امروزه با توجه به کاهش ازدواج و فرزندآوری در میان خانوادههای ایرانی، یکی از مهمترین دغدغههای مسئولان کشور، بحران جمعیت است که کشور را در آیندهای نزدیک گرفتار خواهد کرد. در این مسیر موانع مهمی همچون معضلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی وجود دارد که باید برطرف شود.
حجتالاسلام والمسلمین رضا عزتزمانی، معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی، در گفتوگو با ایکنا، در رابطه با برنامههای ستاد حمایت از خانواده و جوانی جمعیت اظهار کرد: سازمان تبلیغات اسلامی و ستاد حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به عنوان زیرمجموعه سازمان تبلیغات اسلامی و یک مجموعه فرهنگی در طول سال و متناسب و متناظر با این موضوع برنامههایی را در دست اجرا دارد.
وی افزود: از ظرفیتسازی برای برنامههایی همچون وساطت ازدواج که حوزه فرزندآوری نیز در این زمینه قرار دارد تا توانمندسازی و فعال کردن 10 هزار مسجد و هیئتهای مذهبی مردمی در حوزه فعالیت فرهنگی برای موضوع فرزندآوری از جمله برنامههای در دست اقدام است. مساجد و هیئتهای مردمی ظرفیت فراوانی دارند که در صورت توانمندسازی صحیح و دقیق میتوانند به سمت نقشآفرینی و پشتیبانی از خانوادههایی که دغدغه فرزندآوری دارند، اما با موانع و مشکلاتی در این حوزه مواجه هستند، حرکت کنند. همچنین، میتوان از چهرههای شاخصی که در حوزه فرزندآوری فعالیت میکنند به خوبی بهره گرفت و به منظور آگاهسازی و توانمندی خانوادهها اقدام کرد.
انتشار نشریه «امید آینده»
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی بیان کرد: ستاد خانواده و جوانی جمعیت در سازمان تبلیغات اسلامی به صورت مستمر در طول سال برنامههای مختلفی را اجرا میکند. همچنین، نشریه ستاد با عنوان «امید آینده» ماهیانه منتشر شده و صرفاً به موضوع حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، که فرزندآوری یکی از برنامههای آن است، میپردازد. موضوع بررسی جمعیت نیز در دستور کار ستاد قرار دارد که تا سال آینده به سرانجام خواهد رسید. همچنین، دورههای آموزشی سازمان در بخشهای مختلف همانند واسطهگری ازدواج، خانواده و... به صورت مستمر در استانهای مختلف برگزار میشود. البته از پشتیبانیها و بودجههایی که باید در این حوزه وارد شود و در خدمت به موضوع فرزندآوری باشد گلایه داریم. متأسفانه این اتفاق رخ نداده است و امیدواریم دولت برنامه و بودجه و ظرفیتهایی را برای پشتیبانی و حمایت از این مقوله فراهم کند.
وی با بیان اینکه گلایه ستاد به طور مشخص از مجموعه سازمان برنامه و بودجه و تخصیص بودجه برای فعالیتهای حوزه خانواده و جمعیت است، گفت: متأسفانه باید از ظرفیتهای داخلی سازمان و ستاد استفاده کنیم. البته مشکلی وجود ندارد، اما ظرفیت ما اندک است؛ چراکه بضاعت سازمان محدود بوده و این فعالیتهای عظیم با چنین بودجههایی رتق و فتق نمیشود. لذا باید دولت کمک بیشتری کند تا فعالیتها را به خوبی سازماندهی کنیم.
توسعه فرهنگ واسطهگری ازدواج
عزتزمانی در رابطه با موضوع واسطهگری ازدواج اظهار کرد: یکی از مسئولیتهایی که برعهده ما قرار دارد، ترویج فرهنگ واسطهگری ازدواج است. به این معنا که باید تلاش کنیم تا این فرهنگ بین خانوادهها پررنگ شود. البته فرهنگ این مسئله پیش از این در بین خانوادههای ایرانی وجود داشت، اما متأسفانه به دلایلی همچون شهرنشینی و شرایط فرهنگی کمرنگ شده است.
وی با بیان اینکه باید تلاش کنیم که این فرهنگ دوباره در میان جامعه توسعه یابد، افزود: مهمترین ظرفیت این موضوع، ظرفیتهای مردمی مانند مساجد و هیئتهای مذهبی و شبکههای مردمی است که باید این فرهنگ احیا شود. در عین حال برخی مؤسسات و مجموعههای فرهنگی وجود دارند که به صورت رسمی در این حوزه فعال هستند و با ایجاد پایگاهها و سایتها مختلف به منظور واسطهگری ازدواج همسانگزینی اقدام میکنند. این مؤسسات از طریق تعاملی که طبق تبصره ماده 37 قانون جوانی جمعیت بین سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت ورزش و جوانان وجود دارد، مجوز فعالیت خود را دریافت کردهاند و به صورت رسمی فعال هستند. لذا اصل موضوع فرهنگسازی است که باید تلاش کنیم به خوبی در جامعه محقق شود.
عزتزمانی درباره موضوع اجرا نشدن برخی قوانین تشویقی در حوزه فرزندآوری تصریح کرد: خوشبختانه غالب این قوانین در حال اجراست. البته بخشی از قوانین موجود مانند دسترسیها در آمادهسازی زمین و ظرفیت خودروها با مشکلاتی مواجه بود که طبق گزارشها، فعالیتهای خوبی انجام شده است. البته مشکلاتی در رابطه با تعداد و ظرفیتهای موجود وجود دارد و موانع این حوزه در حال برطرف شدن است.
اعطای وام فرزندآوری
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی ادامه داد: در حال حاضر اعطای خودرو و زمین به خانوادهها در مرحله ثبتنام قرار دارد و به خانوادههایی که فرزند سوم آنها به دنیا آمده است به سرعت وام اعطا میشود. همچنین، زمینهای اعطایی به خانوادههای حائز شرایط در حال جانمایی در مناطق مختلف کشور است و خانوادهها میتوانند برای فرایند دریافت زمین اقدام کنند.
وی درباره موانع فرهنگی موجود در مورد بحث ازدواج و فرزندآوری اظهار کرد: بزرگترین مانع موجود در این حوزه، گره ذهنی است، به این معنا که به دلایل مشکلات اقتصادی، ضعف فعالیتها و مدیریت برخی مسئولان، ناآشنایی، ضعف اعتقادی و معرفتی ما نسبت به رزاقیت خدا و نیز ناآگاهی از ظرفیتهای یک خانواده که باعث افزایش رزق میشود، متأسفانه فرزندآوری در خانوادهها کاهش یافته است. طبق اعتقادات ما، علیرغم همه سختیها و مشکلات، خداوند متعال صاحب رزق است و هر انسانی رزق خود را دارد و اینگونه نیست که اگر کسی به دنیا بیاید، بدون رزق بوده و خدا او را لحاظ نکند. البته این رزق از طریق مجاهدت پدر و مادر محقق میشود، اما هر فرزندی که به خانواده اضافه میشود، خدای متعال گشایشی را در خانواده ایجاد میکند. لذا در کنار تمام فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی و... که امروز در قالب برنامههای تشویقی در جامعه صورت میگیرد، تمامی نهادهای فرهنگی نیز باید تلاش کنند تا مسئله نبود شناخت و گرههای ذهنی و اشکالات ذهنی، که در بین مردم وجود دارد، رفع شود.
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی بیان کرد: البته کار در این زمینه بسیار زیاد است و نیازمندیم که این فرهنگ به خوبی از سوی تمامی نهادهای فرهنگی و رسانهها در جامعه نهادینه شود. تولید سریالها و برنامههای تلویزیونی از جمله برنامههای تأثیرگذار خواهد بود. در سالهای نه چندان دور و به دلیل برخی مشکلات موجود در کشور، تمامی رسانهها پای کار آمدند تا خانوادهها به سمت کاهش جمعیت حرکت کنند، اما امروز برای اینکه بخواهیم در برابر این فرهنگ، که در برههای از زمان با سرعت زیاد اجرا شد، بایستیم و ضمن آگاهسازی جامعه، از بحران جمعیتی کشور در آینده جلوگیری کنیم، باید در عرصههای مختلفی فعالیت کنیم؛ چراکه با تکیه بر یک یا دو عرصه این کار انجام نمیشود.
گفتوگو از مجتبی افشار
انتهای پیام