خاسرین‌ چه کسانی هستند

به گزارش ایکنا از قزوین، آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی‌ فقیه در استان و امام جمعه قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم در شرح آیاتی از سوره قیامت گفت: خدای متعال در آیه ۳۶ سوره قیامت می‌فرماید: «أَيَحْسَبُ الْإِنْسَانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدًى»، خداوند در این آیه می‌فرماید آیا انسان خیال می‌کند بیهوده رها می‌شود و خدا دست از سرش برمی‌دارد؟ این در حالی است که خداوند در آیات هفتم و هشتم سوره زلزله می‌فرماید پس هر كه به اندازه ذره‏‌اى نيكى و بدی كند نتيجه آن را خواهد ديد.

وی ادامه داد: اگر انسان مبناهای اعتقادی و فکری و قضاوت‌های خود را از آیات قرآن نگیرد، مجبور می‌شود در عالم خیال زندگی کند، این خیال در مواقع مختلف بروز و ظهور می‌کند، برای مثال آدم خیالاتی تصور می‌کند پس از مرگ استخوان‌های او می‌پوسد و خاکستر می‌شود و دیگر سرپا نمی‌شود. خدای متعال در آیه ۱۱۵ سوره مؤمنون می‌فرماید: آیا تصور می‌کنید شما را بیهود خلق کرده‌ایم و هرگز به‌سوی ما باز نمی‌گردید؟ آدم‌های خیالاتی چنین تصوراتی دارند، اما اگر کسی قرآنی باشد خیالاتی نمی‌شود و واقع‌بین است.

امام جمعه قزوین بیان کرد: خدای متعال در آیات دوم و سوم سوره عنکبوت می‌فرماید: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ، وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ»، خداوند در این آیه می‌فرماید آیا آدم‌ها خیال می‌کنند به محض اینکه بگویند «آمَنّا» یعنی ایمان آورده‌اند و دیگر کسی کاری به کارشان ندارد و مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟ خیر این‌گونه نیست، اگر به تاریخ بنگرید می‌بینید چه بسیار اقوام و مللی بوده که مورد آزمایش قرار گرفته‌اند و در این امتحانات مشخص می‌شود چه کسی راستگو و چه کسی دروغگوست؟

بیشتر بخوانید:

• چگونه خود را از خیالات نجات دهیم 
• هنر مؤمن فقط ورود به بهشت نیست 
• کدام آیه قرآن انسان را بیمه می‌کند 

وی گفت: خداوند در آیه چهارم سوره عنکبوت می‌فرماید: «أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَنْ يَسْبِقُونَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ»، یعنی آیا آن کسی که با گناه، دزدی، دغل‌کاری، کلاهبرداری، ربا و ظلم صاحب ثروت و مکنت شده، خیال می‌کند از ما جلو زده است؟ او به این دلیل این طور قضاوت می‌کند که خیالاتی شده است. آن کسانی که با قرآن همراه نمی‌شوند، سر عقل نمی‌آیند و دائم خیالاتی هستند، خدای متعال در آیه ۱۰ سوره انبیاء می‌فرماید ما كتابى به‌سوى شما نازل كرديم كه ياد شما در آن است آيا نمى‏‌انديشيد.

آیت‌الله عابدینی تصریح کرد: قرآن انسان را عاقل می‌کند، اگر کسی بدون قرآن و بدون قرآن‌های ناطق یعنی اهل بیت(ع) زندگی کند خیال می‌کند عاقل است، اما در این شرایط هرگز عاقل نمی‌شود. خدای متعال در آیه ۱۳۰ سوره بقره می‌فرماید: «وَمَنْ يَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلَّا مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ وَلَقَدِ اصْطَفَيْنَاهُ فِي الدُّنْيَا وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ»، خدا در این آیه می‌فرماید چه کسی از دین ابراهیمی روی بر می‌گرداند، مگر کسی که به سفاهت گرفتار است و از عقلش استفاده نمی‌کند.

کمال عقل با قرآن است

وی اظهار کرد: آدمی که با عقل زندگی نمی‌کند، شهادت را هم مرگ می‌پندارد، خداوند در آیه ۱۶۹ سوره آل‌عمران می‌فرماید: «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ»، مطابق این آیه آن‌هایی که خیال می‌کنند کشته شدن در راه خدا برابر مرگ است، این‌ها عقلشان نمی‌رسد، اگر عقل داشتند راجع به شهدا چنین قضاوتی نمی‌کردند، اما اگر نواقص عقل خود را با کمالات قرآنی اعتلا ببخشند می‌فهمند آن کسی که شهید شده نزد خدای عالمیان رزق داده می‌شود و زنده است.

نماینده ولی فقیه در استان قزوین افزود: خداوند در آیات یکم تا چهارم سوره همزه فرموده است: «وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ، الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ، يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ، كَلَّا لَيُنْبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ»، خداوند در این آیات می‌فرماید آدم‌های عیب‌جو خیال می‌کنند مالشان همیشگی است، در حالی است که هر لحظه ممکن است دارایی‌های انسان از بین برود.

وی گفت: آیه‌ای که حضرت زینب(س) در مقابل یزید قرائت کردند، آیه ۱۷۸ سوره آل‌عمران بود، حضرت به یزید فرمودند: «وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ»، خداوند در این آیه فرموده کافران خیال نکنند که اگر خدا به آن‌ها مهلت می‌دهد، این مهلت برای آن‌ها خیر است و به نفع آن‌هاست، اگر این‌گونه تصور کنند خیالاتی شده‌اند، خداوند به این‌ها مهلت می‌دهد تا بر گناهانشان افزوده شود و عذاب خوارکننده‌ای انتظار آن‌ها را می‌کشد.

این مفسر قرآن کریم بیان کرد: خداوند در آیات ۱۰۲ به بعد سوره کهف می‌فرماید کسانی که همه کوشش‌ها و دوندگی‌هایشان برای زندگی دنیوی است، کوشش آن‌ها در این دنیا گم می‌شود، چون ما هر چه برای دنیا می‌کنیم «ما عِندَکُم یَنفَد» است و اگر آخرت را آباد کنیم «ما عندالله باق» است، خداوند در آیه ۹۶ سوره نحل می‌فرماید «مَا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ بَاقٍ»، یعنی آنچه پيش شماست تمام مى‌شود و آنچه پيش خداست پايدار است.

وی ادامه داد: گاهی برخی از آدم‌ها دین، ایمان، انصاف، عدالت، شرف و فطرت را به خاطر دنیا زیر پا می‌گذارند، آن کسانی خسارتمندترین زندگی را دارند که همه کوشش آن‌ها در زندگی دنیوی گم شده است، در قیامت کارهایی که برای این دنیا انجام شده‌اند دیده نمی‌شوند، خسارت‌بارترین آدم‌ها آن‌هایی هستند که زحمات و دلواپسی‌های آنان در کاسه دنیا ریخته می‌شود، زمانی که بساط جهان برچیده شود این کاسه هم ریخته می‌شود.

نماینده ولی‌ فقیه در استان قزوین ادامه داد: آدم‌های خسارتمند دائم خود را با دیگران از نظر دارایی مقایسه می‌کنند، وقتی این مقایسه صورت می‌گیرد خیالاتی می‌شوند و خود را برتر می‌بینند و تکبر می‌ورزند، این‌ها همان‌هایی هستند که آیات الهی را تکذیب کرده و کفر می‌ورزند و حتی نسبت به لقای پروردگار هم کافرند، در قیامت اعمال این‌ها بی‌وزن محسوب می‌شود.

وی اظهار کرد: خداوند در آیه ۱۰۵ سوره کهف می‌فرماید: آنان كسانى‏‌اند كه آيات پروردگارشان و لقاى او را انكار كردند در نتيجه اعمالشان تباه گرديد و روز قيامت براى آن‌ها قدر و ارزشى نخواهيم نهاد. اعمال باید ثقل داشته باشند، ثقل به معنای وزن و بهاست، ممکن است یک چیزی وزن داشته باشد اما قیمتی نداشته باشد، اعمال هم باید وزن داشته باشند و هم قیمتی باشند، اعمال منکران پروردگار و قیامت به‌گونه‌ای است که در روز قیامت هیچ وزن و بهایی ندارد.

این مسئول خاطرنشان کرد: حال چه کنیم تا اعمالمان وزن داشته باشند و قیمتی باشند؟ پیامبر(ص) فرمودند من در میان شما دو چیز گران‌بها شامل قرآن و عترت را قرار دادم، بنابراین اگر کسی می‌خواهد اعمالش وزن پیدا کنند، باید قرآنی باشند، در این صورت اعمال ماندگار می‌شوند، زیرا قرآن ماندگار است، همچنین اگر کسی می‌خواهد عملش دارای ثقل باشد، باید مطابق دستورات ائمه(ع) رفتار کند.

وی یادآور شد: امام باقر(ع) فرمودند اگر کسی تمام شب‌ها نماز بخواند، تمام روزها روزه بگیرد، همه مالش را در راه خدا انفاق کند و هر ساله به حج برود اما نداند امام و ولیّ او کیست، در روز قیامت ذره‌ای ثواب نزد خدا ندارد و از اهل ایمان به حساب نمی‌آید. آیات ۷۴ تا ۸۰ سوره زخرف هم راجع به مجرمان است، خداوند در آیه ۸۰ این سوره می‌فرماید مجرمان خیال می‌کنند ما اسرارشان را نمی‌دانیم و نجوایشان را نمی‌شنویم؟ هر کجا که باشند رسولان و مأموران ما نزد آن‌ها هستند و ریز و درشت اعمال آن‌ها ثبت و ضبط می‌شود.

آیت‌الله عابدینی بیان کرد: خدای متعال در آیه چهارم سوره منافقون می‌فرماید: «وَإِذَا رَأَيْتَهُمْ تُعْجِبُكَ أَجْسَامُهُمْ وَإِنْ يَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ كَأَنَّهُمْ خُشُبٌ مُسَنَّدَةٌ يَحْسَبُونَ كُلَّ صَيْحَةٍ عَلَيْهِمْ هُمُ الْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّى يُؤْفَكُونَ»، خداوند در این آیه می‌فرماید وقتی منافقان را می‌بینید ظواهرشان شما را به شگفتی می‌کشاند، منافقان مانند چوب خشک تکیه داده شده به درختی دیگر یا دیوار هستند، خداوند با این آیه می‌خواهد بگوید منافقان بی‌ریشه و بی‌اصالت‌اند. مطابق این آیه یکی از ویژگی‌های منافقان این است که هر صدایی می‌شنوند گمان می‌کنند این صدا علیه آن‌هاست، منافقان چون با نفاق زندگی می‌کنند همه چیز را علیه خود می‌دانند، از آن‌ها باید حذر کرد، این‌ها دشمن‌اند، خداوند در رابطه با شیطان نیز این چنین فرموده که دشمنی شیطان را جدی بگیرید و از او حذر کنید.

وجه مشترک شیطان و منافقان

وی گفت: در رابطه با وجه مشترک شیطان و منافقان، خداوند در سوره بقره می‌فرماید: «وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ»، یعنی چون به اهل ایمان برسند گویند ما ایمان آوردیم؛ و وقتی با شیاطین خود خلوت کنند گویند ما با شماییم، جز این نیست که مؤمنان را مسخره می‌کنیم. خداوند در آیه ۱۷۵ سوره آل‌عمران می‌فرماید: «إِنَّمَا ذَلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»، یعنی در واقع اين شيطان است كه دوستانش را مى‏‌ترساند پس اگر مؤمنيد از آنان مترسيد و از من بترسيد.

این مسئول بیان کرد: از این آیات استفاده می‌کنیم و این‌گونه می‌گوییم که ما آدم‌ها ممکن است اول شیطنت کنیم، دروغی بگوییم، لقمه حرام بخوریم، دورویی و نفاق بورزیم، این‌ها همه شیطنت است، وقتی این شیطنت‌ها زیاد شدند و کنار هم قرار گرفتند، آن وقت دیگر کارهای چنین آدمی از روی شیطنت نیست، بلکه این آدم خود شیطان است.

وی بیان کرد: قرآن برخی‌ها را مستقیماً شیطان معرفی می‌کند و به‌عنوان شیطان از آن‌ها یاد می‌کند، این‌ها منافقان‌ هستند. خداوند در آیه ششم سوره فاطر می‌فرماید: «إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِير»، یعنی بی‌تردید شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن خود بگیرید. او گروهش را فقط به این سبب به فسق و فجور دعوت می‌کند که اهل آتش‌سوزان گردند.

امام جمعه قزوین تصریح کرد: در تفسیر نورالثقلین آمده شخصی از امام صادق(ع) پرسید چرا خدا مخلوقات را آفرید؟ امام(ع) فرمودند خداوند آدم‌ها را بیهوده نیافریده، بلکه آفرینش هدفمند بوده است، خداوند آدم‌ها را به حال خودشان رها نکرده، بلکه بندگان را خلق کرده تا قدرت خدا را ببینند و همه بندگان قیام به طاعت خدا کنند، این کار را انجام دهید تا رضوان، رضایت و خشنودی خدا حاصل شود.

وی یادآور شد: امام صادق(ع) در ادامه فرمود: خدا ما را خلق نکرده تا از ما منفعت کسب کند، چراکه اگر همه آدمیان سجده کنند چیزی به خدا افزوده نمی‌شود و اگر هم کسی سجده نکند چیزی از خدا کم نمی‌شود، خدا ما را خلق نکرده که ضرری را از خود دور کند، بلکه آفریده تا به ما منفعت برساند.

نماینده ولی‌ فقیه در استان قزوین افزود: امام صادق(ع) در ادامه فرمود خدا آدم‌ها را آفرید تا آن‌ها را به نعیم واصل کند؛ در این حدیث نعیم می‌تواند نعمت‌های بهشت باشد، اما مطابق آیات قرآن کریم مصداق بارز نعیم، ولایت امیرالمؤمنین(ع) و اولاد آن حضرت است، یعنی امام(ع) فرمود خدا آدم‌ها را خلق کرد تا پای ولایت امیرالمؤمنین(ع) و اولاد آن حضرت حضور پیدا کنند و مشمول دعای پیامبر(ص) شوند، چراکه پیامبر(ص) فرموده خدایا پذیرای ولایت علی را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار، یار او را یاری کن و رهاکننده او را تنها گذار.

وی اظهار کرد: امام زین‌العابدین(ع) در صحیفه سجادیه در مناجات با خدا فرموده‌اند: خدایا من را در سه تاریکی تو در تو قرار دادی، یعنی در بین خون، گوشت و پوست قرار دادی، تو همان خدایی هستی که ما را از تاریکی‌ها و ظلمات به سوی نور و روشنایی می‌بری. خدای متعال در آیه ۳۷ سوره قیامت می‌فرماید: «أَلَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍّ يُمْنَى»، یعنی آيا او نطفه‏‌اى از منى كه در رحم ريخته مى‌شود نبود.

امام جمعه قزوین گفت: خداوند در آیه ۳۸ سوره قیامت می‌فرماید: «ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى»، یعنی سپس به‌صورت خون‏بسته در آمد و خداوند او را آفريد و موزون ساخت، در آیه ۳۹ این سوره نیز آمده است: «فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَى»، یعنی و از او دو زوج مرد و زن آفريد. خدای متعال در آیه ۴۰ سوره قیامت می‌فرماید «أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يُحْيِيَ الْمَوْتَى»، یعنی آيا چنين كسى قادر نيست كه مردگان را زنده كند.

وی تصریح کرد: خداوند در آیات ششم و هفتم سوره حج می‌فرماید اين قدرت‌نمایی‌ها به آن سبب است كه خدا خود حق است و اوست كه مردگان را زنده مى‌كند و هم اوست كه بر هر چيزى تواناست، هم آنكه رستاخيز آمدنى است و شكى در آن نيست و در حقيقت ‏خداست كه كسانى را كه در گورهايند برمى‏‌انگيزد. همچنین خداوند در آیات ۱۲ تا ۱۶ سوره مؤمنون نیز در رابطه با این معانی سخن می‌گوید.

این مسئول بیان کرد: تا موقعی که حرف از پوست، گوشت و استخوان بود، خداوند به خود تبریک نگفت، اما وقتی روح در انسان دمیده شد خداوند فرمود: «فتبارک الله احسن الخالقین»، این آیات مبدأ و معاد انسان را در کنار هم به ما نشان می‌دهند. خداوند در آیه ۷۸ سوره یس می‌فرماید: «وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِيَ خَلْقَهُ قَالَ مَنْ يُحْيِي الْعِظَامَ وَهِيَ رَمِيمٌ»، یعنی و براى ما مثلى آورد و آفرينش خود را فراموش كرد گفت چه كسى اين استخوان‌ها را كه چنين پوسيده است زندگى مى‌‏بخشد.

نماینده ولی‌ فقیه در استان قزوین اظهار کرد: در تفسیر این آیه گفته شده اُبی‌ بن‌ خَلف منافق بود، با چند نفر نزد پیغمبر آمدند در حالی که استخوان پوسیده‌ای را در دست داشتند، استخوان را کف دستشان خاکستر کردند، این خاکستر را فوت کرده و به باد دادند، ذرات خاکستر در میان خاک‌ها گم شد، خداوند در این آیه فرموده این‌ها برای پیامبر(ص) مثال زدند، گویا آفرینش خودشان را فراموش کرده بودند.

وی در پایان تصریح کرد: آن‌ها به پیامبر(ص) گفتند خدا چطور می‌خواهد این استخوان‌های پوسیده را که در هوا پخش شدند، دوباره جمع کند؟ خدای متعال در پاسخ فرمود ای پیامبر به آن‌ها بگو همان کسی که اولین بار این موجودات را آفرید، او مجدد این‌ها را جمع خواهد کرد.