مستحق را از دید قرآن بشناسیم/ بهترین ایام برای کمک به دیگران

حجت‌الاسلام والمسلمین کمال عابدینی، استاد حوزه و کار‌شناس قرآن و حدیث، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با بیان اینکه رأفت اجتماعی در سیره ائمه اطهار الگو و نشان دهنده طریق صحیح گذشت را به ما نشان می‌دهد گفت: بخشش در سیره ائمه اطهار به گونه ای بود که اگری کسی به آن بزرگواران رجوع و ابراز نیاز می‌کرد امام معصوم(ع)نیاز آنها را با دادان چند سکه برطرف می‌کردند؛ به‌طوری که نیازش برطرف می‌شد و دیگر باز نمی‌گذشت.

این کارشناس قرآن و حدیث، یکی از فضائل اخلاقی را رحمت و رأفت دانست و افزود: یکی از مباحث در قرآن و روایات به شدت بر آن تأکید شده و در سیره معصومین (ع) نیز به وفور وجود دارد، رأفت و رحمت پیامبر(ص) و ائمه(علیهم السلام) است و به عنوان نمونه پیامبر اکرم(ص) در قرآن کریم گاهی به رحمت للعالمین و گاهی رئوف نسبت به مومنین معرفی شده و رأفت پیامبر را سبب جذب دل‌های مردم به سوی وی می‌داند.

شهید صیاد در اخلاق و رأفت از ائمه(ع)، الگو گرفته بود

وی با اشاره به خاطره‌ای از شهید صیاد شیرازی گفت: خدا این شهید را رحمت کند. شهید صیاد در اخلاق و رأفت از ائمه(ع)، الگو گرفته بود و ماهانه بخشی از حقوقش را برای افراد نیازمند کنار می‌گذاشت. البته در کشور افراد بسیاری هستند که این کار را می‌کنند.

این استاد حوزه با بیان اینکه برای کمک کردن نباید منتظر باشیم تا نیازمند خودش را به ما نشان دهد، افزود: محروم کسی است که ندارد و بخاطر برخی مسائل نمی‌آید درخواست خود را  بیان کند. لذا ما باید دنبال آنها باشیم و آنها را پیدا کنیم .

قرآن به ما گفته است به چه افرادی کمک کنیم

حجت‌الاسلام عابدینی، تصریح کرد: قرآن به ما گفته است به چه افرادی کمک کنیم و چگونه افراد مستحق را پیدا کنیم؛ در سوره بقره آیه 273 به ما نشان داده که انفاق برای چه کسی است. «لِلْفُقَرَاء الَّذِینَ أُحصِرُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ»؛ صدقه‌ها و کمک‌ها از آن فقیرانی است که در راه خدا گرفتار شده‌ نه به خاطر قمار و امثال آن.

وی افزود: گرفتاری در راه خدا مانند بیماری است که از کار افتاده است و نمی‌تواند کار بکند یا بیماران خاصی که سرطانی هستند و هزینه درمان بالایی دارند و از پس هزینه‌های درمان بر نمی‌آیند یا افرادی که اموالشان به سرقت رفته، ورشکسته شده، به دنبال تحصیل علم رفته، وقت و جوانی‌اش را برای تحصیل علم گذاشته اما از پس هزینه تحصیلش بر نمی‌آید؛ کمک برای خرید جهیزیه تازه عروسی که نمی‌تواند وسایلش را تهیه کند، جوانی که خرج اولیه ازدواجش را ندارد؛ به اینها باید کمک شود.

گاهی رأفت در بخشیدن دیگران است

این کارشناس مذهبی بر داشتن دل نرم و تاثیرآن در رأفت تأکید و خاطرنشان کرد: گاهی اوقات رأفت در بخشیدن دیگران است. امام صادق(ع) می‌فرمایند: «اگر کسی در گوش راست من بی‌ادبی کند و بپیچد و در گوش چپ من عذرخواهی کند فوراً قبول می‌کنم». خداوند نیز می‌فرماید: «آسمان و زمین با این وسعت نظر من را به حدی که اگر مؤمنی نرمی داشته باشد، به خودش جلب نمی‌کند».

تواضع، رأفت و سعه‌صدر از مؤلفه‌های زندگی اسلامی است

این کار‌شناس قرآنی در ادامه با بیان اینکه تواضع، رأفت و سعه‌صدر از مؤلفه‌های زندگی اسلامی است، ادامه داد: خداوند می‌فرماید اگر بخواهم برای مؤمن و مسلمانی، دنیا و آخرت را به خوبی جمع کنم به او چهار چیز؛ قلب رئوف، صورت باز و گشاده، زبان نرم و دست باز می‌دهم.

وی ادامه داد: گاهی در بعضی از ارگان‌ها مشاهده می‌شود که به اسم فقرا، کمک می‌کنند بعد متوجه می‌شویم از جای دیگر سر درآورد. بدتر این است که هدف آنها و اصل تشکیلشان هم کمک و دستگیری از افراد نیازمند است؛ بعدا که مردم متوجه می‌شوند درجای خودش خرج نشده دلسرد شده و کمک‌های خود را قطع می‌کنند.

حجت‌الاسلام عابدینی، با بیان اینکه پرداخت خمس، وجوهات شرعی و زکات جدای از بحث رأفت و رحمت است گفت: گاهی افراد فکر می‌کنند که پرداخت وجوهات و خمس و زکات کافی است. لذا خداوند افراد توانمند را منحصر به این‌ها نمی‌کند و از آنها خواسته است که بدون منت، از مالی که خداوند به آنها داده است به نیازمند کمک کنند.

تفاوت رویکرد کمک بسیاری در رأفت می‌کند

وی با اشاره به اینکه نگاه رأفت باید اینگونه باشد که فرد برای کمک به خودش از مال خداوند به نیازمند دهد افزود: این تفاوت رویکرد کمک بسیاری در رأفت می‌کند. انسان باید راحت دل بکند و راحت کمک کند و با بی‌منتی کمک کند.

در بخشش، شما واسطه لطف خدا هستید

این استاد حوزه تصریح کرد: ابا عبدالله الحسین(ع) می‌فرمایند: فقیری که به شما رو می‌اندازد و از شما کمک می‌خواهد، پیک خداوند است و شما واسطه لطف خدا به این فرد هستید. چه بخواهیم و نخواهیم به این فرد کمک می‌شود. لذا چقدر زیباست در آن لحظه ما واسطه این امر الهی باشیم.

حجت الاسلام عابدینی افزود: ایامی همچون ماه شعبان، رمضان، اعیادفطر و غدیر فرصت‌های نیکی هستند که باید از آن‌ها نهایت استفاده را برای آبادانی دنیا و آخرت خود ببریم چرا که دنیا و آخرت به هم متصل است و بهترین دعا برای دیگران دعای «ربَّنا آتِنا فی الدّنیا حسنة و فی الاخرة حسنة» است.