حجتالاسلام جواد جعفری، استاد حوزه و کارشناس، پژوهشگر و نویسنده حوزه مهدویت در گفتوگو با ایکنا، با اشاره به اینکه اعتکاف از سنتهای اسلامی است که میخواهد ما را به سمت معنویت و عالم بالا سوق دهد، گفت: ما در دنیا با یک سری از کارهای روزمره مواجه هستیم و این کارها ممکن است ما را از حقیقت آخرت غافل کند و موجب شود انسان به آخرت خود کمتر بیندیشد، به همین دلیل گفته شده است که سعی کنید چند روزی را از دنیا قطع شوید.
وی با اشاره به اینکه اعتکاف سه روزه در ایام رجب و اعتکاف 10 روزه پایان ماه رمضان از مستحبات توصیه شده است، گفت: اینکه انسان سه روز تمام کارهای دنیوی را تعطیل کند و در خانه خدا، فقط مهمان خدا شود و به محاسبه خود بپردازد برای این است که بتواند قطع و انقطاعی را از عالم دنیا پیدا کند.
حجتالاسلام جعفری مهمترین مسئلهای که باید در اعتکاف رخ دهد تا اعتکاف در انسان اثر بگذارد را محاسبه نفس عنوان کرد و گفت: انسان باید در اعتکاف خلوتی برای خود ایجاد کند که به محاسبه نفس بپردازد. در روایات ما آمده است که «خدا رحمت کند بندهای را که بداند از کجا آمده، در کجاست و به کجا خواهد رفت» و اعتکاف فرصتی است که انسان میتواند فراغتی برای خود ایجاد کند که به این مسائل فکر کند و ببیند چه قدر در راستای حقیقت آفرینش انسان، زندگی و تلاش میکند.
این مبلغ دینی تصریح کرد: باید هر چیزی که انسان را از اینها غافل کند دوری کرد. اکنون تلفن همراه ممکن است باعث شود که جسم ما در مسجد باشد اما فکر و حواسمان بیرون از مسجد باشد و یا حتی ممکن است برخی در مدت محدود اعتکاف به بازی با تلفن همراه بپردازند که موجب میشود به معرفتی که باید در اعتکاف به آن میرسیدند، نرسند.
وی با تأکید بر اینکه اعتکاف برای این است که از همه چیز دنیا قطع رابطه کنیم تا فرصتی برای اندیشیدن به جهان دیگری که در پیش رو داریم و باید به آنجا برویم داشته باشیم، گفت: معتکف باید مستغرق در این شود که برای ابدیتی که در پیش دارد و فناناپذیر است، چه قدمهایی را برداشته و چه قدر آماده است و هدفگذاری کارهای او چه قدر در این راستا است. باید به همه این امور فکر کرد و اینکه کارهایی که انجام میدهیم چه قدر ممکن است هدف اصلی را که رسیدن به سعادت ابدی و همیشگی است را به خطر بیندازد و ما را از آن دور کند.
این پژوهشگر دینی با اشاره به روایت مشهوری که گفته شده یک ساعت تفکر برتر از 70 سال عبادات است، گفت: تفکر در اینکه من چه کسی هستم، چرا آفریده شدهام و چه هدفی از خلقت من بوده است، بهتر از 70 سال عبادت بدون فکر است. بنابراین در اعتکاف تأکید بر اینکه از مسجد خارج نشویم و با روزهداری به عبادت بپردازیم، برای این است که از مشغولیات عادی زندگی دور شویم و فرصتی برای فکر کردنی پیدا کنیم که از 70 سال عبادت با ارزشتر است.
وی ادامه داد: وقتی شغل خود را تعطیل و فعالیت روزمره را ترک کرده به مسجد میروید، به این معنی است که دلمشغولیها را تعطیل کنید و فرصت با فراغ بال داشته باشید که بتوانید به یکسری از مسائل مهم فکر کنید و خودتان را نسبت به آنها بسنجید که در چه موقعیتی نسبت به جهان آخرت هستید، گناه چه قدر در زندگی شما پررنگ است و ... .
این استاد حوزه علمیه در پاسخ به این سؤال که اعتکاف چه تأثیری در روابط اجتماعی فرد پس از پایان اعتکاف دارد؟ گفت: فردی که حقیقت اعتکاف را درک کرده و طی آن به این فکر کرده است که تاکنون در زندگی خود چه کارهایی کرده و برای اینکه آخرت خوبی داشته باشد پس از اعتکاف باید چطور زندگی کند و به این حقیقت برسد که فرصت کم است و مقامات معنوی که باید آنها را کسب کند خیلی زیاد است، روش و منش زندگی خود را تغییر میدهد. معتکف اگر واقعاً به این امور در زمان اعتکاف فکر کرد، پس از اعتکاف تغییر قابل توجهی در زندگی فردی و اجتماعی خود میدهد.
حجتالاسلام جعفری، حقالناس را یکی از مهمترین مباحثی دانست که فرد معتکف باید طی اعتکاف به آن فکر کند و گفت: باید معتکف به این نتیجه برسد که حقالناس را چه قدر رعایت کرده است و پس از اعتکاف چطور باید رفتار و مواجهه خود با حقالناس را تصحیح کند. از حقالناسهای خیلی بزرگ مثل ظلم آشکار، غصب حق مردم، دروغ و ... تا حقالناسهای به ظاهر کوچک مثل پارک کردن نامناسب ماشین که موجب مزاحمت برای مردم میشود، بوق زدن غیر ضروری که مردم را آزار میدهد، داد و فریاد بیجایی که مردم را ناراحت میکند و ... همه حقالناس است و اینکه فردی بتواند به فکر خود جهت بدهد و به این امور بیندیشد و بزرگی گناه ناراحت کردن مردم را درک کند، یکی از مهمترین نتایج اعتکاف است.
وی با تأکید بر اینکه باید به این فکر کنیم که حقالناس در قیامت چه تأثیر بدی برای ما دارد، گفت: مثلاً در بحث غیبت که برای خیلیها امری عادی شده است، باید به این بیندیشیم که اگر من غیبت کسی را بکنم در قیامت وقتی این غیبت را حساب و کتاب میکنند، یا باید از خوبیهای من بردارند و به آن فرد بدهند یا از بدیها آن فرد در پرونده من بگذارند. افراد معمولاً غیبت کسی را میکنند که از او خوششان نمیآید پس باید به این فکر کنیم که در قیامت خوبیهای ما را به کسی میدهند که از او خوشمان نمیآید یا بدیهای آن شخص در پرونده ما قرار داده میشود، اگر به این امور فکر کنیم میفهمیم که حقالناس میتواند خیلی برای انسان در قیامت دردناک باشد و درک این امور در فراغت از امور دنیوی که در اعتکاف حاصل میشود، میتواند محقق شود.
این مبلغ دینی افزود: وقتی انسان به چنین درکی از زندگی در اعتکاف رسید، وقتی از اعتکاف خارج میشود نیز سعی میکند کمتر مرتکب گناه شود چون متوجه عواقب سخت گناه شده است.
وی با اشاره به اینکه در مراسم اعتکاف افراد دعا میکنند و یکی از دعاهایی که معمولاً انجام میدهند دعا برای فرج امام زمان(عج) است، گفت: در روایات ما آمده است که شما زیاد برای فرج دعا کنید که این دعا مایع فرج شما است. این مبحث که دعای فرج موجب فرج شماست را به دو نحو معنی کردهاند. در معنی اول گفته شده که دعا برای فرج باعث تعجیل در ظهور امام زمان(عج) میشود و فرج کلی رخ داده برای همه گشایش محقق میشود. در تعبیر دوم گفته شده است که وقتی برای ظهور امام زمان(عج) دعا کنید باعث گشایش در کارها و رفع مشکلات خودتان هم میشود.
این کارشناس دینی تصریح کرد: وقتی فردی در اعتکاف است، نزدیکتر به خداست و روحیه او لطیفتر و برای تقرب به خدا آمادهتر است. اگر در این حالت برای ظهور دعا کنید، فرج شخصی هم برای شما حاصل میشود و یکسری از مشکلات و گرفتاریها در سایه دعا کردن برای تعجیل در ظهور امام زمان(عج) حل میشود و امام نظر خاص به شما میکند. چون روشن است که وقتی شخصی به یاد امام زمان(عج) باشد، قطعاً امام هم به یاد او خواهدبود.
وی در بخش پایانی سخنان خود گفت: بنابراین در اعتکاف دعا برای تعجیل در ظهور امام زمان(عج) یکی از بهترین روشها است که مشکلات انسان در همین دنیا حل شود و برای خود فرد فرج حاصل شود و البته بهترین حالت این است که فرج در ظهور و فرج کلی برای همه رخ دهد.
حجتالاسلام جعفری خاطرنشان کرد: ممکن است این گشایش، گشایش معرفتی باشد و معرفت فرد را نسبت به عالم تغییر دهد و موجب شود معتکف واقعاً فردی شود که با دید درستی به دنیا و آخرت نگاه کند و دچار غفلت دنیوی نشود و توجه خود را به آخرت معطوف کند. این دعاها میتواند تغییرات مهمی را در خود شخص ایجاد کند.
انتهای پیام