حفظ قرآن ایجاد کرده بودند و این موضوع روند حفظ قرآن را جذاب کرده بود و من دوست داشتم بی‌وقفه این راه ادامه دهم که همین فضا هم سبب شد به راحتی دو جزء را حفظ کنم.

حفظ قرآن همواره نتایج مؤثر و بی‌نهایتی در زندگی‌ من داشته، کوچک‌تر که بودم اصلاً درس نمی‌خواندم، اما برای حفظ قرآن به قدری اشتیاق داشتم که شبانه‌روزی قرآن را حفظ می‌کردم.

پس از حفظ قرآن در حوزه تفسیر قرآن کریم هم ورود کردم سپس به واسطه استاد رهبر و استاد طاهری تفسیر را ادامه دادم و به این حوزه قرآنی هم علاقه‌مند شدم و در این باره با استاد رهبر و استاد طاهری پژوهشی در خصوص سوره نوح انجام دادیم. علم در قرآن است و اگر در مدارس به قرآن بیشتر از فیزیک، شیمی زیست توجه شود قطعاً به نتایج بهتری دست خواهیم یافت.

مادرم خواب دیده بود حافظ قرآن هستم

امیرعباس دوست‌محمدی که دانش‌آموز رشته تجربی است به خبرنگار ایکنا گفت: متولد سال ۱۳۸۷ هستم و از چهار سالگی وارد حوزه قرآنی شدم، در شش سالگی به روخوانی و روان‌خوانی قرآن مسلط شدم و کلاس اول که رفتم به راحتی فارسی را بلد بودم. از هفت سالگی شروع به حفظ قرآن کردم و در ۱۱ سالگی حافظ قرآن شدم، مادرم تعریف می‌کند که خواب می‌بیند من حافظ قرآنم و پس از این خواب من را در کلاس قرآن ثبت‌نام می‌کند و این‌گونه شد که با هدایت و تشویق مادرم و حمایت پدرم در این راه قدم گذاشتم.

قرآن بهترین کتاب است و اگر تمام کتاب‌های دنیا را هم جمع کنید هیچ کتابی کامل‌تر و بهتر از قرآن نمی‌توانید پیدا کنید، قرآن کتابی است که برای پیدا کردن راه درست حتی می‌توانی صفحه‌ای را باز کنی و همان یک صفحه راه درست را نشانت دهد. متأسفانه در جامعه امروزی بسیاری از هم‌سن و سالانم به دلیل عدم آشنایی با قرآن ما که حافظ قرآن هستیم را به تمسخر می‌گیرند، اما باور من آن قدر نسبت به قرآن کریم قوی است که لحظه‌ای دودل نمی‌شوم حتی تمام سعی‌ام را می‌کنم دوستانم را با قرآن آشنا کنم و آنان را به سمت این حوزه سوق دهم.

قرآن کتابی آسمانی است که در همه موضوعات می‌توانیم از این کتاب کمک بگیریم، چراکه تمام آیات برای تمامی مسائل روز دنیا کاربرد دارد و ما را به خوبی راهنمایی می‌کند.

در حوزه تفسیر نیز ورود پیدا کرده‌ام و در پژوهش سوره نوح همراه با استاد رهبر و استاد طاهری نیز حضور داشتم، در این پژوهش تفاسیر اهل سنت و تشیع را جمع‌آوری کردیم، در این گروه پنج نفر بودیم و انجام این پژوهش چهار ماه زمان برد و خوشبختانه با وجود اینکه اولین بار بود پژوهش انجام می‌دادیم، اما توانستیم در مسابقات پژوهش قرآنی رتبه پنجم را کسب کنیم.

حفظ قرآن نه تنها مشکلی در تکالیف مدرسه‌ام ایجاد نکرده بلکه موجب کمک در این امور مربوط به مدرسه‌ام شده است، حتی در زمان‌هایی که حس می‌کنم مباحث درسی را متوجه نمیشم به قرآن رجوع می‌کنم و خواندن آیات قرآن موجب می‌شود تمرکز داشته باشم و پرقدرت به سمت درس بروم و آیه «إِنَّ مَعَ ٱلعُسرِ یُسرا» آیه‌ای است که همواره در ذهنم آن را مرور می‌کنم، چراکه این آیه در سوره انشراح دو بار تأکید شده و نوید می‌دهد که سختی‌ها ماندگار نخواهد بود.

قرآن آرامش را در زندگی‌ام جاری کرد

عباس امینی نیز بیان کرد: متولد سال ۱۳۸۵ هستم و از شش سالگی شروع به خواندن قرآن کردم، یک برادر بزرگ‌تر از خودم دارم که وقتی کوچک بودم برادرم کلاس قرآن می‌رفت، من هم همراه او می‌رفتم و طی این رفت‌وآمدها به قرآن علاقه‌مند شدم. از ۹ سالگی به‌صورت جدی حفظ قرآن را دنبال کردم و در ۱۳ سالگی حافظ کل قرآن شدم؛ در تحقیق استانی رتبه اول، دوم و سوم، در مسابقات کشوری اسرا رتبه سوم و در مسابقات استانی نیز موفق به کسب رتبه‌های اول تا دوم شده‌ام.

انس با قرآن سبب شده آرامش را به وضوح در زندگی‌ام احساس کنم، اگرچه خواندن قرآن در جامعه کاهش یافته، اما هنوز هم افرادی هستند که مشتاق به خواندن قرآن هستند و نیاز است که این افراد راهنمایی شوند تا به این سمت حرکت کنند. نکته ابتدایی و مهم در امر خو گرفتن با کتاب آسمانی قرآن کریم خانواده‌ها هستند  چراکه فرزندان توسط والدین تربیت می‌شوند و در وهله اول پدر و مادر باید فرزند خود را به سمت قرآن سوق دهند.

ورود «مجمع الحافظین» به تفسیر قرآن

محمدرضا طاهری نخبه قرآنی دهه هشتادی که از اساتید تفسیر این مجموعه است، نیز به خبرنگار ایکنا گفت: «مجمع الحافظین» از مجموعه‌های قرآنی خوب استان قزوین است که از سوی آقای رهبر مدیریت می‌شود و این مجموعه توانسته موفقیت‌های چشم‌گیری را کسب کند. مجمع الحافظین جزو اولین مجموعه‌هایی است که مبحث تفسیر را به‌طور جدی دنبال کرده و هزینه بسیاری برای این حوزه همچون تأمین مکان برای پژوهش و تأمین کتاب صرف کرده است.

پژوه سوره نوح که در این مجموعه انجام شد با استفاده از تفاسیر اهل سنت، شیعه و سنی، از لحاظ حدیث و سند در شرایطی عادلانه و منطقی بدون تعصب به مذهب خاصی جمع‌بندی شده و در نهایت به همت استاد رهبر تلاش دوستان حائز رتبه پنجم شده است.

مدیریت قرآنی قزوین ضعیف است

حسین رهبر کلیشمی، مدیر مجموعه «مجمع الحافظین» نیز در گفت‌و‌گو با ایکنا بیان کرد: قرآن در ما ریشه خانوادگی دارد، مرحوم مادر بزرگم در محله کلیشم ۱۷ سال به صورت هیجی درس داد و شاگردان زیادی هم داشت و من هم نیز در همین منزل بزرگ شدم. آن زمان مربی که نداشتیم با مواردی که از رادیو شنیده بودم سر صف مدرسه قرآن قرائت می‌کردم، سال ۶۹ مهاجرت کردیم و به قزوین آمدیم و دوران راهنمایی و دبیرستان را در قزوین گذراندم، پس از خدمت سربازی با مجموعه تازه کار حفظ قرآن تحت نظر آقای مسعود انصاری، مدیر اوقاف سابق استان قزوین آشنا شدم کلاس ایشان در کوچه چراغ برق بود که آنجا را حوزه پس از یک سال از ما گرفت و آقای انصاری پیشنهاد دادند هیئت قرآنی تشکیل دهیم.

از سال ۷۹ تا ۸۶ هیئت مجمع الحافظین داشتیم و به‌صورت سیار هفته‌ای یک جلسه کار حفظ انجام می‌دادیم، مرحوم حاج آقا وحدانی نیمی از منزل خود را به ما دادند و ۱۲ سال هیئت هفتگی را آنجا برگزار کردیم. سال ۸۶ این هیئت را به نام مؤسسه «مجمع الحافظین» زیر نظر سازمان تبلیغات ثبت کردیم، اوایل فعالیت ما فقط در زمینه روخوانی، روان‌خوانی و تجوید بود و پس از آن نیز بیشتر حوزه حفظ قرآن را دنبال کردیم.

پس از اینکه مؤسسه را ثبت کردیم مدتی در مسجد امام حسن(ع) روبه‌روی حلیمه خاتون بودیم و پس از آن مهندس پروین‌نیا که پسرشان عضو هیئت ما بودند و ساختمانی در خیابان خیام داشتند یک طبقه را به ما دادند و مدتی هم در این مکان فعالیت کردیم. پس از این جابه‌جایی‌ها هم فرزندان شهید حیدری که از شهدای جاویدالاثر هستند با سهم‌الارث این ساختمان را به نام مجمع ‌الحافظین خریدند.

مؤسسه ما از همه نقاط کشور شاگرد داشته و هم‌اکنون هم با حفاظ‌ ارتباط داریم و همچنین یک شعبه هم در زیباشهر داریم که توسط قدرت‌الله همایون‌تبار فرد که کارشناس ارشد علوم قرآنی است اداره می‌شود.

یکی از فواید حفظ قرآن تقویت حافظه است، از مجموعه ما تاکنون دو حافظ به نام «سعید علی‌اکبری» و «محمدیوسف علوی‌منش» به مسابقات بین‌المللی راه پیدا کرده‌اند و همچنین حافظانی داریم که در رشته پزشکی تحصیل می‌کنند.

متأسفانه بزرگ‌ترین طرح قرآنی کشور زمین مانده است، مقام معظم رهبری چندین سال پیش فرمودند که ما باید ۱۰ میلیون حافظ کل داشته باشیم، اما به این موضوع از سوی متولیان امر بی‌توجهی صورت گرفته و اگرهم پرداخته شده در سطح ضعیفی قرار دارد، چراکه برخی‌ فکر می‌کنند حفظ قرآن ساده است، در صورتی که حفظ قرآن روش‌های خاصی دارد که باید زیر نظر مربی انجام شود تا نتیجه دهد.

هم‌اکنون در این مؤسسه قرآنی هفت مربی فعالیت می‌کنند و تاکنون ۶۴ حافظ کل ثبت کرده‌ایم و ما در بخش قسمت حفاظ آقا بیشترین آمار را در حوزه بین‌المللی داریم. در مجموعه ما از رده شش تا ۷۰ سال داریم که تحت آموزش حفظ قرآن قرار گرفته‌اند، هزینه آب، برق و گاز رایگان است و مربیان هم جهادی کار می‌کنند و مبلغی تبرکی به آنان داده می‌شود.

کلاس‌های مؤسسه رایگان است فقط ماهی ۳۰ هزار تومان به دلخواه افراد پرداخت می‌کنند و این پول هم صرف خرید جایزه می‌شود. این مؤسسه دو طبقه است و طبقه بالا را برای مرکز نیکوکاری در نظر گرفته‌ایم که زیر نظر کمیته امداد امام خمینی(ره) ثبت رسمی شده است، از سال اول شیوع کرونا که مقام معظم رهبری طرح مواسات را اعلام کردند در این مرکز طبق ضوابط کمیته امداد فعالیت می‌کنیم.

ضعف آموزش‌ و‌ پرورش در برگزاری مسابقات حفظ قرآن

متأسفانه زیرساخت لازم در حوزه مربیگری قرآن وجود ندارد، چراکه مربی حفظ تخصصی نداریم، مسئله بعدی آموزش‌ و‌ پرورش است که مسابقات حفظ قرآن را از اوقاف گرفت، واقعاً این کار اشتباه بود، چراکه نتوانستند مسابقات را به‌درستی برگزار کنند و موجب کاهش انگیزه در افراد برای حفظ قرآن شدند.

شورای عالی قرآن در قزوین تعریف شده اما معلوم نیست چه کسانی اعضای این شورا هستند؟ چه کاری انجام می‌دهند؟ بلکه لازم است جلسه‌ای برگزار کنند و تعیین تکلیف شود. مدیریت قرآنی در قزوین ضعیف است با توجه به شناختی که از نخبگان قزوین دارم قزوین در این حوزه در کشور حرف اول را می‌زند و اگر مدیریت درستی داشته باشد و برنامه‌ریزی درستی صورت گیرد شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود، اما چون این مشکلات وجود دارد علاقه به حفظ و قرائت هم کاهش یافته و رشته‌های چون تواشیح دیده نشده است.

باید شورای عالی قرآن، مدیران قرآنی و خانم محمدبیگی که جزو نمایندگان قرآنی مجلس هستند دست به دست هم دهند، چراکه متأسفانه مدیریت قرآنی قزوین خوب عمل نکرده و مدیریت نو و جدیدی باید روی کار بیاید و مشکلات را حل کند. در قزوین کارگری را داریم که قاری قرآن است و کتاب قرآن را به زبان تاتی ترجمه کرده، اما شناخته نشده است اگر این افراد شناخته شوند به ارتقای و فرهنگ قرآنی کمک خواهد شد.

مؤسسات قرآنی داشتیم که به دلیل عدم حمایت‌ها تعطیل شدند در صورتی که ظرفیت قرآنی شهرداری بسیار بالاست و می‌تواند میلیاردی حمایت کند، یکی از مسائل دیگر نیز بحث جوایز است، چراکه جوایز باید به روز باشد که متأسفانه این‌طور نیست و باید در این رابطه تدبیری اندیشیده شود.

به گزارش ایکنا، همان‌طور که مدیران مؤسسات قرآنی بارها درباره مشکلات مؤسسات قرآن صحبت کرده‌اند، مؤسسات قرآنی و توجه به این حوزه از سوی متولیان امر کاهش یافته و این امر سبب شده بیش از پیش شاهد تعطیلی مؤسسات قرآنی باشیم، حال لازم است مسئولان زاویه دید خود را به سمت این حوزه مهم بچرخانند و برای عمل به سخنان مقام معظم رهبری در حوزه قرآن و تربیت حفاظ قدم بردارند که این قدم‌ها قطعاً ذخیره آخرت خواهد بود.

گزارش از مهسا گنجه‌فرد