کتاب «اشعار فارسی در کتیبه‌های اصفهان» رونمایی شد
نویسنده کتاب «اشعار فارسی در کتیبه‌های اصفهان» در مراسم رونمایی از این اثر گفت: هدف من این بود که به مردم کمک کنم تا بتوانند اشعار کتیبه‌ها را در اماکن تاریخی بخوانند؛ زیرا خواندن این اشعار کاری بسیار دشوار است و به مهارت نیاز دارد.
به گزارش ایکنا از اصفهان، نشست رونمایی از کتاب «اشعار فارسی در کتیبه‌های اصفهان» به‌مناسبت روز جهانی هنر اسلامی و هفته کتاب و کتابخوانی، روز گذشته، دوم آذرماه در موزه‌گرمابه علی‌قلی‌آقا برگزار شد.
شهاب شهیدانی، عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان در این نشست اظهار کرد: درباره هنر اسلامی دو دیدگاه مطرح است؛ طبق دیدگاه اول هنر اسلامی برخاسته از قرآن و مفاهیم اسلامی است؛ ولی به اعتقاد برخی افراد، درست است که در هنر اسلامی رگه‌هایی از دین و مفاهیم قرآنی وجود دارد؛ اما عده‌ای مقاصد دنیایی برای ایجاد چنین آثار هنری دارند؛ برای مثال پادشاهان برای کسب مشروعیت از هنر اسلامی استفاده می‌کردند. رنسانس فرهنگی ایران یعنی انواع گروه‌ها و اقلیت‌ها در این مسئله کلان قرار داشتند و به عبارتی مجموعه‌ای از افراد به هر نحوی در ظرف هنر اسلامی قرار می‌گرفتند.
وی بیان کرد: حدود ۱۵ سال از عمر خود را برای شناخت کتیبه‌ها صرف کردم؛ با مطالبی که در کتاب آمده است، مربوط به خوشنویسی، سبک، شیوه کتیبه‌نگاری و... آشنایی قبلی دارم. کتاب مطالعه شده است و امیدوارم که شهرداری اصفهان هم از چاپ آن حمایت کند. این کتاب به شیوه میدانی مورد تحقیق قرار گرفته که کاری بسیار دشوار است؛ ولی وقتی به چاپ می‌رسد، زمینه انتقادات بسیاری فراهم می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان ادامه داد: از نگارش این کتاب بسیار خوشحالم؛ زیرا کتیبه‌ها از نظر ادبی و ادبیات جای کار بسیاری دارد و کتاب مورد بحث امروز به این مسئله پرداخته است. شاید بهتر باشد شهرداری اصفهان کتاب‌هایی از این دست را که مستقیماً با هویت اصفهان ارتباط دارد، در سه یا چهار نسخه چاپ و نشستی با حضور متخصصان عرصه مورد نظر و نویسنده برگزار کند تا ایرادات و نواقص کتاب رفع شود.
وی افزود: در بررسی این کتاب به چند نکته مهم دست یافتم، از جمله اینکه مسئله محتوایی یعنی شیوه خوانش و تصحیح کتیبه به چه شکل باشد. هنرمندان گذشته همیشه تواضع خاصی داشتند؛ ولی این‌گونه نبوده که نامی از خود بر جای نگذارند. این نکته باید در کتاب به دقت مورد بازنویسی قرار گیرد؛ بنابراین خوشنویسان در عین حال که تواضع خاصی داشتند، به‌ویژه در دوران صفوی که جایگاه برتری در مقایسه با دیگر هنرمندان داشتند، نام خود را پنهان نمی‌کردند و این نکته در این کتاب هم باید مورد توجه قرار گیرد.
شهیدانی تأکید کرد: ما چیزی به نام نستعلیق سفید یا زرد نداریم، کتیبه‌ها با نام کتیبه‌های حجاری توگود یا نقر یعنی فرورفته وجود دارند. اینکه به کتیبه، سفید یا زرد بگوییم، شیوه نگارش زیرنویس برای کتاب نیست؛ بنابراین ما متوجه زحمات ویژه‌ای که برای این کتاب کشیده شده است هستیم؛ ولی اصفهان فراتر از چنین انتظاری را فراهم کرده است. چه بهتر که اگر نقدی درباره این کتاب وجود دارد، بیان شود تا به بهتر شدن آن کمک کند.
وی در پایان تصریح کرد: مدت‌هاست کتابی که وزین باشد و در حین مطالعه من را به وجد آورد، منتشر نشده است که دلایل بسیاری دارد. کارهایی اساسی در عرصه هنر انجام شده؛ ولی منظور من هنر خوشنویسی است. بعد از استاد ابوالفضل خزاعی که مخاطب را به وجد می‌آورد، کاری انجام نشده است. کار را باید سخت بگیریم و به یکدیگر نقد کنیم. کتاب پیش از انتشار عمومی باید مورد بررسی دقیق مختصصان قرار بگیرد، ایرادات آن رفع و در نهایت محتوایی در شأن هنر منتشر شود.
خواندن اشعار کتیبه‌ها کاری دشوار است
همچنین در ادامه این نشست، اکبر زمانی، نویسنده کتاب «اشعار فارسی در کتیبه‌های اصفهان» اظهار کرد: بخشی از نگارش درست متن کتاب به عهده ویراستار است. درباره نگارش اشعار کتیبه‌ها در فصل اول، سعی کردم جانب امانت‌داری را رعایت کنم و همان مطالبی را که در کتاب استاد لطف‌الله هنرفر آمده بود، در این کتاب وارد کردم، خواه درست باشد یا نادرست. علت نبود بعضی از مطالب در این کتاب، اجازه نداشتن برای چاپ آنها بود، بسیاری از امور را در حد توان پیگیری کردم؛ ولی بعضی از آنها از توانم خارج بود.
وی درباره هدف از نوشتن این کتاب توضیح داد: هدف من این بود که به مردم کمک کنم تا بتوانند اشعار کتیبه‌ها را در اماکن تاریخی بخوانند؛ زیرا خواندن این اشعار کاری بسیار دشوار است، به مهارت نیاز دارد و کسی نمی‌تواند به راحتی این کار را انجام دهد؛ بنابراین نگارش این کتاب می‌تواند برای خواندن اشعار کتیبه‌ها در اماکن گوناگون کمک‌کننده باشد. همچنین نگارش اصل اشعار این کتیبه‌ها در کتابی جداگانه به مرمت و بازسازی کتیبه‌ها و آثاری که در معرض نابودی هستند، می‌تواند کمک کند.
یادآور می‌شود، در پایان این نشست از پوستر کتاب «اشعار فارسی در کتیبه‌های اصفهان» رونمایی شد.
زهراسادات مرتضوی
