رقابت یوگا با ورزش‌های پهلوانی / معدل پایین مربیان در آموزش منش پهلوانان

به گزارش ایکنا، 17 شوال مصادف با 20 خردادماه روز مبارزه تاریخی حضرت علی(ع) با عمر بن عبدود در جنگ خندق و روز بزرگداشت فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه‌ای است.

به مناسبت این روز از مجتبی جوهری، رئیس فدراسیون ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی، سؤال کردیم که فرهنگ پهلوانی چقدر در ورزش ایران ساری و جاری است؟ که وی پاسخ داد: سؤال سختی است؛ فرهنگ پهلوانی در بین عموم جامعه ایران به خوبی جاری است؛ مشارکت مردم در بحران‌ها و مشکلات مختلف نشان می‌دهد که عامه مردم منش پهلوانی بالایی دارند. اما در بُعد ورزش و به صورت حرفه‌ای با توجه به اینکه ما ایرانی‌ها، فرهنگ پهلوانی را به عنوان فرهنگ ریشه‌دار ایرانی می‌شناسیم، باید به آن بیش از این پایبند باشیم. چه در ورزش زورخانه‌ای و چه در سایر ورزش‌ها باید بیش از این به روحیه پهلوانی توجه کرد و الگوهای بیشتری در جامعه ورزش برای جامعه تربیت کنیم.

با تربیت الگوهای کامل پهلوانی فاصله داریم

رئیس فدراسیون ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی ادامه داد: وقتی از روحیه پهلوانی صحبت می‌شود، ورزشکاران مطرحی مانند پوریای ولی مطرح می‌شوند که هم قوه جسمانی بالایی داشتند و هم در دانایی، ایثار، خدمت به مردم و .. پیشتاز جامعه بوده‌اند. وقتی از سیدحسن رزار به عنوان پهلوان یاد می‌کنیم، فردی است که در علم فقاهت در حد یک مرجع، تحصیل کرده، تاجر بوده و در کنار اینها ورزشکار هم بوده است؛ اما امروز با تربیت چنین الگوهای کاملی فاصله داریم.

وی در پاسخ به اینکه آیا مربیان پایه‌‌ای ما همگام با آموزش تمرین‌های بدنی به پرورش روح پهلوانی در بچه‌های ورزشکار توجه می‌کنند؟ گفت: نمی‌توان در خصوص همه مربیان در رشته‌های مختلف و رده‌های مختلف سنی قضاوت واحدی داشت. مربیان دلسوزی داریم که در همه ابعاد زندگی شخصی خودشان پهلوان منش هستند و همین منش را به کودکان، نوجوانان و جوانان نیز آموزش می‌دهند؛ رفتار این مربیان مؤثرترین آموزش پهلوانی به ورزشکاران است. البته افرادی را هم داریم که این مسائل را رعایت نمی‌کنند. اگر بخواهیم معدل‌گیری در این قضیه داشته باشیم جامعه ما معدل خوبی در این مسئله ندارد و نمی‌توانیم بگوییم اکثریت مربیان ما در فضای پهلوانی هستند و نشانه آن هم رفتارها و برخوردهایی است که در فضاهای ورزشی وجود دارد. مسئولان نیز موجب رنجش ورزشکاران، مربیان و دست‌اندرکاران ورزش می‌شوند و حتی عملکرد آنها سبب منزوی شدن ورزشکاران و مربیان می‌شود و حتی ورزشکاران به معضلات اجتماعی آلوده می‌شوند و یا حتی از ایران می‌روند. همه این مسائل و برخوردهای ناسالم، فضای فکری سالم برای مربی، ورزشکار و هیئت‌های ورزشی فراهم نمی‌کند.

وی در پاسخ به اینکه چه راهکاری برای رفع آسیب‌های وارده به فرهنگ پهلوانی در میان ورزشکاران پیشنهاد می‌کنید؟ بیان کرد: این مسئله ابعاد گسترده‌ای دارد و صرفاً به فضای ورزش بازنمی‌گردد. روحیه پهلوانی از تربیت خانوادگی داخل خانه آغاز و در مدارس و دانشگاه‌ها تقویت می‌شود و در سالن‌های ورزشی نیز به عملکرد مدیران، مربیان و مسئولان ورزشی بستگی دارد.

فرهنگ منزوی و مظلوم پهلوانی

جوهری تصریح کرد: فرهنگ پهلوانی ریشه‌دارترین فرهنگ ایرانی است و همه جامعه باید برای گسترش این فرهنگ تلاش کنند. باید این فرهنگ در خانواده‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و بین کسبه و بازاریان و... حاکم شود. کسی که فرهنگ پهلوانی را باور کند، حق خودش و اطرافیانش را می‌شناسد و به راحتی از حق خودش گذشت می‌کند و جامعه را به فضای همدلی سوق می‌دهد. این فرهنگ غنی امروزه به نحوی منزوی و مظلوم واقع شده است. باید بسته فرهنگی برای ترویج این فرهنگ پیشنهاد دهیم و همه دستگاه‌ها هم همراهی کنند.

جوهری در پاسخ به اینکه آیا در زورخانه‌های ما ترویج روحیه پهلوانی انجام می‌شود؟ گفت: اجازه بدهید این مسئله را ریشه‌یابی کنیم. فرهنگ پهلوانی ایران الگوهای بزرگی دارد. فرهنگی که ما میراث‌دار آن هستیم، مشخص کرده که در گود زورخانه رسوم و آداب ویژه‌ای رعایت و دعا، نیایش و اصول اخلاقی اصیل حاکم باشد؛ در طول تاریخ این مسائل به افراد آموزش داده می‌شد و گود زورخانه مکان انسان‌سازی بود.

وی شهید سردار سلیمانی را از شخصیت‌های تأثیرگذار ایرانی برشمرد که شخصیت وی در گود زورخانه شکل گرفته و ورزشکار این رشته ورزشی بوده است و افزود: چنین فردی دیگر دغدغه خود را ندارد، بلکه نگران جامعه است. اما این فرهنگ در گذشته نوساناتی داشته و در برهه‌های تاریخی انحراف پیدا کرده و این انحراف هنوز در ذهن مردم ایران باقی مانده است. با حضور عده‌ای از ورزشکاران ورزش‌های زورخانه‌ای در کودتای 28 مرداد و عملکرد آنها علیه مردم، این تصور ایجاد شد که زورخانه محل ورزش قمه‌کش‌ها و لات‌ها و محلی برای نوچه‌پروری است. این مسئله به حدی در فضای اجتماعی تأثیرگذار بوده که نگاه بخشی از جامعه را تحت تأثیر قرار داد و این تأثیر همچنان باقی مانده است.

آسیب به جایگاه زورخانه‌ها در دوران پهلوی

جوهری به پیشینه تاریخی قدیمی‌تر ورزش زورخانه‌ای اشاره کرد و گفت: سوء استفاده از زورخانه‌ها در حالی صورت گرفت که پیش از آن تمدن ایران مدیون این ورزش بود، چون بزرگانی که در مقابل ظلم و ظالمان ایستادند، عیارانی بودند که در گودهای زورخانه حضور داشتند؛ افرادی که از نظر جسمی و فکری خود را مهیا و در مقابل زورگویان می‌ایستادند و فلسفه زورخانه نیز همین است. در دوران امویان، عباسیان و اشکانیان پهلوانان بودند که از مردم در مقابل ظلم دفاع می‌کردند و پرچم‌داران بسیاری از نهضت‌های مردمی، عیاران و پهلوانان بودند، اما در دوره پهلوی این مسئله تغییر داده شد و همین امر به جایگاه زورخانه‌ها آسیب زد.

جوهری با تأکید بر اینکه علی‌رغم این صدمه، پهلوانانی مانند تختی داشته‌ایم که به عنوان یک پهلوان با مردم همراه بوده‌اند، افزود: ضربه‌ای که این ورزش خورد موجب شد که برخی فکر کنند همچنان دوره نوچه‌پروری است و هنوز هم عده‌ای فکر می‌کنند قرار است در زورخانه‌ها فقط زور بازو تقویت شود و خانواده‌ها و نونهالان نباید در این ورزش دخیل باشند.

رئیس فدراسیون ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی، ورزش را یکی از تأثیرگذارترین مسائل در مباحث اجتماعی برشمرد و بیان کرد: حالا همه بچه‌ها فوتبالیست‌ها را می‌شناسند اما پهلوانان ایرانی را نمی‌شناسند، پس باید تلاش کنیم موانع ترویج ورزش پهلوانی را برطرف کنیم به نحوی که خانواده‌های ایرانی فرهنگ ورزش ایرانی را بپذیرند و به جای اینکه به دنبال باشگاه‌های مختلف ایروبیک، یوگا، پیلاتس و ورزش‌های جدید الورود باشند، ورزش‌هایی که برخی از آنها در باشگاه‌های غیرقانونی و زیرزمینی آموزش داده می‌شود و زن و مرد به این باشگاه‌ها هجوم می‌برند، ورزش‌های سنتی که مبتنی بر فرهنگ اصیل ایرانی است را توسعه دهیم و خانواده‌ها را با این ورزش آشنا کنیم. این ورزش از نظر فنی با ضوابط اخلاقی و فرهنگ حماسی، دینی و ... که بر آن حاکم است می‌تواند در انتقال مفاهیم ارزشی به نسل جدید نقش مؤثری داشته باشد و باید کاری کنیم اگر مادری می‌خواهد فرزند خود را به محیط سالم ورزشی بفرستد، این نوع از ورزش را انتخاب کند.

جوهری با اشاره به تلاش‌ها در معرفی ورزش پهلوانی، گفت: باید به جایی برسیم که بیش از ورزش‌های وارداتی بر روی فرهنگ و آداب و رسوم خودمان سرمایه‌گذاری کنیم. اینکه ورزشکاران ما به سراغ ورزش‌های قهرمانی بروند با ورزش پهلوانی مغایرتی ندارد و می‌توانند ورزش پهلوانی را به عنوان ورزش پایه‌ انتخاب کنند. ورزش پهلوانی هم جسم و هم روح را آماده و شخصیت پهلوانی را در وجود ورزشکاران نهادینه می‌کند. همچنان که گفته می‌شود ورزشکاران رشته‌های مختلف بهتر است دو میدانی و شنا را به عنوان ورزش‌ پایه‌ای خود انتخاب کنند، هر ورزشکاری می‌تواند ورزش پهلوانی را هم به عنوان ورزش پایه‌ای انتخاب کند.

رئیس فدراسیون ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی در پاسخ به اینکه با توجه به ورود بانوان به اکثر ورزش‌های قهرمانی آیا امکان حضور خانم‌ها در ورزش زورخانه‌ای وجود دارد؟ اظهار کرد: جالب است بدانید که اخیراً برخی از افراد مدعی مخالفت با حضور بانوان در این ورزش شده بودند. اما اعتقاد ما این است که بانوان 50 درصد جامعه ایران را تشکیل می‌دهند و اگر مادران با ورزش پهلوانی آشنا شوند و این فرهنگ را بشناسند یقین حاصل می‌کنیم که جامعه ما جامعه‌ای پویاتر خواهد شد و فرزندانی با منش پهلوانی تربیت می‌شوند.

بانوان خواستار ورود به ورزش‌ زورخانه‌ای هستند

وی تصریح کرد: اکنون بیش از 20 هزار و 500 باشگاه خصوصی داریم که بیش از 9 هزار باشگاه ویژه بانوان است و بیش از 9 هزار باشگاه دیگر نیز مشترک بین بانوان و آقایان است که به صورت شیفتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، یعنی در 18 هزار باشگاه خصوصی بانوان ورزش می‌کنند و ده‌ها ورزش جدید در این باشگاه‌ها آموزش داده می‌شود. حرکاتی که در ورزش زورخانه‌ای انجام می‌شود بسیار باوقارتر، با مفهوم‌ و معنا‌تر و بسیار هدفمند‌تر از ورزش‌های خارجی است. ورزش زورخانه‌ای با شعر و موسیقی‌ اصیل و پرمفهوم انجام می‌شود، در حالی که برای ورزش‌های جدید موسیقی‌های غیر ایرانی با مفاهیم نه‌چندان عمیق مورد استفاده قرار می‌گیرد.

جوهری با طرح اینکه آیا ورزش کردن خانم‌ها در فضایی سالم و اخلاق‌مدار آن هم با اشعار حماسی و مذهبی ایرادی دارد؟ گفت: خوب است بدانید که بانوان نیز پیگیر ورود به ورزش‌‌های زورخانه‌ای هستند و از مراجع نیز استفتا گرفته شده که پاسخ داده‌اند اگر مفسده‌ای وجود نداشته باشد، هیچ ایرادی وجود ندارد. پس قطعاً با رعایت مسائل شرعی و اخلاقی بانوان هم می‌توانند وارد این رشته شوند.