چه کسانی به عذاب الیم دچار می‌شوند

به گزارش ایکنا از قزوین، آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین در جلسه تفسیر قرآن کریم و در شرح آیات ۱۱ تا ۱۹ سوره مبارکه مزمل، گفت: در آیه ۱۱ سوره مزمل آمده است «وَذَرْنِی وَالْمُکَذِّبِینَ أُولِی النَّعْمَةِ وَمَهِّلْهُمْ قَلِیلًا»، یعنی مرا با تکذیب‌کنندگان توانگر واگذار و اندکی مهلتشان ده، خداوند در این آیه می‌فرماید آن‌هایی که نعمت‌های الهی را می‌خورند، رفاه و آسایش دارند، مانند چهار پایان هستند و شأن آن‌ها شأن آدمیان نیست، شأن انسان عبادت است.

وی ادامه داد: خداوند در این آیه می‌فرماید آن‌هایی که نمی‌خواهند انسان باشند، می‌خواهند بخورند و بخوابند، عیاشی و ثروت‌اندوزی کنند، ما به آن‌ها مهلت کمی می‌دهیم، اگر به اندازه همه دنیا به آن‌ها مهلت بدهیم باز هم مهلت کمی است و در نهایت به حساب آن‌ها خواهیم رسید.

امام جمعه قزوین اظهار کرد: خداوند در آیه ۱۲۶ سوره بقره می‌فرماید «وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَى عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ»، یعنی چون ابراهيم گفت پروردگارا اين سرزمين را شهرى امن گردان و مردمش را هر كس از آنان كه به خدا و روز بازپسين ايمان بياورد از فرآورده‌‏ها روزى بخش فرمود ولى هر كس كفر بورزد اندكى برخوردارش مى‌كنم سپس او را با خوارى به سوى عذاب آتش دوزخ مى‌كشانم و چه بد سرانجامى است.

وی بیان کرد: مبادا نعمت‌هایی که به کفار داده می‌شود مؤمنین را نگران کند که لابد خدا هم طرفدار کفار است یا در حق کفار لطف کرده است، خیر، این‌‌‌ها لطف نیست، بلکه مهلت است، اگر کافران بفهمند باید نگران باشند، بترسند و وحشت کنند.

تهدید واضح خداوند نسبت به کافران

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین خاطرنشان کرد: خداوند در آیه ۱۲ سوره مزمل تهدید خود نسبت به کافران را واضح بیان کرده و می‌فرماید «إِنَّ لَدَيْنَا أَنْكَالًا وَجَحِيمًا»، یعنی در حقيقت پيش ما زنجيرها و دوزخ، در آیه ۱۳ سوره مزمل نیز آمده است «وَطَعَامًا ذَا غُصَّةٍ وَعَذَابًا أَلِيمًا»، یعنی و غذايى گلوگير و عذابى پر درد است، یعنی لقمه‌هایی که می‌خورند مثل لقمه‌ای که دارای خارهایی باشد که نه بتوان آن را بالا آورد و نه بتوان آن را پایین برد و هیچ راه نجاتی نداشته باشد.

وی تصریح کرد: خداوند برای کمک به ما تاریخ را جلوی چشم ما به نمایش می‌گذارد و ما را به عبرت گرفتن وا می‌دارد و در آیه ۱۵ سوره مزمل می‌فرماید «إِنَّا أَرْسَلْنَا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شَاهِدًا عَلَيْكُمْ كَمَا أَرْسَلْنَا إِلَى فِرْعَوْنَ رَسُولًا»، یعنی بى‏‌گمان ما به سوى شما فرستاده‏‌اى كه گواه بر شماست روانه كرديم همان گونه كه فرستاده‏‌اى به سوى فرعون فرستاديم.

آیت‌الله عابدینی ادامه داد: خداوند در آیه ۱۶ سوره مزمل می‌فرماید «فَعَصَى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْنَاهُ أَخْذًا وَبِيلًا»، یعنی فرعون به آن فرستاده عصیان ورزید پس ما او را به سختی فرو گرفتیم، وبیل به معنای باران عذاب است، یعنی بر فرعون و فرعونیان باران عذاب باریده شد. خداوند در این آیه عاقبت نافرمانی از حضرت موسی(ع) که در رفتار فرعون بوده را مطرح می‌کند و به کافران عصر پیامبر(ص) می‌فرماید بر حذر باشید که بخواهید با رسول من مخالفت کنید.

کودکان چطور در قیامت پیر می‌شوند؟

وی گفت: خداوند در آیه ۱۷ سوره مزمل نیز می‌فرماید «فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْمًا يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيبًا»، یعنی پس اگر کفر بورزید چگونه از روزی که کودکان را پیر می‌گرداند پرهیز توانید کرد، خداوند در این آیه می‌فرماید شما در روز قیامت که کودکان پیر می‌شوند، چگونه می‌توانید خود را حفظ کنید؟ چطور کودکان پیر می‌شوند؟ گفته شده روز قیامت آنقدر طولانی است که کسی اگر در ابتدای آن کودک باشد در آخرش پیری را تجربه خواهد کرد.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تصریح کرد: اغلب مفسران می‌گویند به درازای روز قیامت نگاه نکنید، به شدت و حدّت عذاب خدا برای مجرمان دقت کنید، زیرا آن روز آنقدر عذاب شدید است که یک طفل را پیر می‌کند. برخی مفسران نکته‌سنجی کرده و گفته‌اند در این آیات چهار عذاب مطرح شده است، یکی از عذاب‌ها طبق آیه ۱۲ سوره مزمل انکال به معنای عذاب در غل و زنجیر بودن است، آدم‌هایی که می‌خواهند بی‌حد و مرز آزاد باشند، این عذاب مربوط به آزادی نامشروع و بی‌بند و باری آن‌هاست.

وی بیان کرد: عذاب دوم نیز در همان آیه مطرح شده و آتش سوزان جحیم است، این در مقابل رفاه زندگی و بریز و بپاش است، خداوند در آیه ۱۶ سوره مبارکه اسراء فرموده چون بخواهیم شهری را هلاک کنیم خوش گذرانانش را وا می‌داریم تا در آن به انحراف و فساد بپردازند و در نتیجه عذاب بر آن شهر لازم گردد، پس آن را یکسره زیر و زبر کنیم.

این مسئول تصریح کرد: عذاب سوم مطابق آیه ۱۳ سوره مزمل «َطَعَامًا ذَا غُصَّة» است، یعنی لقمه‌هایی که خار و خاشاک گلوگیر دارند، خارها در گلو فرو می‌روند و لقمه‌ها‌ گیر می‌کنند و خیلی خطرناک می‌شود، این در مقابل همین خوردن‌های لذت‌جویانه و کام‌جویانه است، نتیجه این‌ها طعام ذا غصه است و چهارمین عذاب نیز مطابق همین آیه عذاب الیم است، این ظلم‌ها، تعدی به حقوق دیگران و همه بدی‌هایی است که می‌شود و نتیجه‌اش عذاب دردناک جهنم است.

آنگاه که آسمان از هم بشکافد

وی تصریح کرد: خداوند در آیه ۱۸ سوره مزمل می‌فرماید «السَّمَاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ كَانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا»، یعنی آسمان از بیم آن روز در هم شکافد، وعده او انجام یافتنی است، خدا در این آیه می‌فرماید وقتی قیامت می‌آید آسمان شکافته می‌شود، یعنی تحولات خیلی جدی است، در آیات نخست سوره انفطار نیز آمده آنگاه که آسمان از هم بشکافد و اختران پراکنده شوند و دریاها از جا برکنده شود.

آیت‌الله عابدینی اظهار کرد: در آیه ۱۹ سوره مزمل آمده است «إِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَى رَبِّهِ سَبِيلًا»، یعنی قطعاً این آیات اندرزی است تا هر که بخواهد به سوی پروردگار خود راهی در پیش گیرد.

وی بیان کرد: خداوند می‌فرماید این مواردی که ذکر شد تذکره یعنی یادآوری است، مشابه آیات نخست سوره مبارکه انسان که خداوند فرمود «هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسَانِ حِينٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُنْ شَيْئًا مَذْكُورًا، إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا، إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا»، یعنی آيا زمانى طولانى بر انسان گذشت كه چيز قابل ذكرى نبود، ما انسان را از نطفه مختلطى آفريديم و او را مى‌‏آزماييم بدين جهت او را شنوا و بينا قرار داديم، ما راه را به او نشان داديم خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس.

نماینده ولی‌‌فقیه در استان قزوین گفت: خداوند در این آیات می‌فرماید انسان هیچ نبوده، ما به او عقل، قدرت و توان دادیم، ما آنقدر سمع او را قوی کردیم که به جایی برسد که بگوید «رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ» یا به جایی برسد که «صُمُّ بُكمٌ عُمي فَهُم لَا يَعقلون» باشد، همچنین ما به انسان بصیرت دادیم اما کار او به جایی می‌رسد که «عُمی» می‌شود یا هر چیز را در جای خودش و روشن می‌بیند.

وی خاطرنشان کرد: خداوند در آیه ۷۸ سوره مؤمنون فرموده «وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ»، یعنی او كسی است كه براي شما گوش و چشم و قلب عقل ايجاد كرد، اما كمتر شكر او را به جا می‌آوريد. در آیه ۱۳ سوره سبا نیز خداوند فرموده «وَقَلِيلٌ مِنْ عِبَادِيَ الشَّكُور»، یعنی از بندگان من عده قلیلی شکرگزارند.

پیام‌های الهی فطری هستند

این مفسر قرآن اظهار کرد: این آیات وقتی در کنار هم قرار می‌گیرند یک واقعیت واضح را برای ما ترسیم می‌کنند، یعنی معلوم می‌شود که عده کمی از بندگان شاکر هستند، در جامعه چقدر از مردم در قرآن تعقل و تدبر می‌کنند و اخلاق و عبادات خود را بر اساس قرآن تنظیم می‌کنند؟ آیا قلیل هستند یا تعداد آن‌ها کثیر است؟

آیت‌الله عابدینی در رابطه با سرنوشت این عده کثیر خاطرنشان کرد: خداوند در آیه ۱۷۹ سوره اعراف می‌فرماید «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ»، یعنی در حقيقت بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‏‌ايم چرا كه دل‌هايى دارند كه با آن حقايق را دريافت نمى‌كنند و چشمانى دارند كه با آن‌ها نمى‌بينند و گوش‌هايى دارند كه با آن‌ها نمى‌شنوند آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‏‌ترند آری آن‌ها همان غافل‏ ماندگانند.

وی تأکید کرد: در این آیه از قلب سخن گفته شده است، قلب عضو مشترک حیوان و انسان است، در این آیه از عین سخن گفته شده است، عین به معنای چشم عضو مشترک انسان و حیوان است، در این آیه از اُذُن سخن گفته شده است، اُذُن به معنای گوش عضو مشترک انسان و حیوان است، این سه مرحله را که بیان می‌کند می‌فرماید غافلان در هر سه مرحله نمره انسانی نیاورده‌اند، یعنی فؤاد، بصر و سمع که مخصوص انسان است را ندارند، قرار بود این‌ها ذاکر باشند اما غافل شدند.

امام جمعه قزوین در پایان تصریح کرد: آیه‌ها و پیام‌های الهی فطری هستند یعنی یک نسخه‌ای از همه آن‌ها در فطرت انسان وجود دارد، اگر ما پای هر آیه صادقانه و بامعرفت بایستیم یعنی آن را با فطرت تطبیق داده‌ایم، بنابراین هر کس خواست می‌تواند با اراده خود در مسیر خدا حرکت کند.