کمک به مؤسسات قرآنی به معنای کمک به مؤسس نیست
در این زمانه هنوز افرادی هستند که به سنت رسول خدا(ص) و ائمه(ع) پای کار اسلام و قرآن ایستاده و بی‌پشتوانه به تربیت نسل قرآنی می‌پردازند. به دلیل نبود همین حمایت‌ها، مؤسسات قرآن با چالش‌های بسیاری مواجه هستند ازجمله اینکه مسئولان تصور می‌کنند کمک به مؤسسات کمک به رشد و بزرگ شدن شخص مؤسس است درحالی‌که تصور اشتباهی است.
در عصری که تکنولوژی گوی سبقت را از همه شیوه‌های تربیتی و آموزشی ربوده و هر آنچه را که صاحبان قدرت دیکته کند به خورد مردم می‌دهد و همه جز انتفاع مالی خود به چیز دیگری نمی‌اندیشند هنوز هستند کسانی‌که به سنت رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) پای کار اسلام و قرآن ایستاده‌اند و همچون تنهاترین سردار، بی‌پشتوانه حمایتی و تشویقی در دل برهوت معنویت به تربیت نسل قرآنی می‌پردازند. مؤسساتی که از جان و مال خود هزینه می‌کنند تا پرچم قرآن برافراشته باقی بماند و کوتاهی مسئولان بیش از پیش بر مهجوریت قرآن اضافه نکند.
در همین راستا میزگردی با حضور سکینه رجبی رزانی، مسئول مؤسسه قرآنی «بشارت موعود منتظران» و مریم آقایی کلجاری، مدیر مؤسسه قرآنی «کانون حضرت خدیجه(س)» در ایکنای قزوین، برگزار شد تا علاوه بر معرفی مؤسسات و اقدامات آنها، به بررسی چالش‌های موجود در مؤسسات قرآنی بپردازیم.
لازم به ذکر است که مؤسسه قرآنی «بشارت موعود منتظران» در شهر قزوین چهارراه سپه، ابتدای خیابان منتظری قدیم، کوچه شهید عابدی، پلاک ۱۸ واقع شده و کودکان دختر و پسر ۴ تا ۶ سال را پذیرش می‌کنند و علاقه‌مندان می‌توانند برای ارتباط با این مؤسسه با شماره تماس ۳۳۵۵۱۶۴۳ و ۰۹۱۹۲۸۴۲۳۴۹ تماس بگیرند.
همچنین «کانون حضرت خدیجه(س)» در شهر محمدیه، منطقه ۲، جنب پاسگاه محمدیه، فرهنگسرای نیایش واقع شده که ویژه دختران و بانوان بوده و قرآن‌آموزان ۷ تا ۴۰ سال را پذیرش می‌کنند و متقاضیان شرکت در کلاس‌های حفظ می‌توانند با شماره شماره ۰۹۱۹۵۹۹۱۲۶۶ تماس بگیرند.
ایکنا ـ لطفاً ضمن معرفی از سابقه و روند فعالیت‌های قرآنی خود بفرمایید.
سکینه رجبی‌رزانی هستم، مدیر مؤسسه قرآنی «بشارت موعود منتظران» دارای مجوز از سازمان تبلیغات اسلامی که از سال ۱۳۸۵ فعالیت قرآنی‌ام را با جامعةالقرآن شروع کردم و در سال ۱۳۸۹ نیز مجوز مؤسسه قرآنی را از سازمان تبلیغات اسلامی دریافت کردم.
مریم آقایی کلجاری هستم، مدیر مؤسسه «کانون حضرت خدیجه(س)» در شهر محمدیه که فعالیت قرآنی‌ام را از سال ۱۳۸۶ و با حفظ قرآن در کانون بقیةالله آغاز کردم و پس از آن و در سال ۱۳۹۱ کانون حضرت خدیجه(س) زیر نظر مهدقرآن راه‌اندازی شد و در کسوت مربیگری با ۷ شاگرد کارم را شروع کردم و در حال حاضر مفتخرم که کانون ما در طول یک دهه ۴۰ حافظ کل و بالغ بر ۲۰۰ حافظ هفت سال به بالا تربیت کرده است.
ایکنا ـ از نحوه جذب مخاطب و ارتباط‌گیری با قرآن‌آموزان بگویید.
رجبی: بیشترین جذب مخاطب از طریق تبلیغات چهره به چهره و توسط خانواده قرآن‌آموزانی که دوران مهد و پیش دبستانی را در مؤسسه ما سپری کرده‌اند صورت می‌گیرد و تاکنون هیچ‌گونه تبلیغاتی برای معرفی مؤسسه و اقدامات آن انجام نشده است.
آقایی: تبلیغات چندانی به صورت گسترده انجام نشده اما به خاطر فطرت پاک انسان‌ها میل به انس با این کتاب الهی بسیار است و همواره از آمار خوبی برخورداریم.
ایکنا ـ آمار مخاطبان در طول سال چند نفر است؟
رجبی: در دو سه سال ابتدایی کار، سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ قرآن‌آموز در مؤسسه حضور داشتند اما متأسفانه بعد از جابه جایی مکان و توقف فعالیت‌های آن و بعد از شیوع بیماری کرونا آمار قرآن‌آموزان با ریزش ۶۰ درصدی به حدود ۲۰ الی ۳۰ نفر در سال رسیده است.
آقایی: در هر سال تقریباً با ۵۰ خانواده به عنوان مخاطب ارتباط داریم.
ایکنا ـ قرآن‌آموزان چند دوره با شما همراه هستند؟
رجبی: چون آموزش‌های مؤسسه ویژه گروه سنی ۴ تا ۶ سال است معمولاً مخاطبان از ۴ سالگی وارد مؤسسه شده و تا پایان دوره پیش‌دبستانی در کنار ما و همراه مجموعه هستند.
آقایی: حداقل دوره‌ای که قرآن‌آموزان برای حفظ آیات نورانی قرآن همراه ما هستند ۲ سال و تا حفظ کامل سوره‌ها تقریباً ۵ سال به طول می‌انجامد و اگر چه تعداد قابل توجهی از افراد هم هستند که به‌خاطر ضعف در یادگیری و یا سختی کار از ادامه مسیر باز می‌مانند.
ایکنا ـ علاوه بر فضاسازی مناسب چه اقدامات انگیزشی برای حضور افراد در مجموعه قرآنی صورت داده‌اید؟
رجبی: یک‌سال است در نوع آموزش‌های مؤسسه تغییراتی ایجاد کرده‌ایم و بیشتر بر روی مهارت‌آموزی بچه‌ها کار می‌کنیم. آموزش‌ها غالباً بر اساس بازی و نمایش است. برای مناسبت‌ها و آموزش‌ها (با رویکرد مفاهیم قرآنی) از عروسک‌ها و شخصیت‌سازی و نمادهای عروسکی و فضاسازی کلاس با توجه به آن موضوع استفاده می‌کنیم همچنین با همکاری اولیا در مناسبت‌های مختلف به برپایی جشن و برگزاری اردو اقدام می‌شود و در اکثر موارد فضاسازی کلاس برای مناسبت‌ها توسط خود دانش‌آموزان انجام می‌شود.
آقایی: در حین برگزاری کلاس‌ها صبحانه و عصرانه‌های سالم داریم، برگزاری اردو، شبی با کانون، افطاری سالانه، ختم قرآن ماه مبارک، جشن اعیاد و مراسم مختلف، برگزاری مسابقات داخلی و شهری از جمله اقدامات مؤسسه «کانون حضرت خدیجه (س)» برای ایجاد انگیزه در قرآن‌آموزان است.
ایکنا ـ برنامه‌های جانبی برای اولیای قرآن‌آموزان هم ارائه می‌شود؟
رجبی: برنامه مدونی نداریم اما گاهی به فراخور زمان و نیاز خانواده‌ها جلسات مشاوره و کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌کنیم و در تلاشیم تا مشکلاتی را که سبب جدا شدن خانواده و قرآن‌آموز از مؤسسه شده را در حد توان مرتفع کرده و این ارتباط را تداوم ببخشیم.
آقایی: خانواده‌ها در بسیاری از مسائل همراه و مشاور و دوست مؤسسه هستند و علاوه بر حضور در اردوها و کلاس‌های آموزشی؛ بسیاری از کلاس‌ها و برنامه‌های آموزشی با مشارکت حداکثری اولیا و پیشتازی آنها عملیاتی می‌شود و خانواده‌ها عضو جداناپذیر مؤسسه «کانون حضرت خدیجه(س)» هستند.
ایکنا ـ آیا مربی در زمینه مباحث تربیتی ورود کرده و از ظرفیت ایجاد شده در کلاس برای تعالیم اخلاقی و تربیتی هم بهره‌گیری می‌کند یا خیر صرفاً بر جدول آموزشی مؤسسه تمرکز شده است؟
رجبی: در مورد مشکلات و خصوصیات اخلاقی و مسائل قرآن‌آموزان با هم مشورت و تبادل نظر داریم اما مربی‌ها شخصاً ورود پیدا نمی‌کنند. اگر صلاح باشد مربی مطرح کند که با راهنمایی‌های لازم مسئله را با والدین در میان می‌گذارد ولی در بیشتر اوقات خودم مطرح کننده هستم و راهنمایی‌های لازم را در رابطه با کودک با والدین ارائه می‌دهم علاوه بر آن در بسیاری مواقع هم اولیا به صورت داوطلبانه مشکلات خود و یا فرزندشان را به‌صورت تلفنی یا حضوری بیان می‌کنند و راهنمایی می‌گیرند.
آقایی: در کنار آموزش حفظ قرآن که اساس تشکیل مؤسسه است، تلاش مربیان آن است که ادب و اخلاق مراجعان همراه محفوظاتشان رشد یافته و چهره‌های قرآنی تمام و کمالی را به جامعه تحویل دهند که تاکنون در این زمینه موفق عمل کرده‌اند.
ایکنا ـ از شرایط تملیکی یا استیجاری بودن مکان مؤسسه بفرمایید و اینکه هزینه‌ها از چه منبعی تأمین می‌شود؟
رجبی: مکان مؤسسه استیجاری است و اجاره از طریق دریافت شهریه تأمین می‌شود.
آقایی: نزدیک به هشت سال مستأجر بودیم اما مکان مؤسسه ما با ورود جناب آقای فائزی و مدیریت جدید در اداره کل ارشاد؛ برایمان مهیا شده و در فرهنگسرا مستقر هستیم و دیگر اجاره‌ای پرداخت نمی‌کنیم.
ایکنا ـ چه تعداد مربی فعال دارید و آیا مربیان از بیمه فعالان قرآنی برخوردارند یا خیر؟
رجبی: در حال حاضر سه مربی داریم که دو نفر آموزش دیده و در حال کارورزی هستند و یکی از مربیان هم بیمه صندوق عشایری دارد.
آقایی: در مجموع پانزده مربی داریم که از بین آنها تنها سه مربی بعد از گذشت ۱۲ سال کار قرآنی، امسال بیمه شدند.
ایکنا ـ نحوه تعامل شما با نهادها و ارگان‌های متولی فعالیت‌های قرآنی به چه صورت است؟
رجبی: در این سال‌های فعالیت بیشترین تعامل ما با سازمان تبلیغات بوده و از بهمن‌ماه سال گذشته هم در دوره‌های توانمندسازی مدیران قرآنی ارشاد شرکت کردم. اخیراً هم با اداره اوقاف تعامل داریم تا بتوانیم در مؤسسه، برگزار کننده دوره‌های آنها باشیم.
آقایی: همواره رعایت احوال نهادها را در نظر داریم و آنها نیز همیشه ما را قبول داشته‌اند، می‌گویند بنای کمک کردن دارند اما در حقیقت دستشان بسته است و بیشتر تحویل گزارش برایشان واجب‌تر از محتوای کار قرآنی است.
ایکنا ـ از خلأهای حمایتی در طول فعالیت خود بفرمایید؟
رجبی: خلأیی دائمی را شاهدیم، چون من در قریب به چهارده سال فعالیتم در این عرصه هیچ حمایتی بابت امورات قرآنی دریافت نکردم. متأسفانه به شأن قرآن زیاد بها داده نشده و مؤسسات در حد توان و وسع خود برای قرآن قدمی برداشته‌اند. بیکار هم ننشسته‌ایم مراجعات مکرر به مراکز هدف داشتیم اما در نهایت دست روی زانوی خودمان گذاشتیم و تاکنون روی پا ایستاده‌ایم.
آقایی: خلأها واقعاً بسیار است و بهتر است بگویم اصلاً کمک و حمایتی در کار نیست. کمک به قرآن حتی بین ما انقلابی‌ها هم کم شده و مسئولان تصور می‌کنند کمک به مؤسسات قرآنی کمک به رشد و بزرگ شدن شخص مؤسس است در حالی‌که این تصور اشتباهی است. چرا با قرآن معامله نمی‌کنند؟ مگر از قرآن اعجاز کم دیده‌اند؟ آیا برای پیشبرد کارهای خود و شهر به چیزی غیر از قرآن پناه می‌برند؟
ایکنا ـ وضعیت بودجه مؤسسات قرآنی به چه صورتی است و لازمه جذب بودجه چیست؟
رجبی: مؤسسات هیچ بودجه خاص و حمایتی ندارند. اکثراً هزینه‌ها یا از طریق دریافت شهریه تأمین می‌شود و یا مدیر خودش از درآمد شخصی پرداخت می‌کند که اکثر اوقات به خاطر نبود بودجه، مؤسسات به رکود می‌رسند.
آقایی: بودجه مؤسسات قرآنی صفر است و مسئولان معتقدند مؤسسات باید به سمت اقتصادی شدن و درآمدزایی حرکت کنند اما با حضور آقای فائزی شاهد تحولاتی هستیم که نتیجه آن زمان می‌طلبد و تاکنون بستری از فعالیت‌ها و برنامه‌های جانبی مؤسسه را با کمک‌های مردمی پیش برده‌ایم.
ایکنا ـ از آزمون‌ها و میزان تأثیر آن در ایجاد انگیزه برای قرآن‌آموزان بگویید.
رجبی: مراجعین ما چون کودک هستند آزمون ندارند و ما بیشترین تمرکز را ما صرف بازی و نشاط بچه‌ها کرده‌ایم که آموزش‌ها را در خلال بازی و سرگرمی دریافت می‌کنند.
آقایی: آزمون و رقابت محک زدن خود فرد است و خیلی به تلاش روزافزون و انگیزه او کمک خواهد کرد.
انتهای پیام
