به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از قزوین، حجتالاسلام عبدالکریم عابدینی، مفسر قرآن شب گذشته، ۱۱ اسفند در نشست تفسیر هفتگی که در آستان مبارک امامزاده اسماعیل(ع) قزوین برگزار شد، با ذکر این نکته که بهترین تعریف و مفهوم کلمه تقوا در آیات قرآن اشاره شده است، گفت: خداوند متعال در آیات مختلفی از قرآن کریم به تعریف تقوا و خصوصیات انسانهای باتقوا اشاره کرده که از جمله این آیات، آیه ۱۷۷ سوره بقره است.
وی افزود: مطابق این آیه ایمان به خداوند، اعتقاد به روز رستاخیز، ایمان به ملائکه و کتاب خدا، انبیای الهی، انفاق و نیکی به نزدیکان و خویشان، فقیران، بردگان، اقامه نماز، پرداخت زکات، وفای به عهد، استقامت در برابر مشکلات و سختیها و صدق و راستگویی از جمله خصوصیات متقین عنوان شده است.
مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به کلمه «رقاب» در آیه ۱۷۷ سوره بقره به معنی «بنده، عبد و برده» به شیوههای جدید بردگی انسانها اشاره کرد و افزود: وقتی صحبت از برده و بردگی میشود همه نظرها و نگاهها به بردگی دوران جاهلیت برمیگردد که انسانها را به طور مستقیم به بردگی گرفته و نسبت به او ظلم روا میداشتند، در حالی که همزمان با توسعه جوامع، اشکال دیگری از بردگی نیز رایج شده و انسانها را به اشکال و اسمهای گوناگون به بردگی میگیرند.
مفسر قرآن، حکومتهای دستنشانده را یکی از جلوههای بردگی نوین برشمرد و عنوان کرد: در بردگی به شکل اول و جاهلی، یکایک انسانها به بردگی گرفته میشدند اما در حکومتهای دستنشانده قدرتهای استعماری با روی کار آوردن فردی وابسته، کل ملت و یک جامعه را از طریق اجرای سیاستهای مختلف به بردگی میگیرند.
حجتالاسلام عابدینی وظایف رسانهها در عصر مدرن در جهت آگاهسازی مردم، وظیفهای مهم و سنگین برشمرد و گفت: دستاندرکاران دنیای مدرن سعی میکنند تا با تسلط بر رسانههای جمعی به جهتدهی افکار عمومی مطابق با سلیقه خود پرداخته و آنها را عقب نگه دارند.
وی افزود: امروزه رسانههای جمعی باید سعی کنند تا با مخابره اخبار صحیح به روشنسازی افکارعمومی از لحاظ مختلف دینی، مذهبی و اجتماعی بپردازند.
مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به اینکه بین اقامه نماز و خواندن نماز تفاوت وجود دارد، گفت: وقتی میخواهیم عبارت «اقم الصلوۀ» را معنی کنیم اینطور میگوییم که نماز بخوان، در صورتی که اقامه نماز با خواندن نماز تفاوت دارد و اقامه کردن نماز امری فراتر و کاملتر از نماز خواندن است.
رئیس دفاتر نهاد رهبری دانشگاههای قزوین بیان کرد: منظور از نماز واقعی که انسان را از فحشا و منکرات باز میدارد نمازی است که تمام شرایط در اقامه آن رعایت شده باشد.
وی گفت: امکان ندارد انسانی اقامه کننده باشد ظالم هم باشد یا هم نماز بخواند و هم دروغ بگوید که اگر این گونه باشد این فرد اقامهکننده نماز نیست و نمازش هم نماز کامل و مقبول نیست.
تقوا دارای دو خصوصیت اصلی عقیده و عبادت است
مدرس حوزه و دانشگاه تعریف ارائه شده در قرآن از تقوا را دارای دو خصوصیت اصلی عقیده و عبادت عنوان کرد و گفت: تعریفی که از تقوا در آیه ۱۷۷ بقره آمده تعریفی ذهنی و آرمانی نبوده بلکه تعریفی عملیاتی است که دارای دو خصوصیت عقیده و عبادت است و هیچ کتاب لغتی نمیتواند به این روشنی تقوا را معنا کند.
حجتالاسلام عابدینی بیان کرد: در این تعریف، خداوند انسان را در سه مرحله عقیده، عبودیت و اخلاق معنا کرد که ایمان به خداوند و معاد، وحی و نبوت، انبیاء و استمرار انبیاء در بخش عقیده قرار میگیرد.
مفسر قرآن تصریح کرد: در بخش عبودیت و بندگی در مهندسی تقوا تا عبودیت و بندگی در زندگی ما جاری نشود، تقوا را نمیفهمیم، به آن نمیرسیم و مزه اصلی آن را نمیچشیم.
رئیس دفاتر نهاد رهبری دانشگاههای قزوین اظهار کرد: عبادت که منبع جوشش تقواست بدون عقیده معنا نداشته و اعتقادات هم باید جای خود را پیدا کنند و وقتی این اتفاق افتاد فرد معتقد، عبادت کرده و متعبد میشود.
وی گفت: هر کس به هر چیزی اعتقاد پیدا کرد عبد و بنده همان چیز میشود، مثلا اگر پول و کسب مال تمام فکر و ذهن کسی را در همه لحظات اشغال کند این فرد بنده و عبد پول و مال شده و برای رسیدن به آن دست به هرکاری میزند.
دین و قرآن آمده تا ما را با عقیده حقیقی آشنا کند
حجتالاسلام عابدینی بیان کرد: دین و قرآن آمده تا ما را با عقیده حقیقی آشنا کرده و با آزاد کردن انسان از بندگی غیر خدا، ما را بنده خدایی کند که شایسته عبادت است.
مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه عبادت چه مثبت و چه منفی بدون عقیده نمیشود بلکه باید اول عقیده را بسازیم تا اهل عبادت بشویم، بیان کرد: عقیده ریشه، عبادت ثمره عقیده و تقوا هم نتیجه عبادت است و طبق آیات ۲۱ بقره، ۱۸۳ بقره و۳۷ سوره حج همه عبادت سمت و سوی تقوا دارد.
وی با ذکر این نکته که ثمره تقوا کرامت است اظهار کرد: در بخش سوم که اخلاق باشد میتوان از کرامت به عنوان یک فضیلت و ملکه اخلاقی نام برد که امالملکات و فضایل اخلاقی محسوب شده و دارای نقش مادری و کلیدی برای تمام مسائل عبادی است که متناسب با زمان و جایگاه تفاوت کرده و به اشکال محتلف ظاهر میگردد به طوری که این کرامت در بحبوحه جنگ تبدیل به شجاعت، در مناسبات بین انسانها برای آقایان و خانمها تبدیل به عفت، و در ارتباط با انسانها تبدیل به سخاوت میگردد به طوری که اگر کرامت نباشد پایههای همه موارد فوق، سست و لرزان میشود.
وی اذعان کرد: کرامت فضیلتی نیست که یکباره تحصیل شود بلکه باید قطره قطره و ذره ذره جمع شود و این جمع شدن هم از سجدههای طولانی، صله رحم، حج و زیارت و سایر عبادات جمع میشود و اگر با این جمع شدنها کرامت به صورت ملکه اخلاقی پا بگیرد و ریشه بدواند این انسان در برابر همه بدیها هم چون سد، مقاوم است و به همه خوبیها عشق میورزد.