هم‌نشینی با افراد ناباب؛ عامل بیشتر ناکامی‎ها و انحرافات نسل جوان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، همنشینی با نیکان و خوبان، ویژگی‌‎های متعالی و کمالات آنان را به جوان منتقل می‎کند و استعدادهای نهفته او را پرورش می‎دهد و خاک و گُل وجودش را همچون مشک و عنبر، خوش‌بو و دل‌انگیز می‎سازد.
بیشتر ناکامی‎ها و انحرافات نسل جوان، ناشی از هم‌نشینی با افراد ناباب است که ریشه در انتخاب شتاب‌زده و احساسی و بی‎معیار دارد، لذا پیشوایان معصوم(ع) برای جلوگیری از چنین خسارتی، ویژگی‌های دوست بد را معرفی کرده‌اند تا به خسارت‌های جبران‌ناپذیر، دچار نشویم؛ آنان فرموده‌اند از آدم‌های احمق، بخیل، شرور و گناه‌کار، دروغ‌گو، حیله‌گر، عیب‎جو و ... پرهیز کنید.
جوانانی‎که اهتمام به سرگرمی‎های بیهوده، تماشای فیلم‌های گوناگون، حضور افراطی در شبکه‌های مجازی دارند، شایسته دوستی نیستند.
امام علی(ع) جوان را از دوستی و نزدیکی با بدان منع می‎کند، چون عامل اصلی هلاکت است.هرگز نباید فراموش کرد که دوستی با افراد ناشایست و همنشینی با گناه‌کاران، به مراتب از نداشتن دوست، زیان‌بارتر است، زیرا کسی‎که دوست خوب ندارد، از برکات دوست و کمالاتی که ممکن است بر اثر دوستی با افراد شایسته نصیبش شود محروم می‎گردد و مجبور می‎شود یک‌تنه در راه‌های پُر پیچ و خم و سخت زندگی، گام بردارد.اما آن‌کس که دوست بد و ناشایست دارد نه‌تنها به رشد و درجات عالی کمال نمی‎رسد، بلکه ارزش‌های وجودی و فضائل ذاتی و انسانی خود را هم از دست می‌‎دهد کمااینکه نبی مکرم اسلام فرموده است:  «تنهایی بهتر از دوست بد است».
یکی‌از موضوعات مورد تاکید ائمه‌اطهار(ع) همنشینی با افراد صالح است امام علی(ع) در این باره فرموده است: «همنشینی با دوست خردمند، حیات‌بخش روح است» و نیز فرمود: «همنشینی با بدان، موجب بدگمانی به نیکان است» و در جای دیگر فرمود: «همنشین بد، پاره‌ای ار آتش است» همچنین اشاره می‎دارد: «همنشینی با هواپرستان ایمان را به دست فراموشی می‎سپارد و شیطان را به حضور می‎کشاند».
امام علی(ع) درباره همنشینان بایسته می‎فرماید: «انس و الفت در سه چیز است: همسری که توافق داشته باشد، فرزندی که صالح باشد و برادری که موافق انسان باشد».
امام علی(ع) در فراز سی و هفتم از نامه خود به امام حسن‌مجتبی(ع) فرموده است: «با اهل خیر، نزدیکی کن تا از آن‌ها بی‎نیاز باشی؛ از اهل شر دوری کن تا از آن‌ها نباشی.غذای حرام، بد طعامی است.ستم به ناتوان، زشت‌ترین ستم است.هرگاه مدارا درشتی باشد، درشتی مداراست.گاهی دارو درد است و درد، داروست.چه‌بسا خیرخواهی کند کسی‌که خیرخواه نیست و خیرخواه و نصیحت‌گو، خیانت کند.از تکیه کردن بر آرزوها بپرهیز که این، سرمایه ابلهان است.عقل، نگه‌داری تجربه‌هاست.
بهترین تجربه آن است که تو را پند آموزد.فرصت را دریاب پیش از آن‌که غصه شود، هر جوینده‌ای نمی‎یابد و هر غایبی بازنمی‎گردد.ضایع کردن توشه و تباه کردن معاد، از مفاسد است.
برای هر کاری پایانی است و آن‌چه برای تو مقدور شده، به تو می‎رسد.تاجر، گرفتار مخاطره است؛ چه‌بسا مال کم که از مال بسیار، بابرکت‌تر است.درکمک مردم پست و دوست ناخالص، خیری نیست.زمانه و روزگار را آسان بگیر تا زمانی‎که رام و در اختیار توست.چیزی را که داری هرگز برای به دست آوردن بیشتر، خود را به خطر میفکن.بپرهیز از این‌که بر مرکب لجاج و ستیزه‌جویی نشینی و سرکشی کنی».
یکی‌از خواسته‌هایی که در همه انسان‌ها به‌ویژه جوانان وجود دارد، همنشینی با دیگران و داشتن دوست است، زیرا انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و نمی‎تواند به تنهایی و به‌‌دور از اجتماعات انسانی زندگی کند اما باید مراقب بود که ارضای این خواسته فطری به‌درستی صورت گیرد؛ یعنی همنشینی انسان با اهل خیر و دوستان نیکو باشد، چون دوست خوب، همچون زلالی، جان جوان را پالایش کرده، دل او را به آسمان نزدیک می‎کند.
بدون تردید همنشینی و مصاحبت و مجالست با افراد، بر روح و جسم و جان انسان اثر دارد، فلسفه دوستی با نیکان و جدایی از اشرار آن است که این نشست و برخاست موجب می‎شود انسان مثل آنان شود، معاشرت با افراد، آثار مثبت و منفی دارد، معاشرت با خوبان سبب می‎شود انسان تغییر حال داده و مانند آنان جزء خوبان و صالحان قرار بگیرد و راه خدا را طی کند، از سوی دیگر، معاشرت و همنشینی با ناپاکان و افراد ناصالح سبب می‎شود انسان از راه خدا منحرف شده و به شرارت و ناپاکی گرایش پیدا کند.

گزارش: مرضیه حافظی فر