فردگرایی مهمترین عامل ترغیب به کاهش فرزندآوری است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدهاشم حائری مولد، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری فرهنگ آرامش اسلامی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی با بیان اینکه ازدواج و فرزندآوری در واقع، سبک زندگی است و نمی‌توان آن را به مسائل اقتصادی ربط داد، بلکه یک گوشه این مسائل به اقتصاد مربوط است، گفت: در رابطه با سبک زندگی آنچه موضوعیت ایجاد می‌کند، فردگرایی است که برگرفته از سبک زندگی غربی است، همچنین خوی نفسانی انسان نیز به فردگرایی گرایش دارد. بنابراین وقتی فردگرایی در جامعه شکل گیرد، افراد بیشتر به دنبال خواسته فردی هستند نه عظمت واقعیت انسان و خلقت؛ در نتیجه ازدواج و فرزندآوری کم می‌شود.

وی با اشاره به اینکه علت عدم ازدواج و فرزندآوری فردگرایی و تغییر سبک زندگی است، افزود: اگر دلیل ازدواج، تشکیل خانواده، فرزندآوری و خلقت را مورد بررسی قرار دهیم، متفاوت از آن چیزی است که ما در نظر داریم، چراکه تعریف جامعه از ازدواج اشتباه است. یعنی تصور افراد این است که فرد با ازدواج از تنهایی خارج می‌شود، در حالی که اصل بنیاد ازدواج تشکیل خانواده و براساس آیه 21 سوره «روم» که خداوند می‌فرماید: «لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا؛ زن و مرد در کنار هم آرامش می‌یابند» و در واقع زن و مرد لازم و ملزوم یکدیگر بوده و در کنار هم معنای خلقت تکمیل می‌شود.

تأثیر فضای مجازی بر سبک زندگی

حائری افزود: فضای مجازی یکی از علل تغییر سبک زندگی است، به‌عنوان مثال تغییراتی که طی 10 سال اخیر شبکه اجتماعی اینستاگرام، در سبک زندگی جامعه داشته، کاملاً مشهود است و دلیلی که امروز تأکید می‌شود، قبل از ازدواج  مشاوره صورت گیرد و آموزش در این خصوص دیده شود، همین تغییر سبک زندگی است، چراکه زندگی هم خواستنی است و هم ساختنی و نمی‌شود تنها تصور کرد که زندگی ساخته و آماده است، بلکه باید در خصوص ساختن زندگی تلاش شود که البته با افزایش سن انتخاب مشکل‌تر می‌شود.

وی بیان کرد: براساس آیه 32 سوره «نور» که خداوند می‌فرماید: «وَأَنكِحُوا الأَيامىٰ مِنكُم وَالصّالِحينَ مِن عِبادِكُم وَإِمائِكُم ۚ إِن يَكونوا فُقَراءَ يُغنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ ۗ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ؛ مردان و زنان بی‌همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌کند؛ خداوند گشایش‌دهنده و آگاه است» اما چون بنیاد تفکر از غرب شکل گرفته تشخیص خوب و بد متفاوت شده است.

مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری فرهنگ آرامش اسلامی با بیان اینکه یکی از اهداف ازدواج ادامه نسل بشر است، اگر افرادی که ازدواج می‌کنند، به این هدف فکر کنند عملاً از فرزندآوری گریزان نیستند، افزود: با ازدواج باید تأمین آرامش خود و همسر صورت گیرد، از طرفی با ایجاد یک بنیاد یک موحدی بیاید و خدا را بپرستند و بعد از آن موحد نیز نسلی ادامه یابد و از این نسل سربازان امام زمان(عج) متولد شوند از آنجا که این تفکرات در خصوص مسئله ازدواج وجود ندارد، دنبال فرزند‌آوری نیستند و فقط می‌خواهند به آرامش برسند که البته به همان آرامش هم که قصد و غرض دارند نمی‌رسند.

تفاوت آرامش با رفاه

وی اظهار کرد: براساس روایات یکی از ارکان بنده خالص برنامه‌ریزی صحیح اقتصادی است از طرفی برنامه‌ریزی صحیح اقتصادی این نیست که خانه، ماشین و... داشته باشیم، بلکه با نگاهی به زندگی نسل‌های قبل خود می‌بینیم با وجود کمبود و بعضاً نبود امکانات خاطرات خوشی از دوران خود دارند.

مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری فرهنگ آرامش اسلامی با اشاره به سبک زندگی نسل‌های گذشته که در عین سادگی بود، گفت: امروز وقتی می‌بینیم نسل‌های قبل ما مانند پدرها و پدربزرگ‌های ما از آرامش آن دوران صحبت می‌کنند، باید بدانیم که این آرامش حاصل سبک زندگی ساده بوده است.

وی افزود: زمانی روی کله قندها می‌نوشتند فرزند کمتر، زندگی بهتر که در این صورت با رواج تک فرزندی و دو فرزندی انسان از یکی از لذت‌های زندگی که داشتن عمو، خاله، دایی و عمه است که این‌ها نیز دارای فرزندانی هستند، محروم می‌شود و با این سبک زندگی از فرزندآوری، زندگی بدون اقوام را رقم می‌زند که البته در این خصوص یک موضوع مهم در بحث روانشناسی مطرح است و آن مدیریت در بحران‌هاست که دیگر با از دست دادن یک عزیز دیگر حامی برای افراد باقی نمی‌ماند.

برخی فرزندآوری را با شرایط اقتصادی گره می‌زنند

حائری با اشاره به اینکه ترویج سبک زندگی اسلامی از جمله فعالیت‌های این مؤسسه است، بیان کرد: من در 25 سالگی ازدواج کردم و اکنون در 32 سالگی دارای چهار فرزند(سه پسر و یک دختر) هستم که البته با تولد فرزندان به عینه این را دیدم که خداوند روزی فرزندان را ضامن است؛ از طرفی باید مسائل مختص زناشویی مسئله‌بندی شود، تاکنون علم بشر به این مسائل نپرداخته است.

مدیرعامل مؤسسه فرهنگی و هنری فرهنگ آرامش اسلامی گفت: برای ازدواج و فرزندآوری با نگاهی به پیشینه تاریخی کشور خود متوجه می‌شویم که آن دوران در امکانات کم زندگی با آرامش را داشتند این برخلاف اعتقاد برخی افراد است که تصور دارند فرزندآوری و ازدواج به شرایط اقتصادی گره خورده است، اما با این حال جاهایی از کشور که رفاه بیشتر است، فرزندآوری و ازدواج کمتر و طلاق بیشتر است این در حالی است که در استان محرومی چون سیستان‌وبلوچستان در قالب آداب رسوم خود فرزندآوری ترویج دارد، شاید یک دلیل این است که تصور داریم رئیس بانک از خدا قادرتر است.

وی تصریح کرد: روایتی از رسول مکرم اسلام(ص) داریم که می‌فرمایند: «روزی زیاد در گرو فرزند زیاد است» که این به تجربه ثابت شده است. همچنین در روایات بسیار به انتخاب همسر مناسب تأکید شده است، بنابراین انتخاب همسر بسیار اهمیت دارد، چراکه تربیت فرزند از انتخاب همسر شکل می‌گیرد.

حائری گفت: ما تقریبا یک میلیون و 500 هزار نفر نزدیک به تجرد قطعی داریم، چون در انتخاب خود تردید می‌کنند و به دنبال انتخاب‌های متعدد هستند و کم‌کم سن وی می‌گذرد که این نیازمند تغییر نگاه است.