چه کسانی در قیامت از انسان شکایت می‌کنند

به گزارش ایکنا از قزوین، آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه قزوین، در جلسه تفسیر قرآن کریم و در شرح آیه آخر سوره مبارکه مزمل، گفت: معمولاً در قرآن کریم اول و آخر آیات به هم مربوط است و آخر آیه با محتوای درون آن سنخیت دارد و این معنا در آیات طولانی محسوس‌تر است. هر سوره به مثابه یک موجود و حقیقت زنده است که حیات دارد و زندگی می‌بخشد.

وی اظهار کرد: هر سوره قرآن از انسجام و حیات و مرکز و آغاز و پایان برخوردار است. آیات قرآن دارای محکمات و متشابهات است. کسانی‌ که ایمان ندارند به دنبال یافتن نقطه ضعفی از قرآن هستند در حالی که خداوند و قرآنی که نازل کرده تماماً قوت است.

این مفسر قرآن کریم بیان کرد: در آیه آخر سوره مزمل خداوند فرموده است «إِنَّ رَبَّک یعْلَمُ أَنَّک تَقُومُ أَدْنَی مِنْ ثُلُثَی اللَّیلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَک وَاللَّهُ یقَدِّرُ اللَّیلَ وَالنَّهَارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَیکمْ فَاقْرَءُوا مَا تَیسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَیکونُ مِنْکمْ مَرْضَی وَآخَرُونَ یضْرِبُونَ فِی الْأَرْضِ یبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ یقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَیسَّرَ مِنْهُ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکمْ مِنْ خَیرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ».

وی در بیان ترجمه این آیه خاطرنشان کرد: ای پیامبر! خداوند می‌داند که تو ثلث شب را قیام می‌کنی و عده‌ای هم با تو همراه هستند. خداوند قدر و اندازه شب و روز را می‌داند. خدا می‌داند که شما بدون دقت به ثلث شب به عبادت می‌پردازید پس خدا از شما گذشت کرد.

رسم بندگی را به حد اعلی به جای آوریم

آیت‌الله عابدینی ادامه داد: برخی از بندگان خدا به سبب آنکه از فیض عبادت و شب زنده‌داری در ثلثی از شب باز نمانند تمام شب را به نماز و قرآن می‌گذراندند و خود را بسیار به زحمت می‌انداختند و رسم بندگی را به حد اعلی به جای می‌آوردند و بسیار احتیاط می‌کردند تا اینکه خداوند سختی کار را از آن‌ها گرفت و فرمود هر چه برای شما میسر است نماز و قرآن بخوانید چون خداوند آگاه است که همواره در سه موقعیت سختی برای شما پیش می‌آید.

وی گفت: یکی از شرایط سخت آن است که ممکن است گاهی مریض شوید و حال نماز خواندن و عبادت کردن نداشته باشید؛ پس تا هر میزان که برای شما میسر است به‌جای آورید و نماز و واجبات خود را ترک نکنید. هیچ دستوری در کم کردن رکعت‌های نماز و یا کاستن از واجبات درون آن صادر نشده بلکه می‌توان از مستحبات طول روز همچون نوافل دست کشید.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین افزود: مورد دوم آن است که چون خداوند آگاه است که برخی از شما به جهت تجارت، زیارت، سیاحت، امنیت یا صله‌رحم به سفر می‌روید و ممکن است برای شما مقدور نباشد همچون زمان حضور در منزل عبادات خود را به‌جای آورید پس بر شما سخت نمی‌گیرد و هر آنچه برای شما مقدور است انجام دهید.

وی در بیان سومین موقعیت سخت گفت: مورد سوم در رابطه با جهادگران در راه خداست که در جبهه‌ای مقابل دشمن قرار گرفته و از امنیت و حریم حرم و آب و خاک یک سرزمین دفاع می‌کنند و ممکن است خستگی اجازه ندهد همچون شبانه‌روز عادی به عبادت بپردازند و دیگر توانی هم برای شب زنده‌داری نداشته باشند اما در آن شرایط هم امر شده تا نمازهای واجب را بپا دارید و از نمازهای مستحب هر میزان که برای شما میسر است به‌جای آورید و زکات واجب را بپردازید و به قرض‌الحسنه هم اهمیت دهید که خداوند در دنیا و آخرت ده برابر آن را به شما خواهد بخشید. خداوند در آیات متعددی تأکید می‌کند که هرچه می‌توانید از پیش برای خود توشه بفرستید و به زمان آخر موکول نکنید و امورات خود را قضا نکنید تا بازماندگان آن را ادا کنند.

این مسئول در رابطه با آیه آخر سوره مزمل اظهار کرد: بالاترین خیر و حق اینجاست و این آیه بسیار کامل، چند بعدی و جامع است. خداوند در آیه ۳۰ سوره آل‌عمران هم می‌فرماید در قیامت هر کسی هر خیری برای خود از پیش فرستاده حاضر می‌بیند و اگر بدی هم فرستاده باشد می‌بیند و آن زمان است که آرزو می‌کند فاصله‌ای بسیار طولانی بین او و فعل بدش ایجاد شود اما متأسفانه گناه همچون دم حیوان همراهی می‌کند و ما را رها نخواهد کرد اما انسان همواره آرزو می‌کند که این معنا از او جدا شود.

این مفسر قرآن کریم تصریح کرد: خداوند برای فهماندن آموزه‌های خود به ما، سنگ تمام گذاشته و از هیچ نوع روشنگری و آگاهی‌بخشی فروگذار نکرده است اما ما با سهل‌انگاری کارها را پشت گوش انداخته و به خود ظلم می‌کنیم.

اولین یاران پیامبر چه کسانی بودند؟

وی روایتی از شَواهِدُ ألتَّنزیل لِقَواعِد ألتّفضیل مشهور به شواهد التنزیلِ حاکم حسکانی مطرح کرد و گفت: خداوند در آیه آخر سوره مزمل می‌فرماید «وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِینَ مَعَک» چه افرادی جزو اولین کسانی بودند که به پیامبر پیوستند؟ از ابن عباس نقل است که اولین نفری که بر پیامبر اکرم(ص) اقتدا کرده علی‌ابن‌ابیطالب بود، اولین کسی که به دین پیامبر پیوست علی(ع) بود و اولین کسی که آماده شد تا هجرت محقق شود هم حضرت امیر بود. لازم به ذکر است که نویسنده این تفسیر یک اهل تسنن حنفی مذهب است که اینگونه حقانیت علی(ع) را تأکید و تصریح می‌کند و ۲۱۰ آیه از قرآن کریم مربوط به امیرالمؤمنین است.

آیت‌الله عابدینی ادامه داد: در روایتی آمده که «فَاقْرَءُوا مَا تَیسَّرَ» یعنی فرد باید واجبات را انجام دهد و هیچ شکی در آن نیست اما درباره مستحبات و قرائت قرآن تا آن میزان که می‌تواند با خشوع دل پای کار رود و با صفای باطن پای خدا بایستاد و این مَا تَیسَّرَ است.

وی اظهار کرد: در حدیثی آمده که زیاد استغفار کنید، که سبب جلب رزق می‌شود، هر کار خیری توانستید از پیش بفرستید و مطمئن باشید که چشم‌ها با دیدن آن عمل روشن خواهد شد. گناه سبب انسداد رزق است و استغفار، موانع راه رزق را از میان بر می‌دارد و برکات و نزولات آسمانی را سرازیر می‌کند. قرآن می‌فرماید توبه کنید تا خداوند درهای آسمان را به روی شما باز کند و باران و رحمت‌های الهی بر شما نازل شود.

این مفسر قرآن کریم گفت: امام صادق(ع) در حدیثی فرمودند در قیامت سه چیز در نزد خدا شکایت می‌کند؛ اول مسجد خالی از اهل مسجد است، دوم عالِمی است که مردم قدر او را نمی‌دانند و سوم قرآنی است که غبار فراموشی گرفته و قرائت نمی‌شود.