مرگ جهانی‌‌سازی نزدیک است؟

به گزارش ایکنا؛ این تغییرات باعث شده که بازار پیش‌بینی‌ها در مورد آینده سیاسی و اقتصادی جهان بالا بگیرد. نشریه مانی‌ویک (Money Week) در گزارشی به قلم سایمون ویلسون(Simon Wilson) از نویسندگان این نشریه به برخی از این تغییرات و پیشبینی‌ها پسا کرونایی پرداخته است. در این مطلب آمده است:

بحران ویروس کرونا مطمئناً به معنای تحولات اساسی در سیاست و اقتصاد جهانی خواهد بود، اما پیش‌بینی‌ها در مورد برتری اجتناب‌ناپذیر چین یا فروپاشی آمریکا به نظر اغراق‌آمیز می‌رسد.

چه اتفاقی افتاده است؟

پیش‌بینی‌هایی در مورد چگونگی تأثیر بحران فعلی بر ژئوپلیتیک تقریباً به اندازه وضعیت بازارهای فعلی جهان بی‌اساس است. اوایل با گسترش ویروس جدید در استان هوبی چین، ناظران معتقد بودند كه این می‌تواند «لحظه چرنوبیلی» چین باشد و اعتبار و اقتدار نخبگان را از بین خواهد برد. این آغاز شاید حتی پایان حزب کمونیست چین بود که پیامدهای ژئوپلیتیکی به شدت مثبتی برای ایالات متحده و غرب داشت.

مایکل گرین(Michael Green) و ایوان مدییروس(Evan Medeiros) از دانشگاه جرج تاون در این مورد می‌گویند: اما پس از آن، تقریباً به سرعت، پیش‌بینی‌ها برعکس شد. به نظر می‌رسد که چین مسئول شیوع ویروس به اروپا و ایالات متحده است و به سرعت این موضوع پذیرفته شد که رکود جهانی اقتصاد و عدم رهبری روشن ایالات متحده می‌تواند به معنای «تغییر ساختار ژئوپلیتیک» باشد که باعث خواهد شد چین پیروزمندانه میدان را ترک کند. این حتی ممکن است یک «لحظه سوئز»(اشاره به اشغال مصر در اواخر ۱۹۵۶ از سوی اسرائیل، و متعاقباً فرانسه و بریتانیا با هدف بازپس‌گیری مجدد کنترل کانال سوئز و برکناری جمال عبدالناصر رئیس‌جمهور مصر از قدرت) برای ایالات متحده باشد.

چین پیروز میدان است؟

پکن مطمئناً این وضعیت را به عنوان یک فرصت دیده است: خود را به عنوان رهبر پاسخگو در همه‌گیری جهانی و برترین اهدا کننده کمک‌های پزشکی به دولت‌های قدرشناس.

گرین و مدیروس می‌گویند: مشکل نتیجه‌گیری در مورد پیامدهای بلندمدت یک بحران در حالی که هنوز این بحران ادامه دارد، این است که پیش‌بینی‌ها غالباً اشتباه هستند. بدون تردید، شکست فاجعه‌آمیز رهبری سیاسی و دیپلماتیک ایالات متحده در جریان بحران کووید 19 رخ داده که می‌تواند هزینه‌های گزافی برای نفوذ بین‌المللی ایالات متحده را در یک ماه آینده داشته باشد.

با این وجود، از نظر قدرت اقتصادی، نظامی، تکنولوژیکی و دیپلماتیک، ایالات متحده همچنان برتری دارد و کووید 19 آن را تغییر نخواهد داد. صحبت از لحظه سوئز که در آن رهبری جهانی از  قدرتی در حال افول به قدرت در حال رشد منتقل می‌شود، بسیار زود است و همچنین پکن در حال حاضر هم برای به‌دست آوردن متحد و تأثیرگذاری بر مردم، کار شفافی انجام نمی‌دهد.

چه مشکلی وجود دارد؟

جمیل آندرلینی(Jamil Anderlini)، سردبیر فاینشنال تایمز آسیا استدلال می‌کند: از رفتار نادرست با شهروندان آفریقایی در جنوب چین گرفته تا صادرات تجهیزات پزشکی معیوب یا تأیید رسمی نظریه‌های توطئه مبنی بر مقصر بودن ارتش آمریكا برای شیوع این بیماری، بسیاری از تلاش‌های حزب كمونیست برای كنترل روایت بین‌المللی این موضوع ناکام مانده است. اگر پکن به سرعت به استراتژی شفافیت و همکاری رو می‌کرد، می‌توانست از مزیت‌های بلندمدت‌تری در مواجهه با این همه‌گیری برخوردار شود. در عوض، با توجه به خدشه‌دار شدن اقتدار حزب کمونیست چین در مواجهه با رکود اقتصادی، منتقدان به پنهان کاری چین را دستگیر کردند.

اقتصاد خود چین چطور؟

نشریه اکونومیست نوشته است: به نظر می‌رسد اقتصاد چین لرزان است. اینکه چین بتواند همه‌گیری را به نفع خود تبدیل کند، به سیاست و اقتصاد این کشور و آمریکا پس از این بحران بستگی دارد. به دنبال بحران مالی جهانی 2007-2009 و درحالی‌که اقتصادهای غربی فرو می‌ریختند چین در مورد اقتصاد خود بیشتر محتاط شد. این بار تکرار این ترفند بعید به نظر می‌رسد: یک دوز بزرگ محرک دیگر می‌تواند کشور را با بدهی فلج کند(که در حال حاضر 300٪ تولید ناخالص داخلی است) و پکن در مورد تکرار آن تاکتیک‌ها احتیاط می‌کند.

از طرف دیگر، برای جلوگیری از فاجعه اقتصادی و تحولات اجتماعی باید کاری انجام داد. به دنبال بحران سال 2008 ، سیاستگذاران پکن رشد 8 درصد سالانه را حداقل برای جلوگیری از ناآرامی‌های اجتماعی عنوان کردند. در سه ماهه نخست امسال، ارقام اولیه نشان می‌دهد که این میزان به 6.8 درصد کاهش یافته است.

موقعیت آمریکا

گیدون راخمان(Gideon Rachman) از فاینشنال تایمز می‌گوید: اقتصاد ایالات متحده رو به بهبود و سیاست‌های آن از همیشه سمی‌تر به نظر می‌رسد. با این حال، بحران ویروس کرونا بعید است که موقعیت دلار را به عنوان ارز ذخیره جهانی جهان یا وضعیت آمریکا به عنوان آهنربای استعداد جهانی متزلزل کند.

اروین (Irwin Stelzer)، روزنامه‌نگار روزنامه ساندی‌تایمز می‌نویسد: آنچه بیشتر به نظر می‌رسد در معرض خطر باشد، جهانی‌سازی است که ناشی از جداشدن ایالات متحده و چین است. در هفته‌های اخیر کاملاً آشکار شده است که ایالات متحده برای بسیاری از محصولات و وسایل پزشکی حیاتی به چین وابسته شده است. مدافعان جهانی‌سازی و تجارت آزاد در توضیح این مسئله عاجزند که چرا آمریکا نباید یارانه صنعت داروسازی داخلی را بدهد یا از اهرم خود در سیستم مالی بین‌المللی استفاده نکند تا سایر کشورها از همکاری با چین منصرف شوند. سؤالات مشابهی در مورد زنجیره تأمین کالا و اتکا به خود در سراسر جهان وجود دارد.

آیا جهانی شدن مرده است؟

مطمئناً بیمار است، هرچند که این موضوع که اقتصادهای ایالات متحده و چین چقدر درهم تنیده شده‌اند ـ و ممکن است با هم غرق یا شنا کنند ـ باید در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد.

توماس رایت(Thomas Wright) از نویسندگان نشریه آتلانتیک می‌گوید: یک اشتباه بزرگ که هنوز بسیاری از تحلیلگران مرتکب می‌شوند، این است که فرض را بر این می‌گیرند که بحران کووید-19 چند ماه دیگر تمام می‌شود. چه بسا بیش از یک سال با ما باشد و فشار بر نظم بین‌المللی را تا نقطه شکست آن ادامه دهد.

ترجمه و تنظیم از محمدحسن گودرزی