سرخط علم/ از آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه تا واکنش‌ها به بی‌حرمتی به ساحت قرآن
مهمترین رویداد هفته گذشته در سطح حوزه علمیه، برگزاری مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه بود که ۱۵ شهریورماه، در مدرسه عالی دارالشفاء قم با پیام آیت‌الله مکارم شیرازی و با حضور مدیر و معاونان حوزه علمیه، اعضای جامعه مدرسین و شورای عالی حوزه بود. مسئله دیگر واکنش‌های مراجع، علما و مراکز حوزوی به هتک حرکت به ساحت مقدس قرآن بود.
به گزارش ایکنا؛ در هفته‌ای که گذشت، شاهد رویدادهای مختلفی در سطح حوزه و دانشگاه بودیم که مهمترین رویداد عبارت از آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه بود که در تاریخ 15 شهریورماه در قم برگزار شد. در ادامه سرخط این اخبار را پی می‌گیریم؛
اخبار مرکز مدیریت حوزه علمیه
مهمترین رویداد مرکز مدیریت حوزه علمیه در این هفته، مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه و معارفه معاونت تهذیب بود.
مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه
مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه، ۱۵ شهریورماه، در مدرسه عالی دارالشفاء قم و با پیام آیت‌الله مکارم شیرازی برگزار شد.
این مراسم از ساعت ۱۱ صبح و با حضور آیت‌الله اعرافی، آیت‌الله مقتدایی، آیت‌الله حسینی بوشهری، آیت‌الله محمدی عراقی، آیت‌الله سیداحمد خاتمی، معاونان حوزه علمیه، اعضای جامعه مدرسین و شورای عالی حوزه همچنین استادان سطح عالی حوزه در این مدرسه علمیه برگزار شد. این مراسم با حضور تعداد معدودی از مخاطبان و با رعایت فاصله‌گذاری کامل اجتماعی و رعایت دستورات و موازین بهداشتی برگزار شد.
آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، در این مراسم گفت: علم بالاترین نعمتی است که می‌تواند با غفلت‌هایی در آمیزد و منشأ خسارت و سقوط برای بشر شود. حوزه این افتخار را داشته که نگاهش به علم، قدسی و آسمانی بوده است و به آسیب‌ها و آفاتی که می‌تواند جریان علم را از قداست بیندازد، توجه داشته است.
وی افزود: اگر کسی علم حتی علم الهی داشته باشد، ولی نداند از چه مبدائی افاضه می‌شود، این علم به ظلمت تبدیل می‌شود؛ همچنین اگر ندانیم علوم در راه چه هدفی به کار گرفته شوند، منشأ ظلمت است، زیرا علم برای سعادت بشر است، ضمن اینکه باید بدانیم هرقدر هم علم داریم، در برابر جهل‌های ما اندک است؛ این سه غفلت، علم را از قدسیت و ارزش پایین می‌آورد.
معارفه معاون جدید تهذیب حوزه‌های علمیه
مراسم تکریم و معارفه معاون سابق و جدید معاونت تهذیب حوزه‌های علمیه با حضور مشاور مدیر و مسئول حوزه مدیریت حوزه‌های علمیه در ساختمان مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در جمکران برگزار شد.
معاون جدید تهذیب حوزه علمیه در این مراسم با بیان اینکه نظام تعلیم و تربیت حوزه به صورت واحد و یکپارچه برای تعلیم و تربیت طلاب طراحی شده است، اظهار کرد: اگر چه در حوزه بخش‌های مختلفی مانند آموزش، پژوهش و... وجود دارد و هر کدام متکفل بخشی از کارها هستند، اما هدف اصلی این بخش‌ها تقویت مسئله تهذیب و اخلاق و تربیت طلبه کارآمد و با اخلاق برای نظام جمهوری اسلامی و انقلاب است.
وی با بیان این که نقش اصلی معاونت تهذیب، تعلیم و تربیت طلبه تراز انقلاب و تقویت مسئله اخلاق و کمالات در بین طلاب است، بیان کرد: برای این که در این عرصه موفق شویم، باید ابتدا از خود شروع کنیم و خود را فردی متعهد، نظام‌مند و بااخلاق و پایبند به مبانی ارزشی و دینی بدانیم تا در ادامه بتوانیم سر منشأ خیرات و برکات برای طلاب در عرصه تعلیم و تربیت باشیم.
واکنش‌ها به هتک حرکت به ساحت مقدس قرآن
علما و مراجع و مراکز حوزوی در واکنش بی‌حرمتی به ساحت مقدس قرآن، در پیام‌های جداگانه‌ای به این اقدامات شنیع در اروپا اعتراض کردند.
آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی طی پیامی، اهانت به قرآن کریم و پیامبر(ص) را محکوم کرد. در بخش‌هایی از پیام ایشان آمده است: اینکه می‌بینید ـ معاذالله ـ برخی‌ها به وجود مبارک پیغمبر (علیه و علی آله افضل صلوات المصلین) اهانت می‌کنند یا به قرآن اهانت می‌کنند، این کشور‌ها باید بدانند که روی شاخه درخت نشسته‌اند و دارند ریشه آن را قطع می‌کنند! آن‌ها آمدند جهان را به عقل نزدیک کنند تا عاقلانه و موحّدانه در کمال سلامت و سِلم زندگی کنند. جهان منهای عقل می‌شود جنگ جهانی اول و دوم یا جنگ‌های نیابتی. جهان منهای عقل می‌شود که شبانه‌روز سه شیفته اسلحه‌های آدمکشی است، این جهان است! یا اهانت به وجود مبارک پیغمبر (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) است یا اهانت به قرآن کریم که همه این معارف بلند را از قرآن کریم داریم.
به فرانسه و امثال فرانسه هشدار می‌دهیم، موعظه می‌کنیم، نصیحت می‌کنیم که اجازه ندهند در آن دیار، در آن سرزمین، در آن بلاد و در آن کشورشان کسی به مقام مقدّس قرآن کریم، کسی به مقام مقدّس پیغمبر (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) هتکی کند. اگر بیگانه‌ای قصد دارد بین کشور‌ها را به هم بزند، موفق نخواهد شد و اگر دوست نادانی دست به این کار زده است، امیدواریم نادانی او به دانایی تبدیل شود و مسئولان این کشور هم خردمندانه این مشکلشان را حل کنند و اجازه ندهند که به مقام هیچ پیامبری، هیچ کتابی از کتاب‌های آسمانی و هیچ وحی‌ای از وحی‌های الهی ـ خدای ناکرده ـ مورد هتک قرار بگیرد.
همچنین آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری، دبیر شورای عالی حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد: حوزویان و مراجع و جامعه مدرسین این اهانت را محکوم کرده‌اند، ولی از جهان اسلام انتظار بیشتری می‌رود. کسانی مانند رئیس‌جمهور فرانسه حق ندارند که به بهانه آزادی بیان اهانت به قرآن را توجیه کنند. آیا آزادی بیان در تمام مسائل مرتبط با آنان وجود دارد؟ آیا به شهروندان خودشان اجازه می‌دهند که از آزادی بیان در مواردی که منافع آنان در خطر می‌افتد استفاده کنند؟ آیا کسی در کشورهای غربی می‌تواند آزادانه در مورد هولوکاست سخن بگوید و آن را نقد کند، در حالی که هولوکاست امر مقدسی نیست.
استاد حوزه علمیه بیان کرد: ما به شدت این مسئله را محکوم می‌کنیم و امیدواریم همان طور که قرآن در آیه هشتم سوره صف فرموده: «يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ» سرانجام رسوایی برای خود آنان باقی می‌ماند؛ زیرا توهین به مقدسات و دین مسئله‌ای نیست که بتوان به سادگی از کنارش عبور و آن را فراموش کرد.
پیشنهاد ایجاد نظام آموزشی دوگانه در حوزه
آیت‌الله سیدمحمد غروی، عضو سابق شورای عالی حوزه‌های علمیه در گفت‌وگو با ایکنا؛ با اشاره به ۵ دوره عضویت در شورای عالی حوزه، بیان کرد: از همان زمان قدیم یعنی وقتی آیت‌الله فاضل لنکرانی و سپس آیت‌الله مکارم شیرازی دبیر شورای عالی حوزه بودند تا دوره آیات مقتدایی و بوشهری و دوره کنونی رویکرد تحولی وجود داشته است. وقتی مقام معظم رهبری به قم آمدند و بر تحول تأکید کردند، این امر سرعت بیشتری گرفت و از ظرفیت‌های حوزه برای تحول استفاده بیشتری شد.
وی با پرداختن به برخی اقدامات برای تحول بنیادین در حوزه، تصریح کرد: چشم‌انداز بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت حوزه و همچنین ۱۴ نظام مختلف حوزوی تنظیم و تدوین شده است و برنامه‌های ۵ و ده ساله هم تدوین و در شورای عالی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و اقدامات خوبی در شورای گسترش و اعطای مجوزها انجام شده و رشته‌های متعددی که در حوزه سابقه نداشت راه‌اندازی شده است.
دروس تفسیر و خارج فقه
جلسات تفسیر و دروس خارج فقه در هفته گذشته در حوزه علمیه برگزار شد که خبرگزاری ایکنا برخی از این جلسات را پوشش داده است؛
بازدارندگی، مهمترین فلسفه مجازات در اسلام است
آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی ۲۰ شهریورماه در ادامه مباحث تفسیر سوره نور، با بیان اینکه شیخ طوسی در تفسیر آیه «سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنْزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»، مراد از «فرضناها» را احکام و دستورات گرفته است، گفت: علامه طباطبایی(ره) به نقل از راغب اصفهانی بیان کرده که فرضناها به کلیت سوره و لزوم عمل به آن بازگشت دارد؛ تفسیر علامه به ظاهر آیه نزدیک‌تر است گرچه در محتوا با فرمایش شیخ طوسی یکی است و علامه هم مراد از فرضناها را عمل به دستورات و احکام بیان شده در این سوره می‌داند.
وی افزود: در ادامه فرموده که ما در این سوره آیات بینات نازل کردیم که علامه فرموده است مراد از آیات بینات همان «الله نورالسموات و الارض» است که نام سوره هم از این آیه گرفته شده است؛ در واقع پیشرفته‌ترین و دقیق‌ترین و بالاترین تعبیری است که می‌توان در مورد خدا به کار برد. الله نورالسموات بالاترین حدی است که می‌شده به لفظ گفته شود.
نبوت پیامبر نسخ تکوینی انبیاء گذشته است
آیت‌الله محسن فقیهی، استاد سطح عالی حوزه، ۱۹ شهریورماه در ادامه مباحث تفسیری سوره مبارکه بقره به آیه شریفه ۱۰۸ بقره «أَمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَكُمْ كَمَا سُئِلَ مُوسَى مِنْ قَبْلُ وَمَنْ يَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ» اشاره کرد و گفت: در این آیه به این مسله اشاره شده که سؤالاتی که از پیامبر می‌پرسید معقول و با عقل تطابق داشته باشد، زیرا گاهی سؤالات برخی افراد سخیف و سطحی و غیرمنطقی است. سؤال دو معنا دارد؛ یکی این است که انسان چیزی را نمی‌داند و نسبت به مسئله‌ای جهل دارد، لذا می‌پرسد تا عالِم شود و معنای دیگر سؤال درخواست است مانند درخواستی که یک فقیر از دیگران دارد.
فقیهی با بیان اینکه دو ماده سؤال در آیه ذکر شده استعمال شده است، اضافه کرد: در داستان موسی، سؤالات و درخواست‌های قوم ایشان سؤالات نامعقولی بود؛ مثلاً از او می‌خواستند که تا چهره خدا را به ما نشان ندهی، ما به تو ایمان نمی‌آوریم؛ این خواسته غیرمعقولی از اصحاب موسی است؛ یا اینکه به او می‌گفتند باید ملائکه را به ما نشان دهی تا به تو ایمان بیاوریم.
بررسی چهار شرط امر به معروف و نهی از منکر
آیت‌الله مکارم شیرازی در جلسه درس خارج فقه خود با موضوع امر به معروف و نهی از منکر که فایل صوتی آن ۱۹ شهریورماه منتشر شد، اظهار کرد: برای امر به معروف و نهی از منکر چهار شرط وجود دارد. شرط اول این است که شخص، عالم به معروف و منکر باشد، یعنی جاهل نباشد. شرط دوم اینکه احتمال تأثیر بدهد. شرط سوم اینکه طرف بر عمل اصرار داشته باشد. مثلاً یک شراب‌فروشی در شهری وجود دارد و می‌گوید همین امروز و فردا آن را جمع می‌کنم؛ یعنی اصراری در ادامه منکر ندارد. بنابراین در این صورت نهی از منکر لازم نیست. شرط چهارم هم این است که ضرری برای گوینده نداشته باشد. اگر ضرر داشته باشد، جایز نیست.
وی ادامه داد: در مورد شرط اول که علم است، باید عرض کنیم دلیلش با خودش است. اگر شما منکر و معروف را نمی‌دانید، می‌خواهید به چه امر کنید و از چه نهی کنید؟ باید بدانی که این امر منکر است، بعد نهی کنی و باید بدانی معروف است، بعد امر کنی. پس دلیلش روشن است و با خودش است و احتیاج به ادله اربعه ندارد و آیه و روایت نمی‌خواهد. اگر علم نباشد، منتفی به انتفای موضوع می‌شود، چون معروف و منکری نیست. عبارت امام در تحریر الوسیله را می‌خوانیم: «لا فرق في المعرفه بين القطع أو الطرق المعتبره الاجتهاديه أو التقليد» می‌فرمایند برای علم به معروف و منکر، اگر امارات شرعیه هم وجود داشته باشد، کفایت می‌کند؛ مثلاً اگر دو شخص عادل بگویند این کار معروف است یا منکر است، کفایت می‌کند.
واکاوی دلیل مقدم بودن حق‌الناس بر حق‌الله
حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد خاتمی، استاد حوزه علمیه، در جلسه درس خارج با موضوع «حقوق معنوی»، که ۱۸ شهریورماه، در فضای مجازی منتشر شد، اظهار کرد: سخن پیرامون حق‌الله، حق‌الناس، تفاوت‌های حق‌الله و حق‌الناس و تزاحم حقوق بود. در مورد تزاحم حق‌الله ملاک اهمیت و اصیل‌ترین ملاک است. این اهمیت را می‌شود از لسان روایات به دست آورد. معلوم است واجب بر مستحب مقدم است. واجبی که وقتش تنگ است، مثل صلوات یومیه، بر واجبی که وقتش وسیع است، مثل نماز قضا مقدم است.
وی افزود: مورد دوم، تزاحم حق‌الناس و حق‌الله است که نمونه‌هایی از آن را در جلسات گذشته بیان کردیم. گفته شد که ادعای اجماع شده که حق‌الناس بر حق‌الله مقدم است. استدلال شده بود به روایتی که دیروز سندش را خواندیم، امروز متنش را می‌خوانیم. شما ببینید از این روایت اهمیت حق‌الناس استفاده می‌شود یا نمی‌شود. برخی خواستند اهمیت حق‌الناس را از این روایت استفاده کنند.
نشست‌های علمی و همایش‌ها
در این هفته نشست‌ها و همایش‌های مهمی برگزار شد. از جمله همایش معنویت‌های نوظهور در دو روز و مناظره درباره نقش دولت در حجاب اسلامی در طی سه جلسه در این هفته بود.
همایش معنویت‌های نوظهور
مراسم افتتاحیه این همایش با سخنرانی حجج اسلام احمد واعظی و محمدتقی سبحانی در روز ۱۸ شهریورماه به صورت مجازی و حضوری در این دانشگاه برگزار شد. سپس کمیسیون‌های تخصصی این همایش در دو نوبت صبح و عصر با ارائه مقالات به مدت دو روز برپا شد. در این مدت علاوه بر ارائه ۳۹ مقاله، محورهایی با عناوین جریان‌شناسی معنویت‌های نوظهور، نقد معنویت‌های نوظهور، نحوه مواجهه با معنویت‌های نوظهور و بررسی علل و عوامل معنویت‌های نوظهور با تمرکز بر کشور و گونه‌شناسی و آسیب‌شناسی معنویت‌های نوظهور در قالب ۵ کمیسیون بررسی شد.
عامل رویش معنویت‌های انحرافی
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، رئیس همایش ملی «معنویت‌های نوظهور، شاخصه‌ها و نقدها»، ۱۸ شهریورماه، در مراسم افتتاحیه این همایش در دانشگاه باقرالعلوم(ع)، گفت: دفتر تبلیغات اسلامی از حدود شش هفت سال قبل رویکرد تازه‌ای را با ایجاد قطب‌های علمی آغاز کرده که آثار و برکاتش به تدریج ظاهر خواهد شد، از جمله کاری در عرصه تعمیق ایمان و باورهای دینی و مقابله با جریان‌ها و فرق انحرافی با ایجاد قطبی به همین نام در حال انجام است.
وی با تأکید بر نگاه مسئله‌محورانه دفتر تبلیغات به عرصه فکر و فرهنگ کشور و با بیان اینکه سازمان‌ها معمولاً نگاه محصول‌محوری دارند، افزود: اگر فعالیت‌های علمی معطوف به رفع یک نیاز و مسئله‌ای از مسائل مرتبط با جامعه و مردم نباشد، در انجام وظایف خود به هدف اصلی نرسیده‌ا‌‌یم.
معنویت از امامت جدا نیست
حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، امروز، ۲۰ شهریورماه در مراسم اختتامیه همایش معنویت‌های نوظهور؛ شاخصه‌ها و نقدها در دانشگاه باقرالعلوم(ع)، با تأکید بر اینکه معنویت ناب، همان معنویت توحیدی و اهل بیتی است، گفت: قرآن در سوره زمر مثال جالبی برای تبیین دو رویکرد در معنویت و عبادت بیان فرموده و به برده مثال زده است.
وی افزود: در آن دوره رسم برده‌داری از رسوم بسیار زشت بود؛ برده‌ها گاهی از سوی یک فرد و گاهی توسط چند فرد خریداری می‌شدند و برده مشترک چند نفر مورد ظلم همه اربابان قرار می‌گرفت، ولی برده‌ای که تک صاحب بود، تکالیف معمولی و نه پرزحمت داشت.
مناظره درباره نقش دولت در حجاب
دومین و سومین جلسه از مناظره بین حجج اسلام والمسلمین ایازی و مرتضوی، از استادان حوزه و دانشگاه، درباره بحث حجاب طی این هفته از سوی مؤسسه مفتاح کرامت در قم برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین ایازی در دو جلسه قبل تلاش کرد تا با تأکید بر آیات قرآن، حجاب را امری شخصی و فردی معرفی کند که دولت حق ندارد در آن دخالت کند و مرتضوی معتقد است که دولت اسلامی بنابر شرایط حق دخالت در این مسئله را مانند سایر جرم‌ها دارد. برای خواندن بخش‌های مختلف این نشست‌ها اینجا کلیک کنید.
رونمایی از کتاب «جریان‌شناسی علوم قرآن در دوره معاصر»
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد فاکرمیبدی، قرآن‌پژوه و عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) در نشست «نقد و رونمایی کتاب جستارهایی پیرامون جریان‌شناسی علوم قرآن در دوره معاصر» که امروز، ۲۰ شهریورماه در دفتر قم بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: انجمن قرآن‌پژوهی حوزه در چند سال اخیر تلاش کرده است تا در هر دوره مدیریتی دو ساله یک اثر فاخر تقدیم جامعه کند؛ در همین راستا ۴ کتاب در چند دوره اخیر تألیف شده است که چهارمین کتاب تولید شده همین اثری است که امروز نقد می‌شود.
وی افزود: تحقیقات گروهی به دو صورت طولی و عرضی صورت می‌گیرد؛ در طولی تعدادی از استادان زیرنظر یک استاد برجسته به تألیف دست می‌زنند و در واقع تحت اشراف استاد برتر انجام می‌شود و در نهایت هم آن اثر به نام استاد برجسته استناد داده می‌شود، مانند آنچه در تفسیر نمونه رخ داد، ولی در روش عرضی، هر فصل به یک محقق سپرده می‌شود و نام همه مؤلفان در کتاب قید خواهد شد و هر نویسنده مسئول فصل مرتبط با خود است و اثر مذکور از سنخ کار گروهی عرضی است.
برائت، شفاعت و ثبات قدم؛ ۳ رزق معنوی در زیارت عاشورا
حجت‌الاسلام والمسلمین عندلیب همدانی، ۱۷ شهریورماه در نشست «آموزه‌های زیارت شریفه عاشورا»، گفت: این زیارت علاوه بر ابراز محبت به اهل بیت(ع) و لعن و نفرین به دشمنان ایشان، دربرگیرنده نکات اخلاقی و اعتقادی هم هست که کمتر به آن توجه شده است.
وی افزود: ما گمان می‌کنیم رزق و روزی، فقط رزق و روزی مادی و دنیوی است، در حالی که از قرآن استفاده می‌شود یک بعد اساسی رزق، رزق روحی و معنوی است؛ ما همچنان که نیازمند سفره کرامت الهی در رزق و روزی مادی هستیم، نیازمند عنایت پروردگار متعال در رزق و روزی معنوی نیز هستیم.
«راه‌کارهای مردمیِ تسهیل فرزندآوری»
مریم اردبیلی، پزشک و کارشناس جمعیت و خانواده، ۱۹ شهریورماه در نشست علمی «راه‌کارهای مردمیِ تسهیل فرزندآوری» در مؤسسه انقلاب اسلامی دفتر قم در سخنانی گفت: فرهنگ حاکم بر فضای اجتماعی ما سبب شده تا فرزندآوری با احترام و تکریم همراه نشود.
وی افزود: باید طوری فرهنگسازی و رفتار شود که وقتی مادری با یک یا دو فرزند خردسال در جایی حاضر می‌شود، احساس خوشحالی و کرامت کند و شأن و جایگاه خوبی داشته باشد تا دیگران هم تشویق به فرزندآوری شوند و این کار مستلزم فرهنگسازی و مشارکت تک تک افراد است.
مصاحبه با حوزویان و اندیشمندان
در این هفته در سرویس حوزه‌های علمیه خبرگزاری ایکنا، ضمن تداوم مصاحبه‌ها در تحلیل واقعه عاشورا، به بررسی تفسیر آیت‌الله طالقانی و نقش توبه در کاهش مجازات در نظام حقوقی اسلام پرداختیم؛
تأمل‌های واژه‌شناسانه آیت‌الله طالقانی دقیق و حیرت‌‌‌انگیز است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، قرآن‌پژوه و استاد دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: شخصیت آیت‌الله طالقانی از جهات متعدد قابل توجه و تأمل است؛ البته در چهار دهه اخیر در حد شأن و شخصیت ایشان به وی پرداخته نشده است. در ۳۰ سال قبل در مجله حوزه به شخصیت ایشان پرداختیم و وجوه حوزوی وی را برجسته کردیم که برای برخی اعجاب‌آور بود؛ در این دوره برخی جریانات تلاش داشتند طالقانی را مصادره و بُعد حوزوی بودن وی را کمرنگ کنند، ولی ما در این مجله تلاش کردیم که نشان دهیم ایشان به معنای واقعی کلمه آخوند بود.
استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: بنده پیگیری کردم و تقریباً از نظر دلایل و قرائن برای ما اثبات شد که مرحوم آیت‌الله عبدالکریم حائری، که بسیار در اجازه دادن مُمسِک بود، به ایشان اجازه اجتهاد داده بودند. یکی از همسایگان آیت‌الله طالقانی می‌گفت که ایشان برخی از شب‌ها برای تهجد به حیاط خانه می‌آمدند و ما با صدای گریه و ناله وی در دل شب بیدار می‌شدیم؛ یعنی این قدر دلدادگی به خداوند داشت. همچنین گرایش مردمی و توجه وی به مسائل اجتماعی هم خیلی روشن بود.
نقش‌آفرینی توبه در کاهش مجازات از امتیازات نظام حقوقی اسلام است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه علمیه قم، در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه یکی از مسائل جالب توجه، مهم و راهگشا که در نظام قضایی و حقوقی اسلام به خصوص در فقه مذهب اهل بیت(ع) وجود دارد، نقش توبه در امور قضایی و حقوقی است، گفت: به جرئت می‌توان مدعی شد که نقش‌آفرینی توبه برای از بین بردن مجازات در عرصه مسائل قضایی و حقوقی از امتیازات فقه اسلام ناب محمدی بلکه مابه‌الامتیاز این نظام فقهی و حقوقی از سایر نظام‌ها و مکاتب فقهی و حقوقی است.
این استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه فقها اضافه کرد: در کتاب «الحدود» براساس روایات فتوا می‌دهند که اگر شخصی مرتکب زنا یا گناهانی از این قبیل شود و تا پیش از اقامه بیّنه نزد حاکم شرع، توبه نماید حدّ از او ساقط می‌شود؛ یعنی توبه، مُسقِط حدّ شرعی در نظر گرفته شده است. از جمله این فقها، امام خمینی(ره) است که در کتاب الحدود از «تحریرالوسیلة» در مسائل حد زنا فرموده است: «یسقط الحدُّ لو تاب قبل قیام البینة – رجماً کان أو جلداً – و لایسقط لو تاب بعده»؛ در صورتی که شخص گناهکار پیش از آن که بیّنه علیه او اقامه شود و شهود شهادت دهند توبه کند، حد شرعی ساقط می‌شود. فرقی هم نمی‌کند که این حد، رجم و قتل باشد یا شلاق.
انتهای پیام
