صله رحم و برکات معنوی آن/ سالمندان را در ایام نوروز دریابیم
گروه اجتماعی: صله رحم برای سالمندان باعث برکات فراوانی میشود پس چه نیکوست که در ایام نوروز بیش از قبل به آنها سر بزنیم؛ از همین رو ما به سراغ کارشناسان مربوط با این حوزه رفتیم تا نظرات آنان را در این خصوص جویا شویم.
سالمندان همان پدر و مادران جوان و زیبای دیروز هستند که سختی روزگار و دلسوزی برای فرزندانشان کمر آنها را خم کرده و رنج روزگار نقش‌هایی را بر صورت شان به تصویر کشیده است.
متأسفانه گاهی اوقات فرزندان در هیاهوی زندگی از این فرشتگان آسمانی غافل می شوند، در حالی که نمی‌دانند در کنار آنها بودن چه برکات مادی و معنوی بسیاری برای خود و والدینشان به همراه دارد و میتواند چند صباحی بیشتر لبخند رضایت را بر روی لبان این فرشتگان قد خمیده نقش ببندند و از سوی دیگر نیز فرزندان در سایه این درختان با برکت آرام بگیرند.
بر همین اساس و با توجه به ایام نوروز به سراغ کارشناسان حوزه روانشناسی، تغذیه و دین رفته‌ایم تا با برکات حضور فرزندان در کنار سالمندان بیشتر آشنا شویم.
سارا گلستانی، روان‌شناس در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، گفت: ارتباط با هم‌نوع یکی از نیازهای اولیه روانی انسان است، چرا که اگر انسان‌ها با هم ارتباط نگیرند چیزی برای بقا کم دارند، از همین رو صله رحم به خاطر ایجاد ارتباط بین اعضای خانواده و فامیل در واقع برای حفظ و نگهداری روابط انسانی لازم است.
وی افزود: در چنین روابطی معمولاً محبت، حمایت و توجه و دیگر ویژگی‌های رابطه انسانی در بین افراد تبادل میشود و انسان‌ها به دیدار یکدیگر می‌روند تا ارتباطشان حفظ و نگهداری شود.
گلستانی با بیان اینکه روابط انسانی تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان دارد، ابراز کرد: تحقیقات نشان می‌دهد که هرگونه ارتباط محبت‌آمیز و گفتار صمیمانه موجب ترشح هورمون ضد افسردگی میشود، از همین رو نشاط هرچه بیشتر فرد را در پی دارد؛ با توجه به این موضوع هرگونه ارتباط مثبت انسانی به بدن انسان سود می‌رساند و برای حفظ سلامتی وی لازم است.
این روان‌شناس با اشاره به اینکه تازه کردن دیدارها برای سلامت انسان مفید است، عنوان کرد: معاشرت روی سلامت همه گروه‌های سنی نقش مثبتی را ایفا می‌کند به خصوص در سالمندان باعث احساس ارزشمندی، مفید بودن و مورد توجه بودن میشود.
وی بیان کرد: در واقع این احساس در شرایطی به وجود می‌آید که فرد توان فیزیولوژیک قبلی را برای زندگی ندارد، از همین رو هر چه به وی توجه شود، این توجه و محبت مانند یک قرص برای درمان بیماری‌های وی عمل می‌کند.
وی عنوان کرد: وقتی فرزندان نیز در کنار والدین سالمندشان هستند، میزان همدلی، درک متقابل و محبت و صمیمیت بین آنها به خاطر مجاورتشان بیشتر میشود و در نهایت این موضوع به تعادل کل سیستم خانواده و حفظ سلامت روان افراد کمک می‌کند، علاوه بر این، روابط بین اعضای خانواده برای فرزندان نیز باعث ایجاد دلگرمی به یک پایگاه امن و احساس امنیت و موفقیت اجتماعی میشود تا بتوانند در شغل و کسب و کار خود موفق باشند.
گلستانی با بیان اینکه سالمندان با کمک به فرزندان در حوزه مدیریت زندگی و ارائه تجربیات به فرزندانشان احساس ارزشمندی می‌کنند، اظهار کرد: کنار والدین بودن فرزندان به معنای نفی فردیت آنها نیست، بلکه باید حریم خصوصی آنها حفظ شود تا روابط خانوادگی یک رابطه ماندگار و پایا باشد و افراد احساس نکنند که در مجاورت خانواده به حریم خصوصی‌شان تجاوز میشود.
صله رحم برکت بزرگ جامعه اسلامی
حجت‌الاسلام علی‌اکبر نوایی، استاد حوزه و دانشگاه مشهد نیز در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: صله ارحام وظیفه‌ای است که خداوند برعهده بندگانش گذاشته و از بندگانش در این خصوص مطالبه هم می‌کند.
وی با اشاره به آیه 21 سوره رعد «وَالَّذِینَ یَصِلُونَ مَآ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ؛ و خردمندان كسانی هستند كه آنچه را خداوند به پیوند با آن فرمان داده، پیوند مىدهند و در برابر پروردگارشان خشیت دارند و از سختى حساب مىترسند»، افزود: صله رحم مطالبه خداوند است و از برکات بزرگ اجتماعی اسلام محسوب میشود.
این استاد حوزه ادامه داد: صله رحم یعنی پیوند با افرادی که با ما قرابت نسبی، سببی و اجتماعی دارند که این امر باعث ایجاد انس و الفت میشود.
وی با بیان آیه 23 سوره اسراء «وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا؛ و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر خود احسان كنيد»، افزود: بالاترین صله رحم احترام و احسان به والدین است که خداوند هم‌ردیف اطاعت خود مطرح کرده است.
حجت‌الاسلام نوایی با اشاره به اینکه اسلام برای همگرایی آمده است، بیان کرد: علت تأکید اسلام به این امر مهم، فلسفه اجتماعی همگرایانه صله رحم است که از خانواده شروع شده و سپس شامل فامیل شده و در پایان به تعاملات اجتماعی ختم میشود.
وی در خصوص برکات صله رحم، اظهار کرد: علاوه بر برکاتی که در روایات به کرّات آمده، کمک‌های فکری، مالی و ... نیز در این رفت و آمد‌های خویشاوندی صورت می‌گیرد؛ چه بسا افرادی به لحاظ اعتقادی ضعف داشته و در تعاملات و رفت و آمد با افراد صالح و متقی اصلاح شده‌اند.
حجت‌الاسلام نوایی با اشاره به اینکه سنت حسنه صله رحم در ایام نوروز بیشتر نمایان میشود، اضافه کرد: این تعاملات باعث تحکیم بنیان خانواده و خویشاوندی میشود.
این استاد حوزه و دانشگاه با انتقاد از رسانه‌ها، افزود: با وجود اینکه رسانه باید نقش مکملی برای ترویج صله رحم ایفا کند اما متأسفانه بعضاً شاهد نقش مخرب آن هستیم که این موضوع در پخش برخی از سریال‌ها از شبکه‌های سیما نمود پیدا کرده است.
حجت‌الاسلام نوایی با تأکید بر تکریم افراد سالخورده، گفت: افرادی که پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ خود را در خانه سالمندان رها می‌کنند، در واقع بزرگ‌ترین قطع رحم را انجام داده‌اند.
صله رحم با سالمندان مانع بیماری آلزایمر میشود
سیما عاشوری، کارشناس طب اسلامی نیز در گفتوگو با خبرنگار ایکنا گفت: شرایط سنی هر فرد مزاجی را در وی قالب می‌کند که می‌توان گفت تولد تا 20 سالگی مزاج دموی، 20 تا 40 سالگی مزاج صفرا، 40 تا 55 سالگی مزاج سودا و بالای 55 سالگی مزاج بلغم را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه هر مزاجی خصوصیات اخلاقی را به همراه دارد، افزود: افراد در سن سالمندی دچار مزاج بلغم می‌شوند که هرچه از روابط خانوادگی دور باشند و غذاهای با مزاج سرد بخورند، در شرایط روحی آنها تأثیر منفی دارد.
عاشوری با اشاره به اینکه مصرف لبنیات به خصوص شیر در وعده شام برای سالمندان مشکل ایجاد می‌کند، افزود: مصرف میوه بعد از وعده شام نیز باعث میشود تا مزاج سالمندان هر چه بیشتر به سمت سردی پیش رود و منجر به بیماری‌هایی از جمله افسردگی و آلزایمر شود.
این کارشناس طب اسلامی با بیان اینکه سالمندان باید در فصل زمستان از غذاهایی با مزاج گرم استفاده کنند، عنوان کرد: مصرف آجیل و مغزها و حضور فرزندان در اطراف آنها باعث میشود تا از استرس و افسردگی این دوران کاسته شود.
وی با تأکید بر اینکه صله رحم میتواند مزاج سالمندان را به سمت گرمی سوق دهد، عنوان کرد: سالمندان در کنار فرزندانشان احساس بهتری دارند و احساس مفید بودن و با تجربه بودن را کسب می‌کنند، از همین رو صله رحم در ایام نوروز میتواند تأثیرات مثبتی را بر روی جسم و روح سالمندان داشته باشد.
این کارشناس طب اسلامی با اشاره به اینکه در فصل بهار می‌توان از دمنوش‌های طبیعی مانند اسطوخودوس، بهارنارنج و آویشن استفاده کرد، افزود: این دمنوش‌ها ضمن ایجاد آرامش و خواب مناسب برای سالمندان، باعث میشود تا مزاج آنها از سردی به سمت گرمی رود.
وی عنوان کرد: فرزندان برای رفع کم‌خوابی والدین نیز می‌توانند پارچه آغشته به گلاب در کنار بالشت آنها قرار دهند تا به واسطه عطر گلاب خواب راحتی داشته باشند و مزاج آنها به سمت تعادل پیش رود.
وی ابراز کرد: می‌توان گفت حضور فرزندان در کنار والدینشان علاوه بر اینکه باعث انبساط خاطر و شادی و شعف در والدین سالمند میشود، با رژیم غذایی درست و استفاده از دمنوش‌ها و استراحت کافی، سلامتی هر چه بهتر جسم و روح آنها را در پی دارد.
متأسفانه گاهی اوقات فرزندان در هیاهوی زندگی از این فرشتگان آسمانی غافل می شوند، در حالی که نمی‌دانند در کنار آنها بودن چه برکات مادی و معنوی بسیاری برای خود و والدینشان به همراه دارد و میتواند چند صباحی بیشتر لبخند رضایت را بر روی لبان این فرشتگان قد خمیده نقش ببندند و از سوی دیگر نیز فرزندان در سایه این درختان با برکت آرام بگیرند.
بر همین اساس و با توجه به ایام نوروز به سراغ کارشناسان حوزه روانشناسی، تغذیه و دین رفته‌ایم تا با برکات حضور فرزندان در کنار سالمندان بیشتر آشنا شویم.
سارا گلستانی، روان‌شناس در گفتوگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، گفت: ارتباط با هم‌نوع یکی از نیازهای اولیه روانی انسان است، چرا که اگر انسان‌ها با هم ارتباط نگیرند چیزی برای بقا کم دارند، از همین رو صله رحم به خاطر ایجاد ارتباط بین اعضای خانواده و فامیل در واقع برای حفظ و نگهداری روابط انسانی لازم است.
وی افزود: در چنین روابطی معمولاً محبت، حمایت و توجه و دیگر ویژگی‌های رابطه انسانی در بین افراد تبادل میشود و انسان‌ها به دیدار یکدیگر می‌روند تا ارتباطشان حفظ و نگهداری شود.
گلستانی با بیان اینکه روابط انسانی تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان دارد، ابراز کرد: تحقیقات نشان می‌دهد که هرگونه ارتباط محبت‌آمیز و گفتار صمیمانه موجب ترشح هورمون ضد افسردگی میشود، از همین رو نشاط هرچه بیشتر فرد را در پی دارد؛ با توجه به این موضوع هرگونه ارتباط مثبت انسانی به بدن انسان سود می‌رساند و برای حفظ سلامتی وی لازم است.
این روان‌شناس با اشاره به اینکه تازه کردن دیدارها برای سلامت انسان مفید است، عنوان کرد: معاشرت روی سلامت همه گروه‌های سنی نقش مثبتی را ایفا می‌کند به خصوص در سالمندان باعث احساس ارزشمندی، مفید بودن و مورد توجه بودن میشود.
وی بیان کرد: در واقع این احساس در شرایطی به وجود می‌آید که فرد توان فیزیولوژیک قبلی را برای زندگی ندارد، از همین رو هر چه به وی توجه شود، این توجه و محبت مانند یک قرص برای درمان بیماری‌های وی عمل می‌کند.
وی عنوان کرد: وقتی فرزندان نیز در کنار والدین سالمندشان هستند، میزان همدلی، درک متقابل و محبت و صمیمیت بین آنها به خاطر مجاورتشان بیشتر میشود و در نهایت این موضوع به تعادل کل سیستم خانواده و حفظ سلامت روان افراد کمک می‌کند، علاوه بر این، روابط بین اعضای خانواده برای فرزندان نیز باعث ایجاد دلگرمی به یک پایگاه امن و احساس امنیت و موفقیت اجتماعی میشود تا بتوانند در شغل و کسب و کار خود موفق باشند.
گلستانی با بیان اینکه سالمندان با کمک به فرزندان در حوزه مدیریت زندگی و ارائه تجربیات به فرزندانشان احساس ارزشمندی می‌کنند، اظهار کرد: کنار والدین بودن فرزندان به معنای نفی فردیت آنها نیست، بلکه باید حریم خصوصی آنها حفظ شود تا روابط خانوادگی یک رابطه ماندگار و پایا باشد و افراد احساس نکنند که در مجاورت خانواده به حریم خصوصی‌شان تجاوز میشود.
صله رحم برکت بزرگ جامعه اسلامی
حجت‌الاسلام علی‌اکبر نوایی، استاد حوزه و دانشگاه مشهد نیز در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: صله ارحام وظیفه‌ای است که خداوند برعهده بندگانش گذاشته و از بندگانش در این خصوص مطالبه هم می‌کند.
وی با اشاره به آیه 21 سوره رعد «وَالَّذِینَ یَصِلُونَ مَآ أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ؛ و خردمندان كسانی هستند كه آنچه را خداوند به پیوند با آن فرمان داده، پیوند مىدهند و در برابر پروردگارشان خشیت دارند و از سختى حساب مىترسند»، افزود: صله رحم مطالبه خداوند است و از برکات بزرگ اجتماعی اسلام محسوب میشود.
این استاد حوزه ادامه داد: صله رحم یعنی پیوند با افرادی که با ما قرابت نسبی، سببی و اجتماعی دارند که این امر باعث ایجاد انس و الفت میشود.
وی با بیان آیه 23 سوره اسراء «وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا؛ و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر خود احسان كنيد»، افزود: بالاترین صله رحم احترام و احسان به والدین است که خداوند هم‌ردیف اطاعت خود مطرح کرده است.
حجت‌الاسلام نوایی با اشاره به اینکه اسلام برای همگرایی آمده است، بیان کرد: علت تأکید اسلام به این امر مهم، فلسفه اجتماعی همگرایانه صله رحم است که از خانواده شروع شده و سپس شامل فامیل شده و در پایان به تعاملات اجتماعی ختم میشود.
وی در خصوص برکات صله رحم، اظهار کرد: علاوه بر برکاتی که در روایات به کرّات آمده، کمک‌های فکری، مالی و ... نیز در این رفت و آمد‌های خویشاوندی صورت می‌گیرد؛ چه بسا افرادی به لحاظ اعتقادی ضعف داشته و در تعاملات و رفت و آمد با افراد صالح و متقی اصلاح شده‌اند.
حجت‌الاسلام نوایی با اشاره به اینکه سنت حسنه صله رحم در ایام نوروز بیشتر نمایان میشود، اضافه کرد: این تعاملات باعث تحکیم بنیان خانواده و خویشاوندی میشود.
این استاد حوزه و دانشگاه با انتقاد از رسانه‌ها، افزود: با وجود اینکه رسانه باید نقش مکملی برای ترویج صله رحم ایفا کند اما متأسفانه بعضاً شاهد نقش مخرب آن هستیم که این موضوع در پخش برخی از سریال‌ها از شبکه‌های سیما نمود پیدا کرده است.
حجت‌الاسلام نوایی با تأکید بر تکریم افراد سالخورده، گفت: افرادی که پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ خود را در خانه سالمندان رها می‌کنند، در واقع بزرگ‌ترین قطع رحم را انجام داده‌اند.
صله رحم با سالمندان مانع بیماری آلزایمر میشود
سیما عاشوری، کارشناس طب اسلامی نیز در گفتوگو با خبرنگار ایکنا گفت: شرایط سنی هر فرد مزاجی را در وی قالب می‌کند که می‌توان گفت تولد تا 20 سالگی مزاج دموی، 20 تا 40 سالگی مزاج صفرا، 40 تا 55 سالگی مزاج سودا و بالای 55 سالگی مزاج بلغم را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه هر مزاجی خصوصیات اخلاقی را به همراه دارد، افزود: افراد در سن سالمندی دچار مزاج بلغم می‌شوند که هرچه از روابط خانوادگی دور باشند و غذاهای با مزاج سرد بخورند، در شرایط روحی آنها تأثیر منفی دارد.
عاشوری با اشاره به اینکه مصرف لبنیات به خصوص شیر در وعده شام برای سالمندان مشکل ایجاد می‌کند، افزود: مصرف میوه بعد از وعده شام نیز باعث میشود تا مزاج سالمندان هر چه بیشتر به سمت سردی پیش رود و منجر به بیماری‌هایی از جمله افسردگی و آلزایمر شود.
این کارشناس طب اسلامی با بیان اینکه سالمندان باید در فصل زمستان از غذاهایی با مزاج گرم استفاده کنند، عنوان کرد: مصرف آجیل و مغزها و حضور فرزندان در اطراف آنها باعث میشود تا از استرس و افسردگی این دوران کاسته شود.
وی با تأکید بر اینکه صله رحم میتواند مزاج سالمندان را به سمت گرمی سوق دهد، عنوان کرد: سالمندان در کنار فرزندانشان احساس بهتری دارند و احساس مفید بودن و با تجربه بودن را کسب می‌کنند، از همین رو صله رحم در ایام نوروز میتواند تأثیرات مثبتی را بر روی جسم و روح سالمندان داشته باشد.
این کارشناس طب اسلامی با اشاره به اینکه در فصل بهار می‌توان از دمنوش‌های طبیعی مانند اسطوخودوس، بهارنارنج و آویشن استفاده کرد، افزود: این دمنوش‌ها ضمن ایجاد آرامش و خواب مناسب برای سالمندان، باعث میشود تا مزاج آنها از سردی به سمت گرمی رود.
وی عنوان کرد: فرزندان برای رفع کم‌خوابی والدین نیز می‌توانند پارچه آغشته به گلاب در کنار بالشت آنها قرار دهند تا به واسطه عطر گلاب خواب راحتی داشته باشند و مزاج آنها به سمت تعادل پیش رود.
وی ابراز کرد: می‌توان گفت حضور فرزندان در کنار والدینشان علاوه بر اینکه باعث انبساط خاطر و شادی و شعف در والدین سالمند میشود، با رژیم غذایی درست و استفاده از دمنوش‌ها و استراحت کافی، سلامتی هر چه بهتر جسم و روح آنها را در پی دارد.
