صلح امام حسن(ع) برگرفته از روح دیانت اسلامی است

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، سیدعلیرضا واسعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، شامگاه، 28 فروردین‌ماه در نشستی از سلسله نشست‌های «خوانش تمدنی قرآن» که به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: همواره زندگی امام حسن(ع) سراسر قضایای اخلاقی، ارزشی و انسانی چه در حوزه فردی و چه در عرصه اجتماعی است اما برجسته‌ترین اقدام ایشان در عرصه سیاسی صلحی بود که با معاویه انجام داد و تابع آن نیز خلافت که حق مشروع آن حضرت بود به ایشان واگذار شد.

وی تصریح کرد: بی‌گمان آنچه امام به آن تن دادند در طول تاریخ جزو کارهای کم‌نظیر شمرده می‌شود. اینکه انسانی از موقعیت، جایگاه و اقتدار خود بگذرد و برای امر مهم‌تری از آن کناره‌گیری کند، نمونه‌ای همانند آن را در تاریخ نمی‌توانیم نشان دهیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: اینکه چه چیزی موجب چنین اقدامی شده است در میان مورخان و پژوهشگران گفت‌وگوهای فراوانی انجام شده و آثار و پیامدهای این اقدام نیز در جای خود باید بحث شود.

واسعی اظهار کرد: پژوهشگران اهل سنت سالی که امام با معاویه صلح می‌کنند را سال جماعت نام‌گذاری کردند، یعنی سالی که در آن مسلمانان به یک هم‌گرایی و انسجام جدی کشیده شدند، زیرا رقیب امام حسن(ع) همواره به دنبال این بود که جامعه اسلامی را به سمت‌وسوی فروپاشی و جدایی بکشاند اما کاری که امام انجام دادند باعث شد که از این کار جلوگیری شود.

وی تأکید کرد: قطعاً کاری که امام حسن(ع) انجام دادند ریشه در آموزه‌های وحیانی داشته است و به عقیده شیعیان یکایک ائمه اطهار(ع) تجلی و تجسم اسلام واقعی و الگوی مسلمانی هستند و تمام کارهای آن‌ها بدون تردید و عین دین اسلام و وحی الهی است. در میان ائمه(ع) نیز از این جهت نمی‌توان تفاوتی قائل شد که فردی امامی را به عنوان الگوی خود بداند و امام دیگر را به حاشیه بگذارد، با تشیع سازگاری ندارد، زیرا کسی که بخواهد شیعه واقعی باشد طبیعتاً باید به صورت جامع ببیند گرچه شناخت ائمه(ع) به سادگی امکان پذیر نیست.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: به هر حال کاری که امام حسن(ع) انجام دادند برگرفته از روح دیانت اسلامی است. در آیه 128 سوره مبارکه نساء فراز کوتاهی وجود دارد که خداوند می‌فرماید «صلح خیر است». اما اینکه صلح چیست و چه آثار و پیامدهای اجتماعی دارد، خود بحثی  مفصل است اما همین فراز کوتاه پیامی بسیار انسانی و متعالی به ما منتقل می‌کند.

واسعی بیان کرد: در حقیقت آنچه که موجب شد امام حسن(ع) صلح را در دستور کار خود قرار دهند به دلیل رسیدن به منافع شخصی، خریدن جایگاهی برای خود و یا ایجاد امنیت برای خانواده خود نبود بلکه عوامل دیگری در این راستا نقش داشتند.

وی ادامه داد: در حقیقت عواملی چون حفظ جان‌های مسلمانان، امنیت و تن دادن به خواسته‌ها و نیازی است که در جامعه انسانی و پیروان ایشان وجود داشت که امام حسن(ع) را به سمت صلح با معاویه کشاند، البته مقوله انسجام بخشی به جامعه اسلامی نیز فایده دیگری بود که از این صلح نصیب مسلمانان شد.