شرط اصلی بندگی و عبودیت الهی، رعایت تقوا در زندگی است
گروه فعالیت‌های قرآنی: مفسر قرآن با ذکر این نکته که انسان دارای ریشه‌ها و رشته‌های الهی است، از رعایت تقوا در زندگی به عنوان شرط اصلی بندگی و عبودیت الهی نام برد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از قزوین، حجت‌الاسلام عبدالکریم عابدینی، مدرس حوزه و دانشگاه و مفسر قرآن در نشست هفتگی تفسیر قرآن که دیشب، 5 اسفند در امامزاده اسماعیل(ع) قزوین برگزار شد، گفت: خداوند در قرآن، 80 بار به رعایت تقوا سفارش نموده و این تکثر و تکرار ما را به این رهنمون می‌کند که در این باره بیشتر توجه نماییم.
مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به آیه 136 سوره نساء که خداوند در آن تمام مؤمنین را خطاب قرار داده است، اظهار کرد: شاید معنی واقعی این آیه وقتی معلوم شود که حضرت حجت ظهور می کند و معنای حقیقی آیات و روایات را تبیین می‌فرماید. پس وقتی که گفته می‌شود در آن دوران مردم می‌گویند که دین جدیدی آمده است تازه متوجه می‌شویم که چرا در قرآن «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ آمِنُواْ» آمده است.
حجت‌الاسلام عابدینی با اشاره به معنای تقوا با بیان اینکه معنا کردن واژه تقوا آسان نیست، گفت: این کلمه مثل واژه فرهنگ که دارای معانی زیادی است دارای تعاریف گوناگونی است اما اینگونه تعاریف نمی‌تواند معنای حقیقی تقوا را به مخاطب انتقال دهد و این نشان می‌دهد که به حقیقت مطلب و تعریف نرسیده‌ایم.
مفسر قرآن بیان کرد: اگر تقوا را پرهیزکاری و خداترسی معنا کنیم این تعریف باز هم معنای اصلی را نمی‌رساند چرا که بنای خداوند بر این نبوده که دینش را با ترس گره بزند که اگر اینگونه بود اول سوره‌ها با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع نمی‌شد.
وی افزود: وقتی که تقوا را خداترسی معنا می‌کنیم، نشان‌دهنده این است که قصد داریم تا تصویری ترسناک از خداوند ارائه نماییم در حالی که خود خدا هم هدفش اینگونه نیست و باید متناسب با طرح و نقشه خدا رفتار کنیم.
حجت‌الاسلام عابدینی خود نگهداری را یکی دیگر از معانی تقوا عنوان کرد و گفت: یکی از معانی دیگری که برای تقوا ذکر می‌شود خود نگهداری است به این معنی که انسان در برابر خواسته‌های غریزی خود را نگه داشته و در زندگی خویش گرفتار لغزش نشده و در صراط مستقیم، خودش را حفظ کند.
مفسر قرآن با ذکر این نکته که شاید به کاربردن عبارت «حفظ رشته‌ها و ریشه‌ها» نزدیک‌ترین معنای تقوا باشد، بیان کرد: در تعریف تقوا حفظ رشته‌ها و ریشه‌ها نزدیک‌ترین الفاظ به معنی تقوا است و این عبارت با خودنگهداری، خداترسی و پرهیزکاری هم منافات نداشته و مراجعه به آیات این نکته را می‌رساند که این تعریف از تقوا قانع کننده‌تر بوده و می‌تواند حقیقت تقوا را به ما نشان دهد.
مبدأ و ریشه انسان در ذات الهی است
مدرس حوزه و دانشگاه، مبدأ و ریشه انسان را ذات الهی دانست و گفت: مبدأ و ریشه انسان در ذات الهی است و وقتی که می‌گوییم آفرینش انسان ریشه در ذات خداوند دارد پس باید مراقب باشیم که شیاطین در ما ریشه نکنند.
وی افزود: مطابق با این معنا و مفهوم که انسان موجودی خدایی است؛ باید الهی زندگی کرده و طوری رفتار کنیم که هیچ چیز و هیچ کس ما را از مسیر الهی منحرف نسازد.
حجت‌الاسلام عابدینی با ذکر این نکته که انسان‌ها دارای ریشه‌هایی هستند که باید حفظ شود، عنوان کرد: اصلیترین ریشه‌ها مبدأ آفرینش و خدای متعال است که هم رب و صاحب انسان و هم اله و معبود انسان است و خداوند نیز در آیه 172 سوره اعراف «وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِن بَنِی آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ قَالُواْ بَلَى ...» خود به این امر مهم گواهی می‌دهد.
وی افزود: در مرتبه دوم، ریشه‌ها در عبودیت و بندگی خدای متعال دیده می‌شود که آیه 60 سوره یس«أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ»: آیا با شما عهد نکردم ای فرزندان آدم! که شیطان را پرستش نکنید که او برای شما دشمن آشکاری است؟» ناظر به این معناست.
مفسر قرآن گفت: در مرتبه سوم، سرمایه‌های خدادادی ریشه ماست که در صحیفه فطرت ما جای گرفته است و آیات 7 و 8 سوره شمس«وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ﴿۷﴾ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا ﴿۸﴾ : سوگند به نفس و آن کس که آن را درست کرد (۷) سپس پلیدکارى و پرهیزگارىاش را به آن الهام کرد » گویای آن است.
مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به رشته‌های وجودی انسان گفت: یک مصداق از رشته‌های وجودی انسان، قرآن کریم است که حبل الهی و ریسمان اتصال و ارتباط ما با خداست و آیه 103 سوره آل عمران به این امر اشاره دارد.
حجت‌الاسلام عابدینی با بیان اینکه مصداق دیگر رشته‌های وجودی انسان، ائمه معصومین(ع) هستند، بیان کرد: مصادیق فراوان دیگری هم می‌توان برای رشته‌ها مانند ذکر، نماز، حج، روزه و هر نوع عبادت و ارتباط با خدا نام برد که قرآن آن را حبل‌الله می‌نامد.
مفسر قرآن اظهار کرد: مجموعه ریشه‌ها و رشته‌ها را می توان در آیه 156 سوره بقره « الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعونَ: آنها که هر گاه مصیبتی به آنها رسد می‌گویند: ما از آن خدا هستیم و به سوی او باز میگردیم!» مشاهده کرد که إِنَّا لِلّهِ اشاره به ریشه‌ها وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعونَ به رشته‌ها اشاره دارد.
انسان باید با اعمال و رفتار خود باعث انقطاع از ریشه و رشته الهی نگردد
مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: انسان باید با اعمال و رفتار خود باعث انقطاع از ریشه و رشته الهی نگردد و با انجان تکالیف خود از ریشه خدایی رشد و بالندگی کسب نماییم.
مفسر قرآن کریم اظهار کرد: آفرینش انسان به گونه‌ای است که از همان لحظه تولد و همین که عنوان انسان بر او اطلاق می شود متصف به تقوا هم می شود اما این تقوا، تقوای ابتدایی، بالقوه و در مراتب پایین و مستعد شکوفایی است.
وی افزود: تقوا، نرم‌افزاری است که از طرف خداوند در ذات و وجود انسان نصب شده و انسان از طریق این نرم افزار ریشه‌ها را پیدا کرده و به دنبال آن حرکت می‌کند.
حجت‌الاسلام عابدینی گفت: یاد دادن خوبی‌ها و بدی‌ها به انسانی که خود دارای استعداد تقواست لازم نیست اما معلوم نیست که این انسان در تقوا به کمال برسد پس باید وارد فاز دیگری شده و با حفظ رشته‌ها به کامل کردن تقوای خود بپردازد.
