خلق عالم چگونه صورت گرفته است
امام جمعه قزوین در جلسه اخلاق با شرح خطبه اول نهجالبلاغه به بیان بخشی از ویژگیهای خدای متعال در خلق عالم پرداخت.
به گزارش ایکنا از قزوین، آیتالله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین در جلسه اخلاق به شرح بخشی از خطبه اول نهجالبلاغه در خصوص خلق عالم پرداخت که در ادامه میخوانیم:
امیرالمؤمنین(ع) در بخشی از خطبه اول نهجالبلاغه درباره خلق عالم میفرماید که خدای متعال مخلوقات را ایجاد کرد، در حالی که مخلوقات نبودند، در این باره خدای متعال در آیات ۷۸ و ۷۹ سوه یس فرموده است: «وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِی خَلْقَهُ قَالَ مَنْ یحْیی الْعِظَامَ وَهِی رَمِیمٌ، قُلْ یحییها الَّذِی أَنْشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَهُوَ بِکلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ» تعجب نکنید که خدا میخواهد استخوانهای پوسیده را به هم وصل کند، از این مهمتر آن است که اولین بار خدا انسانها را از هیچ ایجاد کرده است، این جای تعجب دارد.
بیشتر بخوانید:
امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرموده است: خدای متعال هستی را بدون اندیشه و فکر ایجاد کرد؛ اگر ما بخواهیم چیزی را ایجاد کنیم مینشینیم فکر و برنامهریزی میکنیم و طرح و نقشه میکشیم، این جمله حضرت میخواهد بگوید راجع به خدا اینگونه فکر نکنید، حضرت فرموده خدا هستی را بدون چنین اندیشه و نقشههایی ایجاد کرده است.
امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرموده است: خدا بدون اینکه فکر را به جولان در بیاورد و اندیشه را به جریان بیندازد، عالم را خلق کرده است، اینکه بگوییم خدا قبلاً این کار را انجام داده بود یا دیگران چنین کاری را انجام داده بودند و خدا از روی آنها کپیبرداری کرده، صحیح نیست، چون هرگز چنین تجربهای در کار نبوده است. حضرت با این جملات میخواهد کمک کند همه زمینههای خیالاتی را کنار بگذاریم و آفرینش الهی را بهصورت واقعی در حد فهم خودمان ببینیم، امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرموده است که خدا کارش را با حرکت انجام نداده است، بهخاطر اینکه خدا از جسمیت مبراست.
حضرت در ادامه فرموده است: آفرینش خدای متعال اینگونه نیست که خداوند اهتمام و همت کند، خودش را به زحمت بیندازد، تلاش و کوشش کند و اضطراب و دلهره بگیرد تا چیزی را بهوجود بیاورد، خدای متعال قرار نیست این روند را طی کند تا چیزی را بیافریند، خداوند در آیه ۸۲ سوره یس فرموده است: «چون به چیزی اراده فرماید کارش این بس که میگوید باش پس بیدرنگ موجود میشود.»
امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرمود: خداوند آفرینش را بهصورت تدریجی خلق کرد تا موجودات را در مجرای قانونی اوقات خود به جریان بیندازد و نشان داد که برای مثال اگر یک دانه گردو بخواهد به یک درخت تنومند تبدیل شود، خدا آن را به جریان میاندازد و در آن جریان هدایت و راهنمایی میکند، گویا همه عالم در حال حرکتی هستند که خدا آنها را خلق کرده تا در آن مسیر به راه بیندازد.
هر چیزی خلق میشود تا حرکت کند، همهچیز در حال تکاپو، حرکت، رشد و رویش هستند، این جریان بهگونهای است که هیچ مقدمی مؤخر نخواهد شد و هیچ مؤخری نیز مقدم نمیشود، در این باره خدای متعال در آیه ۴۹ سوره یونس فرموده است: «هر امتی را زمانی محدود است آنگاه که زمانشان به سر رسد پس نه ساعتی از آن تأخیر کنند و نه پیشی گیرند.»
حضرت در ادامه فرموده است: خدای متعال بین مخلوقات وفاق ایجاد کرد و آنها را هماهنگ کرد، این به معنای حکمت خداوند است، یعنی خدا کاری کرده که همه موجودات و مخلوقات مانند قطعات یک پازل باشند که وقتی کنار هم قرار میگیرند، زیباییهای مجموعه آفرینش را به اجرا در بیاورند و هر چیز سر جای خود قرار بگیرد.
همه موجودات مأموریت خدایی دارند
همه موجودات و آفریدههای خدا در یک تعامل سازگارانه مأموریت خدایی خود را انجام میدهند، آنقدر این نظام سازگاری دارد و احتیاج موجودات به همدیگر جدی است، که اگر یک ذره جابهجا شود، عالم فرو میریزد، همه قطعات و اشیاء علیرغم اینکه متنوع هستند و گاهی هم حتی ظاهراً ضد و نقیضاند، اما در عالیترین نظم و هماهنگی با یکدیگرند.
حضرت در ادامه فرموده است: هر کدام از موجودات یک طبیعت و غرائزی دارند، این حکمت و تنوع غریزهها را خدای متعال در موجودات عالم قرار داده است، صفات ویژه هر موجود را نیز خداوند با او همراه کرده است، گاهی این ویژگیها و صفات پنهان و گاهی آشکار است و گاهی هم نیمهپنهان بوده و به مرور زمان آشکار میشود.
حضرت در ادامه فرموده است: قبل از اینکه هر صفتی ایجاد و پیدا شود خدا به آن عالم است، ریشه قرآنی این معنا در آیه ۲۱ سوره حجر است، خدای متعال در این آیه میفرماید: «و هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینههای آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازهای معین فرو نمیفرستیم.»؛ امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرموده است: خدا به حدود و پایان موجودات احاطه دارد، اینطور نیست که خدا بندگان را خلق کرده و دیگر کاری به آنها نداشته باشد، بلکه موجودات دائم و همیشه تحت سیطره و اراده خدای متعال میچرخند و هیچ چیزی در عالم هستی گم نیست.
آیتالله جوادی آملی در بیانی از نهجالبلاغه فرمودند اینکه خدا میفرماید «وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ»، گاهی ما تصور میکنیم جنود در یک سمت و ما انسانها در سمت دیگر قرار داریم، اما امیرالمؤمنین(ع) این تصورات ما را به هم میریزد و واقعیت را آشکار میکند و میفرماید انسانها باید بدانند که اعضا و جوارحشان، قبل از اینکه اعضا و جوارح آنها باشد، شاهدان و لشکریان خدای متعال هستند، گاهی ممکن است ما آدمها کلامی را بر زبان بیاوریم که همین کلام آبروی ما را ببرد، امضایی کنیم یا قدمی برداریم که ما را رسوا کند، این نشان میدهد اعضا و جوارح ما لشکریان خداوند هستند، در قیامت نیز پوست، استخوان، دست، پا، زبان و همه اعضای ما علیهمان شهادت میدهند.
امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرمود: خدای متعال از اشیاء خبر دارد و همه عالم در محضر او هستند، هیچ چیزی غایب نیست تا بخواهد خودش را به خدا نشان دهد، خدا عارف به قرائن همه اشیاء است، همه آن چیزهایی که پیرامون این اشیاء نقشآفرینی میکنند در محضر خدای متعالند، نه تنها خدا خبر از اشیاء دارد و آنها را میبیند، بلکه اثرگذاریهای هر شیء و اثرپذیر بودن آنها را هم میداند.
انتهای پیام
