ضربه مهلک کرونا بر بهداشت و اقتصاد آمریکا

به گزارش ایکنا، آمریکا یکی از کشورهایی بود که از ابتدای شیوع ویروس کرونا تلاش کرد تا جلوی گسترش آن را بگیرد و حتی به گواه رویترز، منابع مطلع آمریکایی اعلام کردند که ده‌ها سند و صورت‌جلسه درباره موضوعاتی همچون میزان شیوع کرونا، آمار قرنطینه، محدودیت‌های سفر و ... از اواسط ماه ژانویه(حدود دو ماه قبل) در اتاق جلسات اداره بهداشت و خدمات انسانی آمریکا(HHS) به‌صورت محرمانه و تحت تدابیر شدید امنیتی نگهداری می‌شود، اما در نهایت 13 مارس(23 اسفند) دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام وضعیت فوق‌العاده کرد، در حالی که منتقدان بسیاری از جدی نگرفتن این بیماری از سوی ترامپ شکایت دارند.

نظام سلامتی که سالم نیست

کمبود و خدمات بهداشتی و عدم پوشش گسترده بیمه‌های همگانی در آمریکا یکی از مشکلات بزرگ مردم است. در آمریکا تجهیزات مراقبت‌های بهداشتی عمدتاً متعلق به بخش خصوصی است و 58 درصد از بیمارستان‌ها در ایالات متحده غیرانتفاعی، 21 درصد متعلق به دولت و 21 درصد آن انتفاعی هستند. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی(WHO)، ایالات متحده 9403 دلار برای سرانه مراقبت‌های بهداشتی و 17.1 درصد در مراقبت‌های بهداشتی از تولید ناخالص داخلی کشور در سال 2014 هزینه کرده است.

پوشش مردم در بخش بهداشت و درمان از طریق ترکیبی از بیمه درمانی خصوصی و پوشش بهداشت عمومی فراهم می‌شود. با این همه نگرانی در مورد سیستم بهداشت و درمان این است که دستاوردهای بهداشتی به‌طور برابر به کل جمعیت تعلق نمی‌گیرد و نابرابری در دریافت مراقبت‌های بهداشتی گسترده است. این موضوع در مورد اقلیت‌های قومی و نژادی آمریکا بیشتر به چشم می‌خورد و احتمال دسترسی این افراد به مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت، از جمله خدمات پیشگیری، کمتر است.

براساس تحقیق سال 2014 بنیاد خصوصی آمریکایی صندوق مشترک المنافع(American foundation The Commonwealth Fund) مشخص شد که با اینکه سیستم مراقبت‌های بهداشتی ایالات متحده از جمله گران‌ترین‌ها در جهان است، اما در مقایسه با استرالیا، کانادا، فرانسه، آلمان و هلند کمترین رتبه را در بیشتر ابعاد عملکرد دارد. این تحقیق نشان داد که ایالات متحده نتوانسته است نتایج بهتری از سایر كشورها به‌دست آورد و از نظر دسترسی، كارایی و قیمت آخرین یا نزدیك به آخر در رده‌بندی نظام سلامت در بین کشورهای پیشرفته است.

این سوابق باعث شده که حالا نگرانی‌های بسیاری در مورد کارایی و عملکرد دولت آمریکا در شرایط بحرانی به وجود بیاید. نیویورک تایمز در مطلبی که 11 مارس(21 اسفند) منتشر کرد با اشاره به تلاش‌ها برای تجهیز بیمارستان‌های آمریکا نوشت که در ایالات متحده، برخی از بیمارستان‌ها با تجهیزات محدودی دست و پنجه نرم می‌کنند. بیمارستان‌های سراسر کشور هم‌اکنون به دلیل افزایش تقاضای جهانی و همچنین اختلال در زنجیره تأمین، با کمبود تجهیزات حفاظتی روبه‌رو هستند.

CNN هم در گزارشی به مشکلات نظام سلامت آمریکا پرداخت و نوشت: براساس جدیدترین اطلاعات دفتر سرشماری موجود، نزدیک به 28 میلیون آمریکایی در سن کار که حدود 10.4درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، در سال 2018 بیمه نشده بودند. این بدان معناست که آنها اغلب تا زمان جدی شدن وضعیت سلامت خود به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند و این می‌تواند منجر به آلوده شدن افراد دیگر در هنگام شیوع ویروسی مانند کرونا شود. اما حتی ممکن است کسانی که بیمه هستند هم فوراً برای درمان اقدام نکنند؛ اکثراً این افراد برای ویزیت پزشک، رفتن به اورژانس و معالجه با هزینه‌های خارج از پیش‌بینی روبه‌رو می‌شوند.

کمبود مواد غذایی

کرونا علاوه بر مشکلات بهداشتی، از نظر اجتماعی هم تأثیر زیادی بر مردم گذاشته است. دیدن قفسه‌‌های خالی فروشگاه‌های بزرگ در سراسر جهان و در آمریکا تبدیل به یک عادت روزمره شده است. این وضعیت از زمانی که دونالد ترامپ روز جمعه وضعیت فوق‌العاده ملی اعلام کرد باعث شد که فروشگاه‌های مواد غذایی و بهداشتی با هجوم مشتریان و افراد نگران خالی شوند. نیویورک تایمز در گزارش خود از وضعیت فروشگاه‌های کشور نوشت: صدها نفر در فروشگاه زنجیره کاستکو در سانتا کلاریتا واقع در کالیفرنیا برای یافتن جایی در پارکینگ فروشگاه در تلاش بودند. پس از باز شدن فروشگاه Trader Joe's در هوبوکان نیوجرسی در ساعت 9 صبح جمعه، یک سری از مشتریان عصبی که در باران صف کشیده بودند، منتظر بودند تا از قفسه‌هایی که اکثراً خالی  در داخل چیزی انتخاب کنند. نه مرغ موجود بود نه لوبیا، قهوه و چیپس.

این روزنامه با اشاره به برخی از محدودیت‌ها برای خرید اقلامی مانند مواد غذایی و بهداشتی، نوشت: روز جمعه در یک بازار عمده مواد غذایی در سامرویل ایالت ماساچوست کره بادام‌زمینی، تخم‌مرغ، ماکارونی و کنسرو گوجه‌فرنگی تقریباً نایاب شد. مشتریان فقط دو بسته دستمال توالت می‌توانستند بردارند. در هیوستون دیدن بطر‌‌ی‌های آب در چرخ دستی مشتریان نشان از عدم اطمینان به آینده داشت و فروشگاه‌های زنجیره‌ای کاستکو محدودیت‌هایی در مورد برخی از مواد غذایی و بهداشتی مانند آب آشامیدنی اعمال کرده‌اند.

1929 دیگری در راه است؟

بعد از اینکه دوشنبه ۲۴ فوریه(۵ اسفند) میانگین شاخص صنعتی بورس داوجونز(Dow Jones Industrial Average) در آمریکا و فوتسی ۱۰۰ (FTSE ۱۰۰) در بریتانیا بیش از ۳ درصد سقوط کرد، نگرانی‌ها از تکرار سقوط بازارهای آمریکا مانند آنچه در سال 1929 موسوم به رکورد بزرگ(در ۲۹ اکتبر ۱۹۲۹ که سه‌شنبه سیاه نام گرفت، بورس آمریکا سقوط کرد و خبر آن در جهان پیچید. از آن پس طولی نکشید که جریان رکود اقتصادی در تمام کشورهای جهان به سرعت گسترش یافت) رخ داد، بالا گرفت.

اما افت بازارها تنها به دلیل شیوع کرونا نبود و اتفاق دیگری باعث شد که بازارهای سهام در آمریکا هفته بد خود را با بدترین شکل به پایان برسانند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا پنجشنبه در سخنانی اعلام کرد که تمام سفرها و پروازها را از اروپا به آمریکا متوقف کرده و هیچ پروازی از اروپا به مقصد آمریکا انجام نخواهد شد.

این تصمیم کافی بود که بازارهای اروپا و تبع آن شرکت‌های فعال در حوزه مسافرت و حمل و نقل در آمریکا و اروپا که از زمان بحران کرونا با افت سهام خود روبه‌رو بودند، بار دیگر سقوط ارزش سهام خود را تجربه کنند. پیش از این تصمیم در 9 مارس(19 اسفند)، ترامپ اعلام کرد که از مدیران وال استریت به کاخ سفید دعوت خواهد کرد تا در مورد تأثیر اقتصادی ویروس کرونا صحبت کنند.

این همه‌گیری همراه با سقوط بازار سهام منجر به افزایش بحث در مورد رکود اقتصادی در ایالات متحده شده است. کارشناسان در مورد اینکه آیا واقعاً رکود اقتصادی رخ خواهد داد، نظرات متفاوتی دارند و برخی می‌گویند رکود اجتناب ناپذیر است برخی دیگر می‌گویند کشور ممکن است از قبل وارد رکود شده باشد. کارشناسان مالی به دلیل ماهیت رکود اقتصادی و نبود ابزارهای لازم ، توانایی ایالات متحده در مبارزه با رکود اقتصادی را زیر سوال برده اند.

دونالد ترامپ در سخنان پنجشنبه(22 اسفند) به‌طور تلویحی از خود و دولتش سلب مسئولیت کرد و اتحادیه اروپا را در جلوگیری از شیوع کرونا به سهل انگاری متهم کرد و گفت: اروپا اکنون مرکز و کانون شیوع کرونا شده است. درحالی‌که رئیس‌جمهور آمریکا به اهمال‌کاری در برابر مقابله با شیوع کرونا در آمریکا متهم است، اما ترامپ مدعی شد که دولتش بهترین و به‌روزترین اقدامات را در برابر شیوع کرونا به‌کار گرفته و این موضوع بر اقتصاد آمریکا تأثیری نخواهد گذاشت.

حالا پرسش اساسی این است که ضربه کرونا به اقتصاد و بهداشت آمریکا تا چه حد شدید است و چقدر این کشور را که به لحاظ وسعت تقریباً هم اندازه قاره اروپاست، تحت تأثیر قرار خواهد داد و در نهایت واکنش ثروتمندترین و قدرتمندترین کشور دنیا به این اپیدمی چگونه ادامه خواهد داشت؟

گزارش از محمدحسن گودرزی