زقوم در قرآن مصداق چیست
امام جمعه قزوین در جلسه تقسیر قرآن گفت: زقوم مصداق ظلم و گناه است که گناهکاران در دنیا داشته و در قیامت تبدیل به شجره زقوم و میوه‌های کشنده آن می‌شود.
به گزارش ایکنا از قزوین، آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم در شرح سوره مرسلات گفت: سوره مرسلات به ۱۰ بخش تقسیم شده و در پایان هر بخش آیه «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِين» آمده است، در بخش اول از آیه یک تا ۱۵ بار درباره معاد، وحی و نبوت صحبت شده و در پایان آن آمده «آن روز واى بر تكذيب‌كنندگان.»
در بخش دوم نیز در آیات ۱۶ تا ۱۹ آمده به صحنه طولانی تاریخ نگاه کنید و ببینید چقدر طغیانگران آمده‌اند و ما آن‌ها را نابود کرده‌ایم، در پایان این بخش هم آمده «آن روز واى بر تكذيب‌كنندگان»؛ در بخش سوم نیز در آیات ۲۰ تا ۲۴ نحوه خلقت انسان نشان داده شده است، خدای متعال در این آیات می‌فرماید وقتی قیامت می‌شود به مکذبان می‌گویند شما معجزه الهی را دیدید اما ایمان نیاوردید و تکذیب کردید.
بیشتر بخوانید:
- وضعیت تکذیب‌کنندگان در قیامت چگونه است
- چه عواملی باعث تکذیب قیامت می‌شود
- تکذیب‌کنندگان در قرآن چه کسانی هستند
در بخش چهارم خدای متعال در آیات ۲۵، ۲۶، ۲۷ و ۲۸ می‌فرماید آیا ما زمین را مأورا و قرارگاه آدم‌ها قرار نداده‌ایم؟ اموات در زیر زمین جاسازی شده‌اند، زندگان هم در روی زمین ساکن هستند، ما در این زمین کوه‌های سر به فلک کشیده و محکم قرار دادیم و از آب گوارا هم به شما نوشاندیم. مطرح کردن آب گوارا در کنار کوه‌های سر به فلک کشیده در این آیه اشاره به این دارد که این آب گوارای زلال عموماً از دل کوه‌ها به ما می‌رسد.
بحث کوه‌ها در قرآن بارها به طرق مختلف بیان شده است، این کوه‌ها برکاتی دارند که اگر نبودند زمین همیشه در حال لرزش بود و آرامش نداشت، طوفان‌ها به‌وسیله کوه‌ها کنترل می‌شوند و از شدتشان کم می‌شود، ابرها وقتی به کوه‌های بزرگ می‌رسند، کوه‌ها آن‌ها را به جاهای مختلف توزیع می‌کنند.
کوه، زمین، باد، باران، آسمان، اقیانوس و نحوه آفرینش از جمله آیات الهی هستند، خدای متعال در سوره آل‌عمران می‌فرماید هر کس اولوالالباب است و از عقلش استفاده می‌کند، این‌ها را به‌عنوان آیات الهی می‌بیند، وقتی این‌ها را آیه دید یک چیزهایی را از این آیات و نشانه‌ها می‌فهمد، وقتی فهمید دیگر انکار نمی‌کند.
درباره آیات سوره مرسلات نگاهی به روایات بیندازیم، مرحوم قمی در تفسیر خود درباره آیه ۲۷ سوره مرسلات می‌گوید کوه‌های شامخ به معنای کوه‌های مرتفع و سربلند است. ماء فرات نیز در این آیه به معنای آب شیرین و گواراست، فرات به معنای گواراست، یعنی آبی که به درد شرب می‌خورد.
اینکه خدا فرمود ما شما را چگونه آفریدیم، ممکن است ما تصور کنیم خدا هم مانند یک معمار برخی مصالح را جمع‌آوری کرده و سپس آدم‌ها، کوه‌ها، زمین و آسمان را با آن‌ها آفریده است، یعنی با امکاناتی که در اختیارش بوده چیزهای جدیدی را به‌وجود آورده است.
امیرالمؤمنین(ع) در حدیثی در نهج‌البلاغه در این خصوص می‌فرماید خدا وقتی اشیاء را آفرید، از امکانات موجود استفاده نکرد، بلکه زمین و آسمان‌ها را از نیستی آفرید، خدا هر چیزی را که پدید آورد، حد و مرزش را معین کرد، بعد به او صورت بخشید، هیچ موجودی نمی‌تواند از فرمان خدا سر باز بزند، به جز انسان که خدا به او اختیار داده است، هیچ طاعتی از اطاعت‌های بندگان خدا نفعی به خدا نمی‌رساند، بلکه این بندگان هستند که از بندگی خدا استفاده می‌برند.
حضرت در ادامه فرمود: خدا همان علم و دانشی که برای زنده‌های موجود دارد را برای مرده‌های قدیم هم دارا بوده است، علم او نسبت به آسمان‌های بیکران مانند علم او نسبت به زمین و طبقات آن است.
حضرت در ادامه می‌فرماید: ای مخلوقی که سرپا هستی و تعادل داری، خدا تو را در ظلمات رحم بزرگ کرد، در میان پرده‌ها پرورش داد، از گل آفریده شدی، وقتی از شکم مادر به دنیا آمدی گویا دنیا را می‌شناختی، این عالم را ندیده بودی، کسی راه‌های منافعت را به تو نشان نداده بود، اما هر وقت نیاز داشتی با گریه نیاز خود را مطرح می‌کردی و پاسخت را دریافت می‌کردی، چه کسی این‌ها را به تو یاد داد؟
حضرت در ادامه فرمود: ای بنده خدا، تویی که خودت را درست نشناخته‌ای و معجزات وجودی خودت هنوز برایت آشکار نشده است، چگونه می‌خواهی معجزات خدای متعال و اسماء و صفات خالق را بشناسی؟
در حدیث آمده که امام صادق(ع) نگاهی به قبرستان کردند و خطاب به یکی از اصحابشان به نام حَماد فرمودند اینجا محل سکونت اموات و مردگان است، سپس سرشان را برگرداندند و به سوی شهر نگاه کردند و فرمودند اینجا هم محله زندگان است، سپس آیات ۲۵ و ۲۶ سوره مرسلات را قرائت کردند.
مردگان و زندگان روی زمین از نظر خداوند
در قرآن کریم خدای متعال آدم‌های زنده روی زمین را دو دسته کرده است؛ یک عده را فرمود این‌ها مرده‌اند، یک عده را هم فرمود این‌ها زنده‌اند. خدای متعال در آیه ۵۲ سوره روم به پیامبر(ص) می‌فرماید: «فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ»، خداوند در این آیه خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید تو نمی‌توانی به این‌هایی که مرده‌اند حرف بشنوانی، در حالی که اینان ظاهراً زنده‌اند.
از این آیه می‌شود استفاده کرد و گفت روی زمین دو دسته آدم زندگی می‌کنند، یک دسته آدم‌هایی که مانند شهدا زنده‌اند، به دعوت خدا و رسولش پاسخ داده‌اند، با قرآن محشورند و ایمان حقیقی دارند، آیه ۷۰ سوره یس نشان می‌دهد این‌ها زنده‌اند. آیه ۹۷ سوره نحل هم نشان می‌دهد آن‌هایی که ایمان دارند و عمل صالح انجام می‌دهند، زنده‌اند.
امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: برخی خودشان را عالم می‌دانند اما عالم نیستند، زیرا علم را از دیگران کپی کرده‌‌اند و در پایان هم می‌فرماید: صورت این‌ها مانند صورت انسان و قلبشان مانند قلب حیوان است، این‌ها مرده زنده‌نما هستند. بنابراین آیه ۲۶ سوره مرسلات هم مرده‌های قبرستان و هم زنده‌های شهرها را شامل می‌شود، یعنی زنده‌های شهرها هم به دو قسمت تقسیم می‌شوند که یک عده‌شان مرده و یک عده‌شان زنده هستند.
در بخش بعدی سوره مرسلات خدای متعال در آیات ۲۹، ۳۰، ۳۱، ۳۲، ۳۳ و ۳۴ به مکذبان می‌فرماید روانه شوید به جایی که آن را تکذیب می‌کردید، روانه شوید به سراغ آن سایه مرگبار و سوزاننده‌ای که دارای سه شعبه است، سایه‌ای ندارد که شما به آن پناه ببرید و از شعله‌های آتش آن هم نمی‌توانید در امان باشید، این شعله‌ها مانند ساختمان‌های بلند زبانه می‌کشند، از یک نگاه هم این شعله‌های آتش مانند شتران سرخ‌مو هستند، در این شرایط وای بر آن کسانی که تکذیب‌کننده‌اند.
خدای متعال در آیات ۴۰ به بعد سوره واقعه می‌فرماید اصحاب شمال در قیامت در میان بادهای سوزاننده مرگ‌آور قرار می‌گیرند، آن‌هایی که در این شرایط قرار می‌گیرند در دنیا در ناز و نعمت زندگی می‌کردند و برای گناهان بزرگ خیلی انگیزه داشتند، حال این گناه بزرگ می‌تواند شرک، دروغ، غیبت یا قتل باشد، مانند همین اصراری که اکنون صهیونیست‌ها بر انجام گناهان بزرگ و قتل عام کودکان و زنان بی‌پناه دارند.
در ادامه این آیات آمده این‌ها می‌گفتند ما می‌میریم و خاک می‌شویم، مگر می‌شود دوباره سرپا شویم و کسی ما را بازخواست کند؟ یعنی این‌ها قیامت را تکذیب می‌کردند و می‌گفتند پدران ما که در ایام قدیم مرده‌اند، آیا دوباره زنده می‌شوند؟
خدای متعال به پیامبر(ص) می‌فرماید: ای فرستاده ما به مردم بگو اولین و آخرین شما در قرارگاه روز رستاخیز جمع خواهید شد، ای گمراهانی که همه چیز را تکذیب می‌کنید، در قیامت خوراک شما از شجره خبیثه زَقّوم است و مجبور می‌شوید از میوه‌های زقوم که بسیار شکنجه‌آور و دردناک است بخورید و شکم‌هایتان از آن‌ها انباشته شود.
زقوم مصداق ظلم و گناه است که گناهکاران در دنیا داشته و در قیامت تبدیل به شجره زقوم و میوه‌های کشنده آن می‌شود. نوشیدنی این‌ها هم شراب‌های سوزانی است که وقتی آن را می‌خورند درونشان را به آتش می‌کشد، اما همان شراب کشنده را مانند شترهایی که تشنه‌اند، حریص‌وار می‌نوشند.
یکی از مصادیقی که این‌ها تکذیب می‌کردند امیرالمؤمنین(ع) است، در قیامت به تکذیب‌کنندگان امیرالمؤمنین(ع) می‌گویند همه چیز شما به علی(ع) وابسته است، اگر علی(ع) شما را تحویل گرفت شما اهل نجات خواهید بود، اگر علی(ع) دست رد به سینه شما زد، شما دیگر هیچ پناهی ندارید. این‌ها وقتی به سراغ امیرالمؤمنین(ع) می‌آیند، چون در دنیا ارتباطی با آن حضرت نداشته و امیرالمؤمنین(ع) را قبول نداشته‌اند، به آن‌ها گفته می‌شود بروید زیر آن دود به آسمان کشیده که دارای سه شعبه است، در دنیا با هر کس که بودید اکنون هم بروید با آن‌ها باشید.
انتهای پیام
