فراهم آوردن زیرساخت‌های کالابرگ الکترونیکی پیش از حذف ارز ترجیحی ضروری بود

با پایان یافتن سال 1401، بررسی عملکرد دولت در حوزه اقتصاد می‌تواند مفید و مؤثر باشد. سال 1401 فرازونشیب‌های بسیاری داشت که هریک از آنها به نوعی بر سفره مردم و فعالیت‌های اقتصادی اثرگذار بوده‌اند. قطعاً در مباحث اقتصادی این دولت موفقیت‌‌ها و شکست‌هایی را تجربه کرده و شاید آنطور که برنامه‌ریزی و پیش‌بینی می‌کرد سیاست‌هایش پیش نرفت.  

معصومه آقاپور علیشاهی، کارشناس اقتصادی و عضو سابق کمیسیون اقتصادی مجلس دهم در گفت‌وگو با ایکنا، با مفید خواندن توافق ایران و عربستان گفت: این اقدام شایسته‌ای بود که دولت سیزدهم انجام داد و به نوعی دریچه تنفسی برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود، طوری که گوشه‌ای از نتایج آن طی چند روز گذشته مشاهده شد و امید می‌رود با ادامه این روند شرایط اقتصادی بهبود یابد.

حذف ارز ترجیحی؛ اقدامی خوب

وی در تحلیل اقدامات اقتصادی دولت در سال 1401 عنوان کرد: من معتقدم حذف ارز ترجیحی یک ضرورت بود و باید اتفاق می‌افتاد، چون یارانه‌ای که دولت پرداخت می‌کرد یارانه بسیار زیادی بود اما بهتر بود پیش از حذف ارز ترجیحی زیرساخت‌های توزیع کالابرگ الکترونیکی را فراهم می‌شد و از سوی دیگر باید به تولیدکنندگان یارانه‌ای را تخصیص می‌دادند تا شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی مردم نبودیم.

این کارشناس اقتصادی که با پرداخت یارانه نقدی مخالف است، درباره دلایل خود گفت: پرداخت ماهانه یارانه نقدی موجب افزایش قیمت‌ها و نقدینگی در کشور می‌شود و نیز خود افزایش نقدینگی باعث ایجاد تورم می‌شود و لذا بهتر بود از همان ابتدا این یارانه به صورت کالابرگ و یارانه مستقیم به تولیدکنندگان پرداخت می‌شد.

آقاپور علیشاهی در رابطه با سیاستگذاری‌های ارزی تأکید کرد: بهتر بود در این زمینه شرایطی فراهم می‌شد که به هماهنگی در دولت و در مجلس منجر شود، زیرا بعضی زمان‌ها ناهماهنگی‌های به وجود آمده، تشدید تنش‌ها در جامعه را به دنبال دارد.

قرارگیری بازار سرمایه در مسیر عادی

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در رابطه با بازار سرمایه به دولت پیشنهاد کرد: دولت باید اجازه دهد در سال 1402 این بازار مسیر عادی خود را طی کند و عرضه و تقاضای واقعی در آن اتفاق بیفتد و ضروری است مدنظر داشته باشد بازار سرمایه بهترین محل برای جذب پول‌های سرگردان است.

نماینده مجلس دهم با اشاره به پرداخت بدهی‌های دولت بدون استقراض از بانک مرکزی گفت: در حقیقت همه دولت‌ها تلاش می‌کنند بدون استقراض از بانک مرکزی بدهی‌هایشان را پرداخت کنند تا پایه ارزش پولی حفظ شود اما در آخر یا در مجموع نرخ تورم اثر این قضیه را خنثی می‌کند.

آقاپور علیشاهی صبر و استقامت مردم ایران را بی‌نظیر توصیف کرد و افزود: واقعاً در چنین شرایط خاص و با این تورم مردم هنوز حامی نظام جمهوری اسلامی ایران هستند و اگر تورمی مشابه در کشورهای در حال توسعه اتفاق می‌افتاد عواقب به مراتب سنگین‌تری برای آن کشور به دنبال داشت.

اقتصاد، دستور نمی‌پذیرد

وی ادامه داد: دولت حتماً سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها را دقیق انجام دهد و باید بداند اقتصاد، دستور نمی‌پذیرد، زیرا اقتصاد مسیر خود را طی می‌کند و سازوکارهای مخصوص خود را دارد. همچنین ضروری است دولت در سال 1402 بیشتر به فکر مردم باشد و ابزارهای کنترلی دقیق‌تری را به کار گیرد و تا آنجا که می‌تواند از خط‌کشی‌ها دست بردارد. همچنین از همه کسانی که می‌توانند نقشی در تحقق تولید ناخالص داخلی واقعی در کشور داشته باشند کمک بگیرد، چون رشد تولید ناخالص داخلی به توسعه اقتصادی منجرم می‌شود.

این کارشناس اقتصادی درباره تلاش دولت در تک‌نرخی کردن قیمت ارز گفت: هدف این دولت و دولت‌های قبل این بود که به بقای ارز چندنرخی پایان دهند و دولت‌های آینده هم دوست دارند چنین اتفاقی بیفتد. اما تا زمانی که رشد واقعی اقتصاد در کشور اتفاق نیفتد چنین کاری تقریباً محال است و این چه زمانی اتفاق می‌افتد؟ زمانی که جریان نقدینگی به بخش تولید، بخش خصوصی واقعی، افزایش صادرات غیرنفتی و نفتی و توسعه فناوری هدایت شود. به طور کلی باید GDP واقعی اتفاق بیفتد تا بتوان ارز را تک‌نرخی کرد ولی تا زمانی‌که چنین اتفاقی رخ ندهد و همچنان خروج ارز از کشور را داشته باشیم نمی‌توان به بهبود شرایط ارزی امید داشت.

گفت‌وگو از سعید امینی